Gentleman's Agreement (1947)

Aardig geacteerd, aardig onderhoudend, maar te prekerig en met vele cheesy dialogen. Altijd goed om een film te zien die maatschappelijke problemen behandelt (in dit geval vooroordelen en racisme tov Joden), maar dit is echt TE. En dan ook nog een vreselijke romance erbij. Krappe 2,5*

Een film maken over antisemitisme over hoe erg het is om gediscrimineerd te worden en dan vervolgens je eigen kamaraden verraden voor Joseph McCarthy gaat er bij mij niet echt in. Ondanks dit blijft elia kazan een groot regisseur.

Ik vond de (vreselijke?) romance een belangrijke factor van de film.

De dialogen en boodschap zijn zeer statisch. De houterige performances van Gregory Peck en Anne Revere (z'n moeder) dikken dit nog even flink aan. Gelukkig weten de zeer sterke performances van McGuire (liefje), Holm (collega) en Havoc (secretaresse) goed tegenwicht te leveren.

Geen slechte film, ik heb me goed vermaakt, 3,5*. Maar het moge duidelijk zijn dat de Oscar voor beste film te danken is aan het thema...

Met het acteren is niets mis in deze film, vooral Garfield zet een goede rol neer, ookal is het een kleine rol. Zie dat hij al op 39 jarige leeftijd is overleden, jammer.

De acteerprestatie van de moeder vond ik eigenlijk niet houterig, Peck speelt minder natural dan anders, maar komt daar toch mee weg, hij is toch echt een klasse apart.

De boodschap ven de film is een belangrijke, heb je een actieve of passieve houding in het vechten tegen vooroordelen. Vind dit een mooie boodschap, zeker voor een film uit die tijd denk ik. Thema is natuurlijk alle tijden (helaas) een actuele.. Denk zo dat meer mensen deze film eens moeten bekijken!!

4*

ps Verwacht geen uptempo film

Mooie, interessante en actuele film (denk maar even aande angst v.d. Moslims vandaag de dag) (persoonlijk geen last van) (ik werk bij vluchtelingenwerk NL).

Discriminatie is van alle tijden (helaas). Voor die tijd zeer modern in beeld gebracht en goed geacteerd.

Goed verhaal, een aanrader!!

Een preek:
Gewetensvol opkomen voor een zaak. Het etiket politiekcorrect is dan al gauw de dooddoener. We spreken liever stilzwijgend af niet te reageren. Da's veiliger. Maar als je nu een sterk rechtvaardigheidsgevoel hebt en een schrijver bent. Elk woord telt want woorden kunnen in een bepaalde omgeving consequenties hebben. Een moraal hebben of niet dat is de vraag. Geen woorden maar daden....maar woorden zijn voor de begripsvollen daden.

Vast omlijnnde identiteiten hebben de neiging uit zelfbehoud andere groepen uit te sluiten. En een schrijver die in schijn een identiteit aanneemt wordt een nog scherpere observator van ongelijkheden....

Interessant verhaal waar universele liefde en individele liefde scherp wordt afgewogen. Onvermijdbare moraal: omdat identeiten, vooral privé, veranderlijk zijn vinden de geliefden elkaar.

Intrigerende inhoud dus....

Interessante info:

"A Moral Milestone for Hollywood" op IMDB van Ralph Micheal Stein:

"Laura Z. Hobson, an accomplished novelist, wrote the book of the same title and it sold well. Hobson unveiled the so-called "Gentleman's Agreement" whereby Jews were excluded from professions, clubs, resorts and employment and residency opportunities as well as simple social associations by a silent compact by mainly white Christians to engage in exclusionary practices. While discrimination against blacks was mandated by unambiguous law supported by inflexible government authority, the relegation of Jews to often second-class status in the dominant Christian community was by deception, denial and deceit.

A Christian, Darryl F. Zanuck was one of the few true Hollywood moguls who wasn't Jewish. He was also intensely offended by bigotry of any kind. Hobson's novel, of no interest to Jewish producers who preferred to live in their own world which consciously often aped the society from which they were barred, was his to buy for the screen. He did so for $75,000 and he set out to find a first-class crew to make the film".

Veel Joodse producers pasten zich zo aan de Christelijke maatschappij aan dat ze het discriminatie onderwerp als taboe zagen. En het wrange is dat juist rijke Joodse financiers door hun aanpassingsvermogen extra gewantrouwd werden. Gevoed door jaloezie natuurlijk. WO2 moet wel een breekijzer zijn geweest voor dit onderwerp.

Een soort van 'prisoner's dilemma' lijkt het Joodse volk te achtervolgen....

