Searching for Sugar Man (2012)

Misschien wel het beste verhaal ooit voor een docu. Mijn 4 sterren gaan dan ook vooral naar het feit dat men heeft gekozen om van dit verhaal een docu te maken. Dat klinkt wat vaag, maar ik vind het niveau van een docu te vaak beoordeeld worden op het laten zien van feiten. Als de feiten interessant zijn, is de docu dat meestal ook wel.

Wat deze docu naast de interessante feiten ook nog goed maakt, is de sfeer die wordt gecreëerd met de mooie beelden, rustige interviews en uiteraard de prachtige muziek. Een 5 vind ik het niet waard aangezien ik de verdeling van tijd in de docu verkeerd vind. Ik had liever meer tijd besteed aan het concert en het toeleven naar het concert. In mijn ogen is de levende Rodriguez namelijk interessanter dan de schijnbaar bizar omgekomen Rodriguez.

Mythevorming.

Bendjelloul bouwt z'n docu rond het spanningsveld dat zou moeten onstaan tussen Rodriguez de mythe en Rodriguez de persoon. Maar beide onderdelen voelen erg over aan en ook wanneer hij de boel uiteindelijk samenbrengt wil het niet ontvlammen.

Het eerste uur speelt als een uit de hand gelopen album trailer. Met uiteraard wat muziek tussendoor, maar verder vooral veel hype. Rodriguez was niet enkel een misbegrepen mens, hij was ook een miskend genie, een mysterieuze excentriekeling, iemand die aan de basis stond van de revolutie in Zuid-Afrika en waarschijnlijk heeft hij ook nog ooit drie katjes van een zekere dood gered. Een Held met een hoofdletter H.

In het tweede deel krijgen we dan het typische beeld van de eenzame kunstenaar, de mijmerende man die zich niet echt kan vinden in deze kapitalistische maatschappij en met z'n kleine kunst toch enorm groot is. Zo'n beetje het droombeeld van elke kunstenaar dus.

Het probleem van deze docu is, zelfs als zou alles naar waarheid verteld worden (wat hierboven al een aantal keer werd tegengesproken, dan nog voelt alles fake en opgeklopt aan. Die overenthousiaste Zuid-Afrikaanse fanboys doen de film geen goed, de producers en familie spreken enkel in aangedikte lofbetuigingen en alles zit net iets te netjes in elkaar.

Doe mij de kerels van Anvil dan maar. Veel toffere subjecten én als docu voelt het gewoon veel eerlijker aan omdat die kerels ook gewoon met hun defects te koop lopen. Rodriguez zal verder best een lieve man zijn, maar ik vond het een weinig boeiend figuur. Dat ik niks met zijn muziek heb helpt niet echt, maar dat bleek bij de Anvil docu eigenlijk geen bezwaar, dus daar zal het toch ook niet echt aan gelegen hebben.

Anyway, het beeld van de lijdende kunstenaar heeft er weer een idool bij. Als zoete broodjes.

1.0*

Deelde net 3,0*-en uit voor dit bijzondere verhaal (vastgelegd in een niet zo bijzondere docu), maar daarna ging ik even internet op om wat info over Rodriguez te zoeken; daar werd ik niet blij van. Twijfel nu aan de oprechtheid en intenties van de makers.

En ja hoor, Onderhond ziet het allemaal weer compleet anders.

Ik heb genoten van de docu. Laat ons er lekker sentimenteel intrappen en bespaar me je jouw gekunstelde (on)waarheden. Ik heb althans genoten van de docu.

Ongelooflijk verhaal:

****1/2

Mythevorming? Wellicht.

Niet helemaal conform de feitjes. Vast.

Werd ik meegesleept, was het geschilderde verhaal overtuigend? Absoluut.

Helpt het dat ik het goede muziek vond? Zeker, natuurlijk.

Ben ik helemaal objectief? Nee, wie wel?

Is de film dat? Nee, het gaat om meningen.

Heb ik genoten? Ja. Vol.

