Die Nibelungen: Kriemhilds Rache (1924)

Wellicht is deze film nog beter dan het eerste deel 'Die Siegfried'. De kostuums zijn prachtig. Art Deco op z'n best. De spanning weet Lang aardig vast te houden, ondanks het trage tempo.

Inderdaad beter dan het eerste deel. Het tempo ligt wat hoger en wat een verscheurend drama op het einde. Ik bedoel: je kunt de hele kwestie vanuit het standpunt van ieder personage bekijken en begrip en sympathie opbrengen voor ieder van hen. Ze deden allen wat zij echt geloofden dat het juiste was en het leidt enkel tot de ondergang van hen allen.

Zo'n groots drama ten tonele voeren zonder in stereotypen, clichés en zwart/wit-voorstellingen te vervallen is meesterlijk!!!

Geweldig, een prachtige klassieke epos die vol fantasy is verworven.

Waar deel 1 van Die Nibelungen zich richt op Siegfried en zijn grootsheid, gaat deel 2 over zijn weduwe, en haar drang naar wraak naar de moordenaar van Siegfried.. Deel 1 ging over een ontdekkingsreis van Siegfried en deel 2 voornamelijk over de onderlinge relaties: de decors zijn hierdoor wat eenzijdiger (maar nog steeds erg mooi).

Het leuke is, zoals al eerder genoemd, dat elk karakter redelijk legitieme motivaties heeft voor zijn/haar handelen. Het einde van de film kende ik al (uit een of andere docu over expressiosme als extra op een andere silent): het knalt erin als een malle, de grootste strijd tussen de hunen en de nibelungen is prachtig om te zien.

Wel heeft de film ook wat oneffenheden: Sommige camerastandpunten komen nogal uit de lucht vallen: zo zie je eerst een persoon tegen een huis staan, en bij de close up veranderd de achtergrond opeens naar iets heel anders. Soms lijkt dit een bewuste keuze, soms niet. ik weet niet zo goed wat ik ervan moet maken... Ook de montage laat wat te wensen over af en toe zeker als je de film naast metropolis of spione legt: qua skills zit Lang hier (nog) niet in topvorm.

Maar het verhaal en de decors maken veel goed. Het theatrale acteerwerk komt in mijn ogen goed uit de verf.

Over dit tweede deel van de Nibelungen ben ik minder enthousiast dan over het eerste deel "Siegfried", dat mij toch een stuk meer wist te boeien, maar niettemin blijft "Kriemhilds Rache" toch een mooi stuk zwijgende cinema. Mooie decors, mooie gevechten tussen Hunnen en Nibelungen. Ook het brandende paleis oogde zeer mooi. Zeer belangrijk voor de Nibelungen in zijn geheel vond ik toch ook de muziek van Gottfried Huppertz die van de verfilming van de Nibelungen een symphonisch gedicht maakten.

4,0*

Het boek is ook goed heur! .To the point:nog beter dan 1,met onvergetelijke beelden zoals de versteende Etzel na de moord,het smoel van 1-oog Hagen,en de battlescenes die voor zwaardgevechten zijn wat the wild bunch is voor shoot outs(overigens heeft twb ook een Nibelungeneinde,geen toeval denk ik) alsmede grandioze decors (wat heeft art-deco hier trouwens mee te maken,het speelt toch niet in Miami jaren"30? ).

Siegfried is dood en Kriemhild wil wraak. Fair enough, maar Kriemhilds manier van wraak nemen zou zelfs Charles Bronson doen sidderen van angst. Het loopt allemaal uit tot een van de grootste en meest brute slachtingen uit de filmgeschiedenis. Het geweld is misschien niet expliciet, de film straalt een enorme vernietigende kracht uit. Idi i Smotri in een fantasysetting bijna. Fans van Ran van Kurosawa moeten ook opletten. Die film mag dan gebaseert zijn op Shakespeare's King Lear en enkele plaatselijke legendes, hij heeft ook opvallend veel overeenkomsten met Kriemhilds Rache. Zowel plot als de uitvoering van een aantal sleutelscènes lijken veel op elkaar.