Ik dacht altijd dat Zanuck ook Joods was.

Engelstalige Wikipedia:

"Early life:

Zanuck was born in Wahoo, Nebraska, the son of Louise (née Torpin) and Frank Zanuck, who owned and operated the Grand Hotel in Wahoo.[1] Zanuck was of part Swiss descent[1] and was raised a Protestant."

(de betrouwbaarheid van deze bron blijft onzeker....)

Gentleman's Agreement is in zekere zin de Crash (de Paul Haggis-film) van de jaren '40. Er wordt maar uitgegaan van één gedachte: laten zien hoe antisemitisme overal te vinden is in de samenleving. Alles, maar dan ook echt alles, staat in het teken van het overbrengen van deze boodschap. Zelfs die paar kleine elementjes die hiervan af lijken te wijken dragen allemaal mee aan het uiteindelijk doel. Je hebt films die strak in elkaar zitten en weinig tijd nemen voor extra poespas, maar Gentleman's Agreement is zeldzaam strak. Wat dat betreft doet het me aan Crash denken.

Het is een echte preek. Dat kan niemand ontkennen. Gregory Peck dient weer eens als de ultieme stoïcijnse voorvechter van gerechtigheid. Één verkeerd woord en hij leest je wederom de les. Mensen zoals hij zijn vermoeiend om mee om te gaan, maar toegegeven, hij heeft een punt. Dus onze reis door de wereld antisemitisme heeft een gids en hij legt jodenhaat overal bloot. Het is overal, ja overal, behalve in Gregory Peck zelf natuurlijk. Het interessantste aan deze film is dat er niet zozeer naar de grote, openlijke racisten gekeken wordt, maar naar de 'goede' mensen, wiens antisemitisme vaak verscholen zit in hypocrisie. Het is een bijna latente vorm van jodenhaat, maar daardoor juist zo gevaarlijk. We zijn toch een eindje gekomen sindsdien. Racisme is nog steeds allomvertegenwoordigd, maar jodenhaat zoals hier lijkt minder te zijn.

Je moet in de stemming zijn voor een film als deze. Ik kan me moeilijk voorstellen dat iemand dit twee keer zou willen kijken. Aan het einde is immers het lesje geleerd. Eigenlijk kende ik het complete lesje al. Het is wel goed uitgewerkt, al is het anderzijds weer zeer naïef, met name op het einde als die moeder verwacht dat Pecks artikel de wereld zal veranderen. Wat waren de mensen vroegen toch hoopvol.

Is er nog buiten de boodschap iets de moeite waard? Niet bijzonder veel. Het geheel is weinig filmisch en steunt bijna volledig op dialogen. Het enige noemenswaardige zijn de actrices die van een enorm hoog niveau zijn. Dorothy McGuire en Celeste Holm zijn fantastisch, maar vergeet ook Revere en Havoc zijn uitstekend. Dat echter buiten beschouwing gelatenis het een weinig interessante film, die moeilijk aan te raden valt, tenzij je wilt leren over antisemitisme. Het is meer een 'belangrijke film' dan een meesterwerk. Anderzijds: het werkt wel. Het heeft een zekere kracht.
3*

Mooi uitgangspunt van The One Ring: als iets gaat opvallen en je denkt er over na, zeker voor de journalist in deze film, dan wordt waar je mee bezig bent totalitair....alles overheersend.

Voor de 'slachtoffer' was het dat al.... mensen met een huidskleur (of andere opvallende lichaamskenmerken...dik zijn bv.) herkennen dat direct..... Om je van andermans negatieve fixatie los te maken is lastig. Je slachtofferrol afschudden doe je niet zomaar. Op menig werkvloer is dit subtiel het geval.

Door de allesoverheersende TV (en nu internet) komt alles sneller ter tafel en wordt een punt al snel een boodschap en dus relativerender gebracht. Maar eind jaren 40 was de TV nog niet alom aanwezig. Kazans boodschap was nog niet overal bespreekbaar en zong nog niet zo in (TV) overheersende media rond. Zijn standpunt, lijkt me, is geboren uit een zekere mate van isolement, vandaar het eenzijdig obsessieve van Kazan: vertolkt door de rol van Gregory Peck.

Ik denk dat Kazan vooral gedreven werd doordat de gemiddelde Amerikaan zichzelf op de borst klopte als belangrijk redder van het Joodse volk. Helemaal ongelijk hadden ze natuurlijk niet. Maar Kazan wrijft de dappere Amerikaan iets in wat ze misschien liever vergeten: ook in USA was antisemitisme (onderhuids) alom aanwezig. Zeker voor WO2. Het tijdstip van de film is dan ook frappant.