En de film is me lang bijgebleven. Ik heb op het punt gestaan de soundtrack te kopen, maar dat heb ik uiteindelijk toch niet gedaan. Ik heb immers Spotify.

Ik geef hier zo 5 sterren voor. Blown away was ik door deze film.

Ja, blown away... Door het verhaal.

Het verhaal is heel bijzonder en mooi: Dat hij dan alsnog optreedt in Zuid-Afrika, na zo veel jaar. Hij heeft z'n hele leven geleefd en dan pas op 67/68 jarige leeftijd er achter komen dat zijn muziek in Zuid-Afrika een flinke hit was en is. Maar de documentaire die er van is gemaakt vind ik iets minder. Voor zo'n legende/mythe had ik eerder verwacht dat Sixto zichzelf in de laatste paar minuten pas liet zien om vervolgens het optreden van hem aan te kondigen. Kan zijn dat ik deze meneer z'n levensverhaal al kende voordat ik de docu zag en zodoende al wist wat er ging gebeuren. Scheelt ook qua spanning e.d.

Ach, goed. Het verhaal vond ik heel bijzonder en ook de interviews waren goed te doen echter was de docu in het geheel niet helemaal geslaagd mijns inziens.

Nu nog een keer naar Cold Facts luisteren!

Een documentaire over iemand die niemand kent. Toch een geweldige insteek?

Waar velen het tweede deel goed vinden in deze film, ga ik vooral voor het eerste deel. Dit is een echt mysterieus verhaal als basis voor de documentaire. Wie is die man? Waarom vinden we niets terug? Hoe kan die zo groot geworden zijn? Dan valt het als een pudding in elkaar en krijg je enkel adoratie van enkele blije fans. De impact van z'n optreden in Zuid-Afrika maakt even iets goed, maar daarna is er gelukkig nog de muziek. Sommige legendes moeten legendes blijven. Iets minder wierrook, meer mikken op het mysterie maar gelukkig nog wel z'n heerlijke muziek. Als de documentaire er voor zorgde dat zijn muziek terug naar boven kwam drijven, is dat toch een compliment waard.

Dat ik nog nooit van Ian Curtis had gehoord (Corbijns Control) maakte van me een vrij vreemde eend in de bijt. Ook van deze illustere Rodriguez had ik nog nooit gehoord, maar ik was alles behalve de enige zo blijkt. In dat opzicht een vrij bizarre documentaire over een “nobody” die dan in Zuid-Afrika dan weer een halve cultheld bleek zonder een link te hebben met dat land. Bizar dat hij in de VS helemaal niet doorbrak ongeacht het feit dat zijn muziek niet zo heel slecht is. Soms moet je ook wel wat geluk hebben.

Aangenaamom eens te zien, maar echt meeslepend vond ik het ook weer niet. Zeker geen docu die thuishoort in de top 250, maar so be it. Het lijkt me allemaal wat aangedikt, al is daar op zich niets mis mee. Een biografie neemt immers altijd een klein beetje een loopje met zichzelf. Degelijk gemaakt, maar meer ook niet. Iets voor de liefhebbers, zo lijkt me...

Een niet al te interessante documentaire over een muzikant waar ik nog nooit van had gehoord. Het komt allemaal nogal gemaakt over, mythevorming omtrent een artiest terwijl daar eigenlijk weinig reden toe is. Als ik dan ook nog eens op internet lees dat Rodriguez ook succesvol is geweest in Australië en daar heeft getourd, terwijl dat in deze documentaire helemaal niet zo wordt benoemd, heb ik alleen maar meer het idee dat deze documentaire geen al te reëel beeld schetst.

