Atanarjuat (2001)

Imponerende ijsvaktes en volledig in de inuit-taal. Bijzonder authentieke film. Met een universeel verhaal dat niet alleen als een legende aanvoelt, maar het ook blijkt te zijn. Erg meeslepend en geen seconde te lang wat mij beteft.

4.0*

Prachtige film, zo eenvoudig maar toch erg ontroerend, mooi en grappig (boeren laten en mensen die onderuitgaan op glad ijs, helemaal mijn genre ) Ik was er erg van onder de indruk, de film geeft een prachtig beeld van hun levensomstandigheden en cultuur zonder beschouwend te worden, de relativerende toon blijft nooit achterwege en de mensen en landschappen die getoond worden zijn adembenemend. Hij was wel nogal lang (heb hem trouwens in openlucht gezien: koud dat het was! Drie uur lang liggen rillen ) maar daardoor kan hij rustig de tijd nemen en komt alles des te authentiek over. 4 sterretjes.

Jammerlijk om te lezen, dit.

Aan acteerprestaties kan ik mij weinig schaden in een film als deze. Dan toegevoegd, niets dat mij echt opviel of in de weg stond als we keken naar deze acteurs.

Nergens ook enige rotzooi in de regie opgemerkt? Met een korte making of die ik zag, en wat woorden van Zacharias zelf, ken ik niets anders dan waardering. In zo'n land, in zo'n klimaat, onder zulke omstandigheden met zulk primitief werk materiaal kan ik ook niet anders. Hij leverd anders een prima ogend geheel af.

Adembenemde shots van het inspirerende landschap, van zeevlaktes tot een eindeloze woestijn van sneeuw, van wilde grasvlaktes tot rotsen. Ongelooflijk. Dit met een geweldig mooi volk gekleed in schitterende traditionele kledij. Niets anders dan dat iemand kan verwachten van deze mensen. Altijd ingetogen, weinig expressief, maar zo veelzeggend.

Misplaatste muziek? Wellicht dat je kennis op dit punt wat minder is, dat kan uiteraard. De Inuiten kennen een muziektraditie zeer uniek; zingen doen ze werkelijk altijd en overal. Een korte blik op hun unieke [keel]zangtechniek zien we 1 keer in het begin.

In de soundtrack horen we de khomus [mondharp] vaak terugkomen. Een instrument dat ook bij deze eskimo's voorkomt. Verder horen we een didgeridoo, een instrument vergelijkbaar, zeker toepasbaar, bij de zangtechnieken van de Inuiten. Al dan niet altijd, dan vooral bij de muziek van de Tuvaanse [rusland] keelzangers van Huun-Huur-Tu, waar we ook een aantal nummers van horen. Huun-Huur-tu werkte samen met Angelite, waar we ook wat van hoorden [bulgaars vrouwenkoor].

Verschillende muziek, eindeloos varierend, maar zeer sterk verbonden. Prima keuze, naar mijn mening. Erg verassend wel, omdat ik nergens op hoopte.

Mooie film, 4,5 voor nu. Zeker nog eens kijken; wellicht dat ik mijn vooroordelen voor een prachtig volk als dit dan wat meer aan de kant kan zetten. Het is mooi om ook eens wat van dit volk te kunnen zien.

Aardige film,

Absoluut een boeiende filmervaring. 170 minuten lang ver verwijderd van de drukke buitenwereld. Alhoewel het er hier ook allerminst rustig aan toe ging. Naar mijn mening wordt er wat teveel aandacht geschonken aan de conflicten onder de Inuit onderling.

Rustiek gefilmd. Vooral in het begin moest ik even wennen aan de manier van filmen. Het filmen van de voetstappen die de hoofdpersonen maakten deed aan als een soort reis op weg naar een bergtop, een beetje docu achtig weergegeven. Veel oneindige ijsvlaktes, iglo `s en meertjes worden in beeld gebracht. Echter niet altijd even mooi. De cinematografie heeft automatisch een streepje voor dankzij de unieke locatie, maar wist slechts 2 keer echt te imponeren. Toen Atarnarjuat al roeiend dichterbij het land kwam en zich recht in de straal van de zon, die op het water stond begaf. Verder natuurlijk de indrukwekkende en uitputtende run van Atarnarjuat. Verder een aardig contrast tussen de bijna niet aflatende zonneschijn en de kou en kilte.

De film voelt authentiek aan. Toch een mooi stukje cultuur om te aanschouwen. Vooral ook veel aparte liedjes hielden zij er op na. Ze leken qua uiterlijk sprekend op Japanners uit samourai - films. 3,5*

Erg bijzondere film, waarin alle facetten van de Inuit naar voren komt. Ontzettend boeiend om te zien hoe men daar op zichzelf gewezen is. Vooral de afhankelijkheid van vlees is daarbij opvallend. Het gaat zelfs zo ver dat Inuit vetes uit het verleden opzij zetten, wanneer ze bij hun vroegere vijand beter voedsel kunnen krijgen.