Als je eenmaal bij de climax van Kriemhilds Rache aangekomen bent is het bijna wonderbaarlijk om je voor te stellen dat Die Nibelungen bij Siegfried op zo'n onschuldige wijze begon. Daar leek het nog een Disneyfilm te worden, terwijl deel 2 uiteindelijk verandert in de hel. Siegfried is mooier geschoten en heeft een meer magisch gevoel, maar Kriemhild is bijna eng en meeslepender. Het is moeilijk te zeggen welke ik verkies. Het is duidelijk een tweeluik, maar het zijn tegelijkertijd twee totaal andere films. Zie je zelden in zo'n serie, zo'n scheidslijn. Dat licht waarschijnlijk aan Fritz Lang. Fantasyverhaaltjes behandelde hij in latere films ook vrij onschuldig, maar met uitzonderlijke visuele pracht. Maar zodra het gaat om wraak wordt Lang altijd somber en duister. Dit is gewoon geen uitzondering. Kriemhilds Rache is echter ondanks zijn duisternis menselijker dan Siegfried. Het gaat meer om loyaliteit. Er is ook ineens aandacht voor zaken als de problemen voor muzikale inspiratie van de bard en de band tussen Etzel en zijn kind. Zoiets miste toch wel in deel 1.

De film heeft ook minpunten. Waar Siegfried in het laatste uur wat te traag werd, is Kriemhilds Rache dat in het eerste uur. Er zitten wel érg veel scènes met een rouwende Kriemhild in en het spel van Margarete Schön is nogal eentonig (constant met het blik op oneindig staren). In plaats daarvan had Günther meer speeltijd verdient, die blijft nou te lang op de zijlijn. Ook had ik graag Brunhilde terug zien keren. Een enorm belangrijk en vermakelijk karakter in deel 1 keert om onverklaarbare redenen niet terug in het vervolg. Dit schijnt overigens aan het bronmateriaal te liggen: Das Nibelungslied vergeet Brunhilde ook plotseling. Jammer. We krijgen er echter wel Rudolf Klein-Rogge als Attila (of Etzel) the Hun voor terug. Zeer vermakelijk personage.

Als ik overigens zeg dat deel 1 mooier geschoten is dan deel 2 wil ik niets afdoen aan de visuele pracht van Kriemhilds Rache. De film is expressionistischer dan zijn voorganger en er zitten veel opvallende beelden in. Met name Kriemhild in haar gewaad die ijzig al het leed op het einde aanziet. Maar de hele vernietiging van de Nibelungen is gewoon fantastisch in beeld gebracht.

Een dikke aanrader, dit tweeluik. Bizar dat dit niet zo bekend is als Metropolis. Die moet ik weer eens herzien, maar nu heb ik niet de indruk dat die beter is dan Die Nibelungen. De Kino-dvd heeft fantastische beeldkwaliteit en veel meer scènes dan ooit vertoond zijn. Niet te missen.

Dikke vier sterren.

Verplichte kost wanneer je hebt genoten van Die Nibelungen: Siegfried. Beide films zijn in hetzelfde jaar uitgebracht en ik heb het continu beschouwd als een complete epos. Het heeft dan ook weinig zin om mezelf te gaan herhalen, want het meeste is wel gezegd bij Siegfried. Het enige verschil is dat naar mijn idee in dit deel de nadruk minder op intriges ligt, of deze in elk geval minder ingewikkeld zijn. Dat maakt Kriemhild’s Rache prettiger om te volgen. Daar staat wel tegenover dat deze visueel iets minder indruk maakt. Weer een prachtig deel dus waar je wel lekker de tijd voor moet nemen. Jammer dat velen overigens niet beseffen wat voor giga-productie dit was voor die tijd. Ik laat nog wel eens beelden aan mensen zien waar zij er helaas vaak lacherig over doen. Zo’n kasteel dat in de hens staat, moet erg veel indruk gemaakt hebben, medio jaren twintig.