De kern van de film gaat, volgens mij, om medeplichtigheid: je moet een standpunt durven innemen anders ben je medeverantwoordelijk. Staan voor je standpunt: daar draaien oorlogen om. Daar win je ze mee of verlies je ze. Generaties na WO2 waren dan ook veel politieker dan de generaties van jaren 70 tot nu.....Zeker op de universiteit.

Dat 'voor je standpunt staan' kun je heel curieus en wrang terug zien als Kazan Garfield als gevaarlijke Marxist aangeeft. Verantwoordelijk durven zijn....("met de kennis en wijsheid van nu" etc etc etc.....)

Deze film is zeker geen oppervlakkige preek en daardoor interessant binnen het gehele filmwerk van Kazan.

Een film met een duidelijke boodschap, zoveel is wel zeker na het zien van deze film.

Antisemitisme was vroeger een heikel punt. De film wil duidelijk laten zien dat het er bij iedereen bewust of onbewust in verweven zit. Destijds was dat misschien ook wel zo, maar tegenwoordig lijkt me dat toch wel veel minder. Op dat punt is de film misschien dus wel redelijk gedateerd te noemen. Toch wordt de boodschap op zichzelf goed gebracht, al wordt het er voor de kijker wel echt doorheen gedrukt.

Gregory Peck vind ik altijd een fijn acteur om naar te kijken. Ook in deze film speelt hij goed, al zet hij een personage neer, die soms wel erg eigenwijs is en die een enorm groot gevoel voor gerechtigheid heeft. Zo groot zelfs, dat zijn liefde voor een vrouw er op een gegeven moment zelfs door in gevaar komt. Op een gegeven moment komt de vraag dan opzetten van hoever iemand wil gaan om iets te bewijzen of aan te tonen? Dat punt wordt best goed uitgewerkt in deze film, al ligt het er soms wel wat dik bovenop.

De Oscar die de film verdiend heeft, zal inderdaad vooral door het destijds gewaagde onderwerp, gewonnen zijn. Want verder is de film niet echt bijzonder. Slecht is het zeker niet, want ik heb me er prima mee vermaakt, maar ik ken genoeg films uit deze tijd die langer blijven hangen en die in andere aspecten van de cinema veel beter zijn dan deze film. Voldoende van mijn kant.

3,0*

Een van de vele maatschappijkritische film van Elia Kazan. In het nogal belerende verhaal grijpt hij de strijd tegen antisemitisme aan als voorbeeld van de wijd verbreide, uit lijfsbehoud passieve houding van veel mensen als het erop aankomt sociaal onrecht aan de kaak te stellen.

Cruciaal wat dat betreft is de scène –bijna op het einde van de film– met Dorothy McGuire en John Garfield over hoe te handelen wanneer er in je omgeving een foute mop verteld wordt. Tijdens die scène wordt ook de titel “Gentleman’s Agreement” ten tonele wordt gevoerd. Binnen de context van déze film zou ik die titel vrij willen vertalen in het spreekwoordelijke “Ze deden een plas en lieten alles zoals het was”.

Stanley Kubrick noemde Kazan: “(...) without question, the best director we have in America, capable of performing miracles with the actors he uses” (bron). Dat komt in deze film minder tot uitdrukking dan in Kazan’s latere werk met o.a. Marlon Brando, maar niettemin leidt hij in het bijzonder de vrouwelijke actrices (McGuire, Revere, Holm en Havoc) en de nog piepjonge Dean Stockwell tot fraaie acteerprestaties. Gregory Peck heeft de pech dat hij in zijn rol op een wat onsympathieke manier een alleszins sympathiek doel nastreeft. Vreemd genoeg blijft dat eerste bij mij langer hangen dan het tweede. John Garfield heeft eigenlijk maar een bescheiden rol, waarbij bovendien duister blijft hoe diepgaand zijn is relatie met Celeste Holm.

Duidelijk is wel dat Kazan de romantische verhaallijnen eigenlijk maar van secundair belang vond; ondergeschikt aan de boodschap die hij met deze film wilde overbrengen.

Die boodschap is luid en duidelijk en nog steeds actueel, want in feite van alle tijden.

Qua timing zo net na WO II zit het met deze film natuurlijk goed. Verscholen antisemitisme wordt aan de kaak gesteld door journalist Gregory Peck. Het is een nogal moralistische film geworden en dan ook wat aan de saaiige kant. Uiteindelijk gebeurt er niet zo veel. Zeg of laat gewoon zien waar het op staat, dacht ik dan ook soms. Helaas is het vooral veel eromheen draaiend dialoog (inclusief romantisch plotje) en pas op het eind wordt de film nog een beetje sterk.

