Hannah Arendt (2012)

Vanaf 2 mei 2013 in de bioscoop (Cinemien)

Trailer (YouTube)

Baanbrekend persoon.. lijkt me echter niet perse het meest verfilmbaar.

Boeiende film die wel vereist dat je in de geschiedenis van de Holocaust geïnteresseerd bent en dat je ook wel enigszins filosofisch aangelegd bent, want ja, Hannah Ahrend is nu eenmaal een filosofe. Hoofdonderwerp in deze film is het boek over het proces tegen Adolf Eichmann ofwel "De Banaliteit van het Kwaad". Volgens Hannah Ahrend is Echmann niet meer dan een bureaucraat die weliswaar verantwoordelijk was voor het vervoer van de joden naar de vernietigingskampen maar dat niet deed uit antisemitische overwegingen of simpelweg jodenhaat maar omdat het hem nu eenmaal opgedragen werd. Eichmann was niet meer dan een onbetekend persoontje, een radartje in het nazi-systeem die zijn taken zonder na te denken uitvoerde. In deze film werd dit door Hannah Ahrend op zeer overtuigende wijze beargumenteerd, ondanks de verguizingen en bedreigingen jegens haar. Daarentegen ben ik het toch niet met haar eens. Als ik de foto zie van Eichmann in zijn SS uniform dan zie ik toch een persoon die alleen al door zijn gezichtsuitdrukking zijn werk met satanisch genoegen uitvoerde. Geen onbeduidend mannetje dat niet denkt maar een duivels persoon die goed wist wat hij deed en daar zonder meer achter stond. De archiefbeelden van Eichmann in de rechtzaal - ik had die beelden nog nooit eerder gezien - gaven mij toch enigszins de indruk dat deze oorlogsmisdadiger een act aan het opvoeren was. Niks radertje, niks onbetekend persoontje. Neen, Eichmann is voor mij gewoon de personificatie van het kwaad, die nota bene in 1945 bij zijn vlucht naar Argentinië nog eens geholpen werd door het Vaticaan ook. Tja, het zou eens niet zo zijn. Ik ben het dus met Hannah Ahrend's mening over de beweegredenen van Eichmann - ik zeg het nogmaals - duidelijk niét eens.
Rest mij nog te zeggen dat Barbara Sukovo de rol van Hannah Ahrend uitstekend vertolkte. Op visueel vlak daarentegen vond ik deze film allemaal wat minder. Dit is nu eenmaal een film die het voornamelijk moet hebben van het verhaal.

4,0*

Het Eichmann-proces is niet nieuw in de filmgeschiedenis of in de literatuur De zaak 40-61 en daarom is het onderwerp "De Banaliteit van het Kwaad" niet iets waarvan ik nog nooit gehoord had. Het radartje in het groter systeem om zodoende onder de mom plichtsbesef het geweten te kunnen uitschakelen. Op die manier kan een onbeduidende Jan Doorsnee als Eichmann uitgroeien tot een massamoordenaar.
Dat bedoelde Hannah Arendt naar mijn mening.

Maar een boeiend onderwerp maakt niet bij voorbaat een boeiende film. Barbara Sukowa zet zeer sterk Hannah Ahrend neer. De film is degelijk, goed gedocumenteerd. Maar het verrast nergens.

3*

Sterke punt van deze film is het perspectief... maar voorkennis is hierbij zeker een voorwaarde om subtiliteiten te kunnen volgen. We krijgen vooral een 'huiselijke' Hannah Arendt te zien: haar geliefde Heinrich Blücher, haar vriendschappen, haar assistente. Zo ontmoeten we Mary McCarthy bekend van De Group, onlangs in Nederlands vertaalt, maar ook Hans Jonas bekend van Principe van verantwoordelijkheid Hij behoorde samen met Hannah tot groep (veelal joodse) studenten van Heidegger.

Von Trotta wil vooral laten zien dat Hannah geen kille en arrogante intellectuele was maar tot op het bot integer die proporties niet uit het oog verloor. De film oogt gewoontjes, om niet te zeggen banaal, maar daardoor sprong bij mij de krachtige inhoud van Hannah Arendt meer in het oog. De climax op het eind liet mij niet onberoerd: haar standpunt gaat ten koste van een lange innige vriednschap, en vooral ook haar (apologische) college waarin ze haar standpunt toelicht...

Op een paar steekjes na wordt er uitstekend geacteerd... alleen fenomeen Heidegger komt niet overtuigend over: iets van zijn betoverende (jonge!) intellectuele kracht had in de film gemoeten. Hannah verwijst er impliciet naar.. (genie als dat wat boven zichzelf uitstijgt). het is, ondanks alles, haar intellectuele hart. Er zijn intrigerende colleges van hem die filmisch interessant hadden kunnen zijn.