Om gelijk maar met de deur in huis te vallen, vond ik Kriemhilds Rache net iets minder dan zijn voorganger Siegfried. Daar doen enkele zeer mooie scenes richting het einde, overigens niets aan af.

Het grootste probleem van Kriemhilds Rache zit hem vooral in het begin. Waar ik bij Siegfried vanaf het begin in het verhaal zat, daar had ik hier nogal wat moeite. Dat komt vooral door het tempo, dat zeker het eerste half uur, enorm traag is te noemen. Vanaf het moment dat het tempo omhoog gaat, wordt de film langzaam aan ook steeds beter. Het is een wat meer rechttoe rechtaan verhaal en kent vooral in het tweede gedeelte een paar mooie scenes. Vooral de verbranding van het kasteel, ziet er werkelijk verbluffend mooi uit.

Verder zitten hier ook weer diverse kleurrijke personages in, waarbij Etzel the Hun wel de meeste markante is om te zien. Ook de decors en aankleding is weer prima in orde. Fritz Lang is er in geslaagd er een mooi en boeiend tweeluik van te maken. Het minst interessante gedeelte in het begin van Kriemhilds Rache, maar verder is het allemaal van een behoorlijk hoog niveau. Knap, mooi geschoten en iets dat 90 jaar later nog vrij gemakkelijk overeind blijft.

3,5*

Wat me in deel 1 niet zo opgevallen was, springt er hier uit. Opvallend fraaie muziek. Bij de DVD-set die ik had stond de oorspronkelijke muziek van Gottfried Huppertz uitgevoerd door de Europäische Filmphilarmonie. Ook hier is de eerste helft beter dan de tweede,maar de film als geheel vond ik minder langdradig dan deel 1. Het is niet zo feeëriek en fantastisch, eerder romantisch (en begint het nu met een fraai gestileerde uitvaartscène - daar waar deel 1 ophield) en later krijgt het spektakel de overhand, wat blijft is Langs goede gevoel voor ruimte en decor. Prima tweeluik van Lang.

Hoewel ik dol ben op stomme films en vooral het Duitse expressionisme, merk ik toch wel dat het me soms moeite kost om sommigen te bekijken. Ik heb ongeveer twee weken geleden Die Nibelungen: Siegfried gezien (goed bevallen overigens) en heb nog steeds niet de moeite genomen om het vervolg (deze) te kijken. Waar dat precies mee te maken heeft weet ik niet. Misschien omdat het gewoon een lange zit is of omdat ik bang ben voor teleurstelling. De film duurt immers 144 minuten. Maar ik moet hem toch maar eens kijken. Hoop er één van dezer dagen de tijd voor te nemen.

Geweldig, nog beter dan deel 1 en sowieso een van de beste films die ik de laatste tijd zag. Waar Siegfried zich afspeelt in een duidelijke fantasy setting is dit deel gesitueerd in de Middeleeuwen: de Hunnen onder Atilla zijn Europa binnen gevallen, er is ook meer christelijke symboliek. Kriemhild is een wraakgodin die haar eigen broers en vrienden opoffert om wraak op Hagen te kunnen nemen- een killere wraak is zelden vertoond, zelfs de dood van haar eigen kind lijkt haar nauwelijks te deren.

De opbouw is wat traag, maar als de Bourgondiërs eenmaal bij de Hunnen zijn aangekomen volgt een spektakel waar de befaamde Red Wedding uit GoT nog schril bij afsteekt. De Hunnen die als een soort Orks uit alle hoeken en gaten kruipen, de belegering van het paleis, de vele dramatische sterfscènes, alles zo mooi in beeld gebracht, en dat in 1924- tamelijk briljant dit.

