La Mer à l'Aube (2011)

Goed en gedegen gefilmd oorlogsdrama. Komt als geheel toch een beetje afstandelijk over, maar dat kan ook aan mij liggen.

(En vreemd genoeg moet ik bij de acteur Ulrich Matthes altijd aan Joseph Goebbels denken.)

ARTE (Das Meer am Morgen, zondag 8 april, 1:35 uur)

Verfilming van een waar gebeurd drama tijdens WO II.
Goed gebracht, maar de heldhaftige houding van de gegijzelden overtreft wel wat men aan emoties mocht verwachten.
Dramatische en onrechtvaardige feiten, die zich, helaas, op meerdere plaatsen in de bezette landen voor deden.
Merkwaardig is wel dat in de film geopperd werd dat het vernietigen van het harde vonnis de collaboratie had bevorderd, wat de lokale Duitse bezetter had ten goede gekomen.

Hoezo is dat merkwaardig?

Verder standaard represailles na guerrilla-acties, niet alleen voor de Duitsers. Anonieme, onzichtbare strijdmachten kun je moeilijk anders tegenwerken.

Het fenomeen zal wel niet ongewoon geweest zijn, maar het wordt zelden in een film naar voor gebracht.

Vandaag op TV te zien > ARD > 23:20 uur

Interessant oorlogsdrama dat een begin van inzicht geeft in de werking van represailles - hoe de lijst tot stand komt, en hoe de vriendjespolitiek daar weinig eervols meer aan doen kan nadat de haatdragende meeloper zijn nare werk gedaan heeft. Nogal feitelijk, denk ik - met uitzondering van de wel wat lang uitgesponnen laatste scene. Maar de kameraden hebben recht op een waardig einde, ondanks dat ik er wat twijfel bij voel of dat echt zo was. Voer voor denkwerk - wat zou jij doen. In elk van de rollen.

Verrassend goed in beeld gebracht oorlogsdrama. Van zowel de Duitsers als de Fransen worden bijna geen karikaturen gemaakt. Interessant is de enorme tegenstelling tussen het Hitler-regime, dat een keiharde aanpak wil, en het locale Duitse regime, dat veel liever gewoon de daders van de aanslag wil pakken en heel goed beseft dat zo'n harde aanpak alleen maar tot meer ellende zal leiden. Het enige ietwat ongeloofwaardige is hoe gemakkelijk degenen die zullen worden doodgeschoten, zich schikken in hun lot.

Hoewel de kerk alle betrokkenen in het gebied probeert op hun verstand te wijzen...

De synopsis van TV5:

Guy Môquet, 17 jaar, wordt in 1940 aangehouden en met andere politieke gevangenen door de Duitsers doodgeschoten in 1941 ter represaille voor een aanslag. Zijn testament: een afscheidsbrief aan zijn familie, die hij vlak voor de executie opstelde. Hij is één van de symbolen van het verzet tegen nazi-Duitsland.

Indrukwekkende film. Laat je niet onberoerd. Maar hoe wreed de Duitsers waren en hoe slaafs de Vichy-politie naar hun pijpen dansten, dat wisten we al. Toch ook hier de nuances. Niet alle Duitsers waren beesten en niet alle Vichy-beambten waren zonder geweten. Zelfs een Duitse soldaat die weigert te schieten. Vond die executiescène wel erg uitgesponnen. Ook als kijker wordt je niet ontzien.

Er wordt veel geschoten in deze film. Is natuurlijk ook oorlog. Maar heeft wellicht ook te maken met Volker Schlöndorff en zijn fascinatie voor oorlogsgeweld en voor mensen die mensen doodschieten: 'Der Fangschuss' (1976), 'Die Stille nach dem Schuß (2000). Ook die oorlog laat hem niet los. Zijn film 'Diplomatie' uit 2014 speelt wederom in Frankrijk in de Tweede Wereldoorlog. Heb nu aardig wat films van Schlöndorff gezien, maar kan zijn motieven niet altijd plaatsen. Dat gevoel had ik ook bij het zien van 'La Mer à l'Aube'. De worsteling van de Duitser met het verleden, waarin hij geen keuze kan maken tussen goed en fout. Wellicht ook de reden waarom hij de Duitse dichter/schrijver/officier Ernst Jünger als personage een rol laat spelen, die de officieren een spiegel voorhoudt, maar eveneens weigert een keuze te maken tussen goed en kwaad.