Surrealistische komedie confronteert de kijker: 'Een kritische blik op de huidige maatschappij'

Hogerop geraken en je doel bereiken is niet voor iedereen weggelegd. Datzelfde kan gezegd worden van functioneren in de huidige maatschappij. Je kunt Mr. K, de nieuwe film van Tallulah H. Schwab simpelweg beschouwen als een creatieve  audiovisuele invulling van een nachtmerrie – maar dan mis je zó veel!

Hij heeft wel een publiek, maar ook weer niet. Dat wil zeggen, de mensen voor wie de illusionist Mr. K (Crispin Glover) optreedt, zijn veel te druk met zichzelf bezig. Zoals hij zelf telkens aangeeft, is hij op doorreis. Zijn omwentelingen brengen hem tot een vervallen hotel, dat er van binnen uitziet als het interieur van een gezonken schip dat naar boven is getakeld. Mr. K blijft één nacht. Althans, dat is de bedoeling.

Lees meer: Deze aangrijpende WOII-film met topscore is een perfecte 'Nr. 24'-opvolger op Netflix: 'Ademloos zitten kijken'

Pakt dat eventjes anders uit. De volgende ochtend moet hij zich melden bij een nabijgelegen zaal om op te treden, maar hij kan met geen mogelijkheid de uitgang vinden. Dat blijkt nog maar het minste van zijn problemen, aangezien je via iedere hoek van de gang wie of wat dan ook maar kunt tegenkomen. Achter elke deur bevindt zich weer een nieuwe bizarre ontdekking, bovenop de angstwekkende gedachte dat iedereen het wel prima vindt om voor altijd een onderdeel te blijven van dit immer vibrerende gebouw...

Kritische koortsdroom

Mr. K presenteert ons met een audiovisuele nachtmerrie, die echter wel een genot is om naar te kijken. Het wordt na een tijdje wel duidelijk dat de regisseuse allerlei betekenissen hangt aan de bizarre gebeurtenissen in het hotel. De manier waarop je ze interpreteert, is helemaal aan jou als kijker, ook al worden er soms hints gegeven. Eén van de eerste shots toont ons bijvoorbeeld een ijverige mierenkolonie, waarbij ieder individu zonder vragen te stellen een vastgestelde taak verricht.

Dat is uiteindelijk ook een terugkerend thema in de film, aangezien Mr. K de enige persoon is die zich aan de mallemolen om hem heen wil onttrekken. En regels blijken bovendien niet altijd regels te zijn; krijgt hij bij aankomst te horen dat rust, orde en regelmaat de fundamenten zijn waarop het hotel gebouwd is, worden vervolgens zijn spullen gestolen, bivakkeren anderen in zijn kamer en wordt hij opgejaagd door een marcherend orkest. Niemand luistert naar rede, alle mensen om hem heen vertonen kuddegedrag en al het mooie op deze planeet is een magneet voor de achtelozen die iets bijzonders ervaren willen hebben, maar dat uitzonderlijke waar ze voor kwamen vervolgens vernietigen. Een kritische blik op onze huidige maatschappij leek zelden zo creatief.

Originele ode

Dit zijn enkele mogelijke verklaringen van een handjevol metaforen die Schwab ons voorschotelt. Wie Mr. K een tweede keer gaat zien, vindt misschien weer heel andere betekenissen. Een kanttekening die hierbij te plaatsen valt, is dat we te maken krijgen met een stortvloed aan thema's, waarvan het de vraag is of ze allemaal wel genoeg ruimte krijgen om zich te ontplooien. Maar toch zijn het kiemen die in het brein van de toeschouwer verder mogen groeien, mits ze goed geplant zijn.

Wel is duidelijk waar de filmmaakster de mosterd vandaan haalt. Het is een soort zonder houdbaarheidsdatum, zo blijkt, en eentje die perfect van toepassing is op het meergangenmenu – letterlijk! – dat ze opdient. Het hotel heeft iets Escher-achtigs, maar grijpt ook terug naar de films van Terry Gilliam en het vroege werk van Jean-Pierre Jeunet, met name de eerste films die hij maakte in samenwerking met Marc Caro. Bovendien heeft het bizarre en hypnotische ook iets weg van de pas overleden cineast David Lynch.

Mr. K

Schwab heeft dingen te zeggen. Hoeveel dingen? En wat zijn ze precies? Dat is een puzzel die je zelf op moet lossen, net als de titelfiguur die wanhopig poogt de uitgang te vinden. Intussen neemt ook niemand het je kwalijk als je je gewoonweg overgeeft aan dit hele bizarre circus, maar de achterliggende gedachten zijn wel wat de film maakt. Ook moet gezegd worden dat in veel soortgelijke gevallen, zoals in werken van een Jeunet, Lynch of Gilliam, de cinematografie een grotere rol speelt.

Met behulp van geforceerd perspectief, breedbeeld- dan wel fisheyelenzen en andere trucage wordt het bizarre vaak uitvergroot in absurdistische films. Hier is dat veel minder het geval, maar dat maakt het uitzonderlijke zo normaal. Het is alsof niet enkel de hoofdpersoon, maar ook de kijker fronsend wordt aangestaard, en dat voegt toe aan de beleving. Het maakt van Mr. K een trance waaruit je liever niet wilt ontwaken. En daarom verdient deze hemelse hallucinatie gewoonweg een 4,5/5 en onze hoogste aanbeveling.

Deze bizarre doch bevredigende trip werd aangeboden door Slieker Film te Leeuwarden. Benieuwd wat jij zelf allemaal in dit ondoorgrondelijke hotel ontdekt? Ga hem dan zien in een filmhuis bij jou in de buurt. Bekijk de trailer hieronder, en zorg voordat je de zaal betreedt dat je altijd weet hoe je het pand weer kunt verlaten...!