Von Trotta heeft met deze film een prima aftrap gedaan voor een reeks van films die uit Hannah Arendts (met Heidegger...) rijke leven te maken zijn.

In principe vind ik de gedachtegang van Arendt heel logisch, maar toentertijd was die heel controversieel. En revolutionair, zo blijkt. Het kwaad in perspectief zetten is iets waar mensen tegenwoordig nog steeds niet toe in staat lijken te zijn. Er 'gebeurt' in zekere zin vrij weinig in de film, maar toch is deze nog erg boeiend.

Een uitgebreide recensie lees je hier.

Ik weet te weinig van het leven en werk van Arendt om de film hierop te beoordelen, maar ik had de indruk dat van Heidegger toch een beetje een karikatuur werd gemaakt. Het maakt de film duidelijker en teveel nuance in 2 uur film werkt ook niet, maar dit bleef mij toch wel het sterkst bij. Hij werd vooral als nazi en Arendt-minnaar neergezet.

De draait (uiteraard) om Hannah Arendt en daarom worden andere personages amper uitgelicht. Het is een aangename film, maar ik had persoonlijk wat meer diepgang verwacht. Het voelt mij teveel als een soort feministische film (kijk hoe sterk deze vrouw is!) in plaats van een film over haar theorie over Eichmann.

3 sterren wat mij betreft.

ga de film deze week zien,...ben benieuwd (enigszins wat inlezen kan geen kwaad, begrijp ik)

in het persoonlijke leven had wat meer diepgang gemogen misschien, - aan de andere kant, de beelden waren sterk en spraken wat dat aangaat voldoende -

Heidegger is inderdaad niet meer dan karikatuur - maar ja, de film ging niet over hem, de functie van die rol was de link naar Hannah,

de vraagstukken waar Hannah mee worstelde zijn tijdloos, en in wisselende vormen hedendaags,

Een van de weinige minpuntjes die ik kon ontdekken was de rechtszaak van Eichman. Afwisselend werden er beelden getoond van de daadwerkelijke berechting, afgewisseld met beelden van Hannah, die daar aanwezig was. Wat mij betreft had het effect veel sterker geweest, wanneer de beelden die het 'neppubliek' bevatte, ook gewoon in het zwart/wit was geweest, ipv dit gehannes tussen HD en vlekkerig zwart/wit.

Voor het overige: boeiende lezing van een moeilijk onderwerp.

Merkwaardig hoe zo'n film je na de vertoning tot diepgaande gesprekken kan voeren: over het kwaad, over het denken, over jongensachtige verliefdheid (Heidegger-Arendt).
Opvallend was ook dat in die jaren het roken nog sociaal aanvaard was.
En ... hoe de waarheid kwetst (Indien je er van uitgaat dat Arendt gelijk had.)!
Opvallend was ook hoe groot de rol van de huiselijkheid in iemands leven kan zijn (een verliefde man, een behulpzame en meelevende assistente, enz.).
Erg goede film.

Intrigerende film over een intrigerende vrouw, die zeker een goed punt heeft met haar opvatting over Adolf Eichmann, en over 'mensen die kwaadaardige dingen (in opdracht) doen' in het algemeen.
Ik begrijp de woede van de bevolking ook wel. De grote tragedie van de Tweede Wereldoorlog ligt hier nog vers in het geheugen, en vanzelfsprekend wilde iedereen het monster Eichmann zien hangen.

Goed geacteerd, en de originele beelden van het proces zijn goed verwerkt.
Het duurt allemaal wel erg lang, wat het een geestelijk vermoeiende film maakt.
Er wordt wel erg lang doorgezaagd om het standpunt van mevrouw Arendt duidelijk te maken, een standpunt die ik al vrij snel begreep. Helaas was haar omgeving minder begripvol.

Dat ik begrijp waar Hannah Arendt het over had wil overigens niet zeggen dat ik het ermee eens ben, of dat ik ook denk dat het waar is wat ze beweert. Het zou heel goed kunnen, maar ik ben geen psychiater, noch een filosoof, dus kan haar stellingen slechts schouderophalend voor kennisgeving aannemen.

Misschien draaf ik door, maar even dacht ik nog een overeenkomst ontdekt te hebben in Eichman en de immer behulpzame assistente van Arendt. Zij voert ook alle administratieve opdrachten uit zoals van haar wordt verwacht. Zij is een erg goede assistente, eentje zoals iedereen wel zou willen hebben die een assistente nodig heeft.

goed maar soms langdraadig

Film geeft een goed beeld van Hannah Arendt en haar filosofie. Ook hoe het boek 'De banaliteit van het kwaad' toenmaals werd ontvangen. Uitstekende film die het wel van het onderwerp moet hebben.

