La 317ème Section (1965)

Zeer vroege namspoitation,van Franse makelij nog wel.Coppola heeft deze ook goedkeurend bekeken,want hij citeert hem in AN redux.

Hoe dan ook,gebaseerd op het boek van Schoendorffer die de oorlog in Indochina volgde als journalist met een blocnote.Het zal dan ook niet verbazen dat deze film in docu stijl is geschoten.Wat dat Dien Bien Phu betreft:de strijd daar vormt de achtergrond van de film,die zelf echter in Cambodja speelt en ook aldaar is opgenomen, dus niet op de Phillipijnen zoals de Amerikaanse nampsploitation.De meeste acteurs/figuranten zijn ook Cambodjanen, logisch want de 317e sectie bestaat uit zo'n 40 Cambodjanen en slechts 4 Fransen.

Hoewel niet geschoten met hand held camera krijg je wel die indruk,omdat de voornaamste personages zich nooit meer dan een paar meter van de camera verwijderen en de onoverzichtelijkheid van de oorlogstoestand zeer goed wordt overgebracht op de kijker,bovendien wordt de tropische atmosfeer goed voelbaar gemaakt.

Dit is een Franse film in de klassieke traditie die zich dus keurig houdt aan de eenheid van intrige( het gaat ook alleen maar over 1 patrouille van 1 peloton) en in ruimere zin ook aan de eenheid van plaats en tijd ,de docu feel wordt overigens versterkt door een voice over die nuchtere plaats en tijd aanduidingen geeft.

Gepraat wordt er genoeg,maar wel in overeenstemming met de actie en zonder de kijker mee aan het handje te nemen.Wie een beetje snugger is begrijpt zelf wel hoe (on)zinnig deze oorlog was,daar hoef je verder geen lange declamaties over te houden( lees je mee, Stone?)

Enige minpunt was het wat cliché gegeven van een ouwe ervaren rot met feilloos oorlogsinstinct( Cremer) v de jonge idealistische luitenant( Perrin ) die elkaar aanvullen.

Rauwe, realistische en ook erg menselijke zwartwit film over de terugtrekking van de Franse troepen tijdens de oorlog in Indochina.

Deze keer geen verheerlijking van één of ander Amerikaans heldenpeloton. Bruno Cremer is overtuigend in de rol van doorwinterde oorlogsman waarvoor zijn chef, Jacques Perrin (eveneens uitstekend als jonge, eerder onervaren officier), het nodig respect heeft.

Knappe sfeerschepping

Zo kan het dus ook i.t.t. dat sentimentele gedoe van Terrence Malick.

Inderdaad, gisteren gezien. No-nonsense oorlogsfilm. Uit 1965 !!!

La 317eme Section.

Het begin van de Willsdorff saga, het karakter dat Schoendoerffer zou laten terugkeren in zijn latere films Le Crabe-Tambour en natuurlijk Dien Bien Phu. De stereotype eeuwige soldaat die af en toe toespelingen maakt waardoor je het vermoeden krijgt dat hij in de voorgaande oorlogen nou niet bepaald aan de goede kant gestaan heeft - al kwam dat in de Elzas waar hij voor het verhaal vandaan komt wel vaker voor, en is zijn alibi dat hij door de Wehrmacht geronseld werd. Volksdeutsch heette dat indertijd, en ja dan was je gewoon gezien als je de leeftijd had.

Gebaseerd op een van Schoendoerffer’s kameraden uit de Guerre de l’Indochine, en zoals je zou verwachten was die ook later bij zo ongeveer alle oorlogen waar Frankrijk in die tijd bij betrokken was. Het onderwerp van het boek dat Schoendoerffer schreef en waarvoor hij de Grand Prix du Roman van de Academie Francaise kreeg. Dat is nogal wat eigenlijk, en dezelfde kracht straalt ook in deze film door. De manier waarop onze held zijn leven in de waagschaal stelt om een van zijn makkers te redden, en als dat dan jammerlijk mislukt nauwelijks blijkt te weten wie dat eigenlijk was of hoe hij heette - dat is dan het soort karakters wat niet zomaar geschreven of bedacht wordt, zo komt dat op mij over. Maar ook alle maffe details in het verhaal - de koelkast en het biggetje, om maar mee te beginnen, of de dropping waar we vorig jaar op die tijger hebben gejaagd. Ja, de bikini van m’n vrouw, want toen Kut met z’n machinegeweer losging was er daarna niet meer genoeg tijgervel over voor iets groters. Larger than life, noemen we dat dan, en met al dat en het vervolg erbij is het misschien ook het soort man wat geen plaats heeft in de maatschappij - al is de ‘echte’ Willsdorff nog niet zo lang geleden op zijn 77e in Parijs overleden, in plaats van wat je zou verwachten.