Blijft mooi, die oude films van Fritz Lang. Ik zag Die Nibelungen: Siegfried (1924) november vorig jaar, maar het kwam er niet eerder van dele 2 er ook achteraan te knallen. Prachtig gerestaureerd door de Murnau Stiftung en net een bijzonder fijne score, was ook dit tweede deel erg de moeite. Ik heb een lichte voorkeur voor Siegfried, maar de meeste liefhebbers zullen hoe dan ook beide delen kijken. De volgende die ik van de man zal kijken wordt de tiende, nu al zin in. Scarlett Street (1945), Spione (1928) of toch Frau im Mond (1929)? Ik ben er nog niet over uit, maar met lang maak ik me over de kwaliteit in elk geval geenszins zorgen.

4*

Wow! Wat een waanzinnige film. Vond deze nog een stuk sterker dan het eerste deel. Met name door het ijzersterke drama, maar ook zeker het actievolle laatste uur. Heel knap hoe Lang de zo terechte wraak ook als een laffe daad weet neer te zetten. Voor elk personage weet hij begrip en onbegrip op te roepen.. Dat geeft de film een gelaagdheid die je zelden nog ziet. Een schitterend verhaal over trouw, wraak en trots.

En verder is het gewoon ontluisterend of een groot feest der herkenning (het is maar hoe je het ziet) om te ontdekken dat al die films en pop culture waar ik zo van hou gewoon allemaal in deze film hun oorsprong vinden. Rammstein, Lord if the Rings, Godfather, Indiana Jones, Games of Thrones (niet gezien, maar stel het mij zo voor) , Ran, King Kong en vast nog heel veel meer.

Prachtig 5*

Say no more, ik heb deze uitgave (Eureka - masters of cinema) blindelings gekocht. Ben benieuwd. Alhoewel stille films mij minder aanspreken, had ik het gevoel dat ik die zeker moet zien.

Voila ! Nu ook deel 2 gezien en hoewel een stille film mij moeite kost, kon ik ook dit deel zeker appreciëren. Misschien zijn hier reeds de zaadjes van de Hollywood blockbuster gezaaid. Dosis actie (anno 1924 weliswaar), exotisme en big production design. Het had 'Bad boys for life' kunnen zijn. De intrige in deel 2 is inderdaad meer rechtlijniger. Ironisch ook dat een lied de laatste heroïsche kracht moet leveren in een stille film. We volgen de wraak van Kriemhilds dat kost wat kost zal uitgevoerd worden. Want haat en wraak zijn destructieve krachten en loyaliteit (van Duitse volk ?) blijft ongeschonden en eervol. De donkere kant van de menselijke natuur : het zal nog veel in Fritz Lang's films voorkomen. Cinema dat zijn wortels vindt in een Griekse tragedie met knetterende fataliteit in de derde act = Lang kent zijn pappenheimers.

Na de intriges aan het luxueuze hof in deel 1 komen we nu terecht in de primitieve leemhutten en de nietsontziende slachtpartijen waarbij beide partijen op het einde zo goed als uitgemoord zijn. Het belangrijkste nieuwe element is daarnaast dat Kriemhild nu tot leven is gekomen, of moet ik zeggen tot een levende dood? Haar hart is in ieder geval inmiddels net zo versteend als de dwergen die in deel 1 de schaal met de schat droegen, en hoeveel lijken zij ook aan zich voorbij ziet komen (inclusief haar eigen –overigens buiten beeld– vermoorde kind, zij zal niet rusten totdat haar wraak is volbracht (en daarna mag ze dankzij Hildebrandt ook meteen héél lang rusten). Ook leuk om Rudolf Klein-Rogge (twee jaar eerder Dr Mabuse himself, drie jaar later de uitvinder in Metropolis) als de onsmakelijke koning Etzel (Attila) te zien, en de climax is nog altijd onwaarschijnlijk spectaculair. Lang leve Eureka's Masters of Cinema!