Daar sluit ik me bij aan met de opmerking dat ik het niet helemaal eens ben met haar theorie in mijn ogen is Adolf Eichmann wel degelijk bewust van zijn daden en was een echte foute Nazi die genoot van zijn werk en dat is al meer dan genoeg om hem te veroordelen.

'De banaliteit van het kwaad' is feitelijk nog gruwelijker dan de gedachte aan monsters of in en in slechte individuen.

Zijn veroordeling staat daar buiten, natuurlijk was die veroordeling terecht. Maar ik heb liever te maken met een enkel monster dan een machinerie waarin Jan met de pet zonder denkvermogen deze gruwelijkheden begaat. In elk geval geeft het stof tot nadenken, dit zal geen film zijn die ik alleen al om die reden niet snel zal vergeten.

Had er iets meer van verwacht, maar toch wel een interessante historie.
Een deel van het verhaal kende ik al, Het Eichmann proces, maar van Hannah Arendt had ik tot nu toe niet gehoord.
Dat ze met haar boek, dat een verslag is over het proces controverses losmaakte is logisch.
Maar wel moedig dat ze voor haar mening durft uit te komen.
Toch wel een interessante film over deze zaak, al is het een prent echt voor geïnteresseerden, iemand die geen interesse betoont over de holocaust en alles wat erbij hoor, kan deze film ook maar beter in de rekken laten liggen.

Een boodschap die makkelijk te simpel uitgelegd kan worden.

De indertijd erg controversiele behandeling van het Eichmann-proces door Hannah Arendt wordt erg mooi en integer in beeld gebracht. De persoon Hannah Arendt krijgt daardoor veel meer dimensie dan dat je uit een boek of artikel op Wikipedia leest. Iets minder helder is de film over haar opvattingen, haar filosofische uitleg van het fenomeen - 'de banaliteit van het kwaad'; het vereist wel wat voorkennis of interesse in het onderwerp om daar de strekking van haar betoog goed uit te begrijpen.

Zeker een film die tot nadenken stemt. Precies dat is ook wat de inhoud van Hannah Arendt's filosofie betoogt - dat nadenken is het wat Eichmann niet deed, en dat is het verschil tussen een klassieke misdadiger en deze modernere vorm. Waarmee ze op geen moment bedoelt dat hij zonder schuld zou zijn - dat werd, en wordt nog steeds vaak verkeerd begrepen. Ze verklaart tenslotte zelf heel ondubbelzinnig dat zijn doodstraf terecht was. Misschien wel om andere redenen dan de gebruikelijke, maar daardoor juist nog met meer overtuiging.

De film zelf dan is erg ingetogen en straalt een integriteit uit die ik met een avondje nalezen over dit onderwerp nergens zie wankelen - de voor de hand liggende dichterlijke vrijheid verandert daar niets aan. Wel is het voor mij schokkend om de echte beelden van de echte Eichmann tijdens het proces te zien. Bah. Een middelmatig mannetje, dat zijn hours of fame dankt aan een van de meest gruwelijke praktijken die de mensheid ooit gezien heeft. In de keuze van de beelden die de film daarvan laat zien ligt wellicht het zwakste punt van de film, er wordt net iets teveel gebruik gemaakt van beelden die de stelling van Arendt onderbouwen; de onbetekenendheid, middelmatigheid, en het volslagen gebrek aan intellectuele uitstraling van de man wordt net iets teveel benadrukt. In het verhaal erg begrijpelijk, maar toch zit het me ergens niet helemaal lekker.

Maar misschien is dat wel omdat ik me eigenlijk emotioneel ook comfortabeler voel om hem gewoon als monster te zien.

En dat monster was hij volgens mij ook als we onderstaand bericht mogen geloven;

Maar in zijn door Life Magazine in december 1960 gepubliceerde geheime interview met de Nederlandse journalist en oud-SS'er Willem Sassen laat hij een ander geluid horen. Hij vertelt enthousiast hoe hij de tijdschema's voor de vernietiging van de Joden zelf opstelde en met trots geeft hij toe dat hij de expert was op het gebied van massatransporten. 'Als ik het allemaal samenvat,' concludeert Eichmann, 'dan moet ik toegeven dat ik geen spijt heb. Hitler was zo'n geweldig capabele man. Nee, ik moet eerlijk bekennen dat als we alle 10 miljoen Joden hadden gedood, ik zou zeggen: "Goed, we hebben een vijand vernietigd".'

bron: De zaak-Eichmann - Historisch Nieuwsblad

Dat feit maakte het samen met de medeschuld van Joodse leiders toentertijd onmogelijk om te verteren en zelfs nu nog. Een monster is zeker comfortabeler en makkelijker te plaatsen dan een onnadenkend middelmatig mannetje als radertje in een totalitair systeem. Die on-comfortabelheid maakt het nog gruwelijker. Maar wel een heel dappere wijze van denken van Hannah Arendt.