Inderdaad een prekerige film, het hele romance deel stond me wel aan. En daar haak ik vaak juist af. Ik snap alleen niet waarom ie niet voor Anne / Celeste Holm kiest. Intelligenter, knapper, snappier, niet zo benepen, blond, the list goes on...

Altijd goed om te zien, als er door een film aangekaart wordt wat er speelt in de maatschappij. Dat was toen en dat is nu. de acteurs in deze film spelen echter een beetje houterig, maar het verhaal is wel goed.

Erg goede, gedurfde film met een controversieël onderwerp, vooral toen. Je ziet goed hoe spanningen ontstaan tussen de personen in de film.

Goed drama met sterke acteurs dient duidelijk een groter doel, namelijk een spiegel voorhouden aan de brave Amerikaanse burgers, hen die antisemitisme en racisme toch vooral associëren met witte puntmutsen en brandende kruizen. Kazan slaagt daar wel in, door de confrontaties niet te spectaculair te maken en vooral de onderhuidse en verborgen discriminatie aan de kaak te stellen. Subtiel is de film niet echt, en het happy end waarbij Kathy nogal ongeloofwaardige wijze tot inkeer komt had van mij niet gehoeven, toch blijft de film wel overeind.

Het thema is natuurlijk nog steeds behoorlijk actueel, al zou het antisemitisme in een hedendaagse versie eerder worden gewijzigd in afkeer van moslims, en zou de rol van Green waarschijnlijk anders ingevuld worden.

Uitstekende film over een schrijver die zich voordoet als Joods om zo een stuk te schrijven over anti-semitisme. Destijds ongetwijfeld een stuk controversiëler, maar de film heeft weinig aan kracht ingeboet en laat vooral goed zien hoe vooroordelen en racisme in de samenleving geïntegreerd zijn. Goeie dialogen en het hele gegeven deed me denken aan BlacKkKlansman.

Gregory Peck had later een keer laten vallen dat de film in zijn tijd voor de nodige opschudding zorgde, maar ondertussen al gedateerd is. Daar heeft hij wel gelijk in. Ik kan me voorstellen dat anno 1947, enkele jaren na de oorlog, het thema rond antisemitisme nog meer leefde dan nu. Ook al is het nooit echt weg gegaan. Maar enkele medewerkers aan de film (waaronder regisseur Elia Kazan) moesten zich toch verantwoorden voor het 'House Un-American Activities Committee' dat te vergelijken is met het McCarthyism. Jarenlang was er een zwarte lijst in Hollywood waar mensen uit de hele entertainmentsector op werden gezet vanwege politieke overtuigingen die niet strookte met die van de Amerikaanse overheid.

Ondanks de controverse rond de film, werd de film toch 8x genomineerd bij de Oscars met winst voor beste film, beste regie en actrice Celeste Holm. Of misschien wel dankzij. Ook aan de kassa heeft de aandacht voor het thema wel wat geholpen en werd het één van de meest succesvolle films voor Fox. De film mixt eigenlijk twee thema's, want we krijgen zowel de job van Phil Green waarmee hij botst tegen vooroordelen tegenover joden en antisemitisme in diverse vormen. Maar er is ook zijn relatie en de druk van een gemengd koppel. Al is dat op zich vrij licht, ten slotte deed hij zich 'maar' voor als jood. Dan is een film als Guess who's coming to dinner (1967) daar veel sterker in.

Een thema dat op zich wel interessant is en je ook kan doortrekken naar mensen met een andere huidskleur. Denk aan het recente Blackkklansman. De aanpak is wat verouderd en echt indruk maakt de film niet meer. Het acteerwerk valt nog wel mee, maar is zeker niet schitterend. Peck heeft al beter gedaan. Toch van genoten, maar niet meer dan gemiddeld.

Eigenlijk een wat teleurstellende film van Elia Kazan. Gregory Peck is een prima acteur en ook hier doet hij het niet verkeerd, maar erg interessant is zijn personage niet. Dat geldt ook voor de overige personages, sterke rollen zitten hier niet echt in. Het thema is wel interessant, maar de uitwerking ervan valt een beetje tegen. Weinig subtiel en nogal prekerig hier en daar. Al moet het wellicht ook wat in die tijdsgeest worden geplaatst. De romance, die ze er waarschijnlijk in hebben gestopt in een poging om de personages wat meer diepgang te geven, komt totaal niet overtuigend over. Geen slechte of vervelende film, maar sterk is dit op geen enkel vlak.

Sterk, en wonderbaarlijk actueel nog na al die jaren. Peck is toch wel leuk om naar te kijken hoor.