Goed, deze film, daar ging het over. Stemmig in zwart-wit, wat precies helpt om de sfeer sterk neer te zetten. Samen met het cynische taalgebruik van de soldaten, de stoere verhalen die ze elkaar vertellen, en de eeuwig aanwezige pastis - het komt allemaal extreem realistisch over. Bruno Cremer speelt Willsdorff extreem sterk - zo sterk dat er maar weinig ruimte overblijft voor de bijrollen. Als enige kritiek wellicht dat het wat veel een preview is van het karakter uit Objectif: 500 Millions (1966). Wellicht is ook dat gebaseerd op een van de stoere verhalen van Schoendoerffer’s makkers. En wellicht dat het einde wat al te abrupt is ook - de hoofdpersoon is toch duidelijk Willsdorff, niet de onderluitenant - die overigens verwarrend genoeg wordt gespeeld door Jacques Perrin, maar dat is dus niet het filmkarakter le caporal Perrin, de radioman. Eerder zoiets als het einde van dit hoofdstuk, en ten tijde dat Schoendoerffer deze film maakte was het verhaal van Willsdorff ook nog niet ten einde. Dat verklaart het dan wel zo’n beetje, en ook dat in het vervolg er nog een stuk of wat extra dimensies bijkomen. Niet alleen Willsdorff had ondertussen een langer verhaal, Schoendoerffer zelf ook, en meer bagage om dat te vertellen. Ook daarom is deze serie films zo geniaal.

Net als voorgaande jaren de avond voor Hemelvaartsdag aan de Vietnamoorlog, en dit keer viel de keuze op The 317th Platoon, en daar zag ik best wel naar uit met de wetenschap dat het Franse troepen behandeld ten tijde van het Dien Bien Phu debacle dat zo veel inhield als de definitieve instorting van de Franse macht in Indochina. Een opmerking dat Coppola voor zijn Apocalypse Now hier kennelijk naar gekeken had zorgde bijna voor hele grote verwachtingen. Bijna onnodig te zeggen kwamen die niet bepaald uit maar een verhaal apart is The 317th Platoon wel.

Zwart wit, klagelijk gezang tijdens de intro, een blik op de voorbij vliegende jungle en vervolgens de plensregens in het kampement bezet door hoofdzakelijk Montagnards en hun Franse leidinggevende. Góóóódmorning Vietnam! Het begin is goed, vooral met zo'n bakes als karakter sergeant Willsdorf waar onverzettelijkheid en kunde van afstraalt. Hilarisch is toch wel het moment waarop de Montagnards hun bepakking leeg moeten maken van onnodige zaken, evenzo goed gaat de koelkast wel mee. Het is het begin van een reis door de jungle met zat vijandelijkheden in het verschiet voor de mannen van het 317de peloton.

En het beeld dat daarna ontstaat is een beetje dubbel. Want de film met zijn karakters en dialogen voelt ontzettend stroef aan, de karakters grijpen geen moment echt aan, op Willsdorf na en wanneer er lijden in beeld komt van verschillende gewonden. Buiten dat heeft de film een soort sfeerloze zakelijkheid over zich. Iets dat afstoot maar wellicht ook de rauwheid en realiteit van het geheel toont. Hier worden geen lieverkoekjes gebakken. De weersomstandigheden en het gesleep met de gewonden toont dan ook een bepaalde tragiek en uitzichtloosheid betreffende een land waar tientallen jaren oorlog gevoerd is maar nooit overwonnen werd. Sterk is bijvoorbeeld de hinderlaag met de plotselinge stilte van de dieren die een patrouille aankondigd. En zoals gezegd kan het geheel een bepaalde hardheid, realiteit en authenticiteit niet ontzegd worden.

Fraai is de angst en onzekerheid die mannen laten zien en wie ooit nog in de veronderstelling zou zijn dat een oorlog romantisch of glorierijk is komt maar weer eens bedrogen uit. Want The 317th Platoon is in alleszins een ontnuchterend beeld zonder opsmuk die de mens op zijn kleinst en kwetsbaarst laat zien. En dat maakt de film ondanks zijn droge en soms wat sfeerloze vertelling best wel goed. Voorlopig toch eerst een degelijke 3,5.