In het begin was deze film nog wel wennen en was het lastig om alle karakters uit elkaar te halen. Bij de tweede helft echter gaan alle remmen van de film los met een prachtige achtervolgingsscene op het ijs. Respect voor Atanarjuat die naakt over de koude vlakte heen rent . Tevens is het leuk om op te merken hoe banaal de film soms wordt met boeren, veel gepis en de nodige seksistische grapjes. Met zo weinig omhanden is het logisch dat men zich beperkt tot dat soort grappen en grollen.

Zoals eerder gezegd doet deze film erg authentiek aan, maar het zou me eerlijk gezegd niks verbazen wanneer de huidige inuit met sneeuwscooters en schietwapens op hun vlees jagen. Liever word ik in de waan gelaten van deze film, maar ik kan me goed voorstellen dat de Inuitmensen inzien dat hun huidige cultuur een erg mooie, maar ook ontzettend lastige is om jezelf in leven te houden.

Als ik een film ga kijken, is het belangrijkste eigenlijk dat ik iets zie dat ik nog niet eerder heb gezien. Hoe meer films ik heb gekeken, hoe meer ik me er aan stoor als ze hetzelfde patroon volgen. Daar heeft Atanarjuat in ieder geval geen last van. IJzige vlaktes en een setting, die ik zo nog niet eerder heb gezien. Erg interessant en de tijd vliegt voorbij (wat bij deze speelduur ook nodig is).

Vooral een interessante, redelijke primitieve setting dus. Ik vraag me af of dit in het heden af zou moeten spelen of in welke tijd het anders is. Helaas was de film voor mij ook niet meer dan dat en blijft het voor mij bij deze aangename kijkbeurt bij een licht bovengemiddelde beoordeling.

Atanarjuat is best wel een unieke film - de eerste film compleet opgenomen in een Inuit-taal, en het is ook een vertelling van wat schijnbaar een lokale volkslegende is. Ook de setting, ver afgelegen in het Arctisch gebied en in een tijd zonder moderne technologie, maakt het wel interessant. En schijnbaar is Atanarjuat ook nog eens verkozen tot de beste Canadese film ooit. Toch was dit best wel een lange zit. De precieze details van het verhaal werden me nooit helemaal duidelijk - ja, de grote lijnen over Oki en zijn vrienden die Atanarjuat vanwege een vrouw proberen te vermoorden, en Atanarjuat die ontsnapt en wraak bezweert, dat wel. Maar in alle eerlijkheid had ik toch wat moeite om de personages uit elkaar te houden; alle mannen hadden zo ongeveer dezelfde kleding, dezelfde kapsels en over het algemeen vrij lastige namen waardoor ik toch niet altijd duidelijk had naar wie ik nou zat te kijken.

En natuurlijk, er is een andere hele goede reden waarom dit een nogal lange zit is. Simpelweg: de film duurt bijna drie uur. En hoewel er een hoop fraaie beelden zijn uit het hoge Noorden, en het regelmatig ook interessant is om te zien hoe het leven van de locals toendertijd was, is dat toch een wat overdreven lengte. Het algehele verhaal met liefde, moord, wraak is universeel en bijna Shakespeariaans, maar het was mij toch wat aan de trage en verwarrende kant. Gelukkig maakten de unieke setting, de fantastische natuur en het kijkje binnen de Inuit-cultuur een hoop goed.

De noordelijke locatie biedt gelegenheid voor adembenemende beelden met helwitte sneeuwvlakten en verblindend zonlicht. Het geluid van de gierende wind en huilende husky’s versterkt het gevoel van isolement. Tradities worden getoond: de jacht op kariboes en het bouwen van een iglo. Het vergt enige concentratie om uiteen te houden welke naam bij welk gezicht hoort. Het opperhoofd draagt een halsketting met walrustanden. Ze spreken Inuktitut. In de soundtrack is keelzang te horen.

Het is gebaseerd op een eeuwenoude sage van de Inuit. Er zitten universele thema’s in: een familievete, en rivaliteit om macht en liefde. In een grappig duel mogen de rivalen om beurten een vuistslag uitdelen. Atanarjuat en z’n broer hebben allebei een talent waarvan ze gebruik maken. Oki is de schurk; z’n zus Puja de femme fatale. De spiraal van geweld wordt echter doorbroken door momenten van verzoening en vergiffenis. De oude vrouw Panikpak gelooft in sjamanisme, demonen, telepathie en reïncarnatie. Het is een spannende kennismaking met een ver verwijderde cultuur.

Na lange tijd weer eens bekeken. Het komt regelmatig wat amateuristisch over, maar ik neem aan dat het geen professionele acteurs en actrices zijn. Het verhaal wordt ook wat rommelig verteld. Dan is er nog de digitale handheld camera look die vaak erg lelijk oogt.

Maar het blijft toch een fascinerende (en vrij unieke) vertelling, af en toe zelfs shocking. Die keelzang is echt waanzinnig mooi, daar moet ik es wat van opsnorren (tips welkom).

Ooit had ik 'm op 4,5 sterren staan, maar dat zit er niet meer in.