Begin jaren ’70 nam een jonge vrouw een tape met het album ‘Cold Fact’ van de Amerikaanse zanger Rodriguez mee naar Zuid-Afrika. Op de één of andere manier verspreidde de muziek van Rodriguez zich onder Afrikaners die er inspiratie uit putten voor hun verzet tegen Apartheid. Volgens Stephen “Sugar” Segerman en Willem Möller was Rodriguez destijds “groter dan The Rolling Stones”. En over Rodriguez ging het verhaal rond dat hij zichzelf tijdens een optreden een kogel door het hoofd zou hebben gejaagd. Stephen Segerman deed jarenlang onderzoek naar Rodriguez in de hoop meer te weten te komen over deze man, van wie ieder spoor lijkt te ontbreken. De zoektocht kent echter enkele zeer onverwachte wendingen en een fraaie uitkomst, al loopt het gesprek met Clarence Avant, en eigenaar van het platenlabel waaronder Rodriguez zijn muziek uitbracht, spaak wanneer Segerman vraagt wat er is gebeurd met de opbrengst van de tienduizenden platen die in Zuid-Afrika zijn verkocht. Maar Rodriguez en zijn muziek stelen de show.

Het verhaal is hier de grote drijvende kracht. Je kan het eigenlijk niet verzinnen, zo bizar, en tevens ook wel schrijnend. De muziek klinkt zeker goed, de vergelijking met Dylan is inderdaad snel gemaakt, en dat deelt mee in het gevoel van sneuheid dat het nooit doorgebroken is in de VS. Geeft ook maar weer aan wat de kracht van marketing is: het kan wel goed/lekker/mooi zijn, maar als niemand het weet...

En door dat meeslepende verhaal, vergeet je misschien een beetje dat de vertelling hier en daar wel wat steekjes laat vallen. Of misschien te dik aangezet. Het intro stelt tenslotte helder dat ie zelfmoord gepleegd heeft, wat uiteindelijk niet zo blijkt te zijn. En als hij in Zuid-Afrika groter dan Elvis of Rolling Stones is, is het echt lastig te bevatten dat dit succes nooit aangekomen is bij het thuisfront. En hoe kunnen daar drie platenmaatschappijen de lp's uitbrengen, als er blijkbaar alleen een tape'je meegekomen is. Er moet geïmporteerd zijn, dus die Sussex platenbaas moet sowieso een spil zijn (het interview met hem is overigens wel een hoogtepunt, hoe hij reageert als het om royaly's gaat) en dat wordt te weinig uitgediept. Grootste moeite had ik met het feit dat als hij gevonden lijkt te zijn -het zijn recente beelden- en daarna de Afrika-optredens komen, het ineens in '98 is. Daar klopt iets niet en is niet zo sterk. De beelden lopend door de sneeuw lijken wat geforceerd.
Maar zoals gezegd, het verhaal is prachtig en bijzonder genoeg om dit een echte kijktip te maken.

R.I.P. Sixto Rodriguez

Ondanks dat documentaires niet langer worden opgenomen in de top 250 heb ik toch maar Searching for Sugar Man opgezocht vanwege de oude vermelding in de desbetreffende lijst. Ik was in ieder geval nog niet bekend met het onderwerp, dus daarin werd ik aardig verrast. De documentaire van Bendjelloul schetst dan ook helemaal geen onaardig beeld van de zogenaamde Rodriguez. Het voelt alleen aan alsof Bendjelloul heel graag wil dat we als kijker sympathie hebben voor hem, maar eigenlijk kon ik daar niet zo in meegaan. De geluiden dat het zo'n vriendelijke man is en dat hij alle roem verdient gingen een beetje langs me heen. Ik denk dat ik ondertussen niet optimistisch genoeg (meer) ben om daar nog wat voor te voelen. Uiteraard lijkt Rodriguez me een aardige kerel, maar het is niet dat ik daar lang bij stil ga staan. Interessanter vond ik de opsporing en de link met de apartheid, waar ik de eerste sterke argumenten kon horen. Veel vullen ze deze documentaire echter niet op, wat ik persoonlijk best jammer vind, maar het had wellicht de toonzetting van de docu wat verdraaid. Het is dus een best degelijke registratie van Rodriguez, maar geen registratie die me lang gaat bijblijven.

Searching for Sugar Man is een ronduit geweldige docu voor een ieder die wat met muziek heeft. Het verhaal is gewoon zo uniek, dat het deze docu meer dan verdient. Het kan verkeren in de wereld van de muziek. Logica is soms ver te zoeken en dat levert verhalen op als deze.