Wibro laat door het bericht De zaak-Eichmann - Historisch Nieuwsblad nogmaals zien hoe trots Eichmann eigenlijk was zijn werk voor Hitler zo goed te hebben gedaan.

Was het nogmaals maar een alleenstaande sadist, die kun je vast grijpen en je woede op los laten.

Thx wibro, dat artikel had ik niet gevonden. Dat geeft wel een net iets ander zichtpunt weer. Niet dat ik ook maar voor een moment geloof dat Eichmann niet precies wist waar hij mee bezig was, zijn 'befehl ist befehl' graag en enthousiast uitvoerde, en daar zelf ook in een belangrijke mate aan bijdroeg. Daar is in het proces ook nogal wat van overtuigend gemaakt - niemand kan daar aan twijfelen.

En ja, ik ben het met jullie allebei wel eens. Het zal misschien wel het makkelijkst te begrijpen zijn als je die twee aspecten samenvoegt - een monsterlijk middelmatig ambtenaartje, dat zijn kans schoon ziet om boven de middelmoot uit te stijgen en zijn bizarre overtuiging in daden om te zetten. Toch geeft de interpretatie van Hannah Arendt wel degelijk een vorm van inzicht in hoe dat zulke extreme vormen aannemen kan.

Inderdaad dapper van Hanna Arendt om die controversiele visie zo breed uit te dragen, en daar zo standvastig in te zijn. Een bijzonder interessant persoon, geen twijfel over mogelijk.

Wat een geweldige film en wat een genot om naar Barbara Sukowa te kijken.
Een fenomenale rol zet ze neer als Hannah Arendt.
Haar interpretatie over Adolf Eichmann wordt door menigeen niet in dank afgenomen en ook nog eens verkeerd begrepen, maar waar zeker wel een kern van waarheid inzit.
Absoluut een zeer bijzonder interessant persoon die Hannah Arendt.

Deze film is vrij recht toe recht aan, maar krachtig gebracht. Geeft een goed beeld in de ideeën van Arendt aan de hand van haar schrijfproces, filosofische gesprekken en haar fantastische toespraak in de collegezaal. De film drijft op haar politieke en sociale filosofie. Maar naast de uiteenzetting van haar ideeën wordt ook haar persoon goed uitgebouwd. Barbara Sukowa is daarvoor een zeer goede actrice en ook veel mensen om haar heen worden mooie karakters. Juist Martin Heidegger als leermeester van Arendt èn latere nationaal-socialist blijft daarbij echter een beetje achter.
De originele beelden van Adolf Eichmann zijn bijzonder de moeite waard en het is een goede keuze geweest dit in de film te gebruiken. Natuurlijk is ook dit netjes in het geheel verwerkt. Zo wordt pas echt duidelijk waarom het gaat: een man die bizarre oorlogsmisdaden gepleegd heeft en zich zo overtuigd verdedigt. Het na-oorlogse Europa is ontzet, maar Hannah Arendt wil vooral begrijpen.

Uitstekende film waarin de Duits-Joodse filosofe Hannah Arendt een stuk schrijft over het proces tegen Adolf Eichmann. Een boeiend stukje geschiedenis direct gerelateerd aan de tweede wereldoorlog over de rol van Eichmann in de Holocaust. Het gebruik van de echte beelden van het proces maakt de film des te authentieker. Het slotpleidooi tegenover haar leerlingen vormt een sterke scene.

Wie niet wil meedenken over de het kwaad dat het nazisme en haar aanhangers aanrichtten tov de joden in WO II zal niets aan deze film hebben.
Wie er dieper wil op gaan en bereid is de filosofische benadering van Hannah Arendt te volgen, heeft aan deze film een hoogst interessant thema.
Feit is wel dat de film pas in het tweede gedeelte, wanneer de publicaties van Arendt over de crimineel Eichmann bekend geraken en een massa reacties uitlokken, pas echt boeiend wordt, terwijl het daar voor eerder saai was..
Barbara Sukowa is in ieder geval overtuigend in de rol van uiterlijk koele maar gemotiveerde en halsstarrige filosofe.
Zag van Margerethe Von Trotta reeds "Rosenstrasse", ook al cinematografisch niet bepaald hoogstaand, maar ook met een interessant en merkwaardig thema, handelend over de jodenvervolging in Duitsland.

Een matige drama/biopic film...
Kan geen verhaal volgen...
Biopic is mijn genre niet...
Prima acteerwerk...
Mooi HD kwaliteit breedbeeld...
Perfect achtergrond geluid/muziek
(Dolby Digital)...

Ik kan dit soort films met een filosofische benadering zeer waarderen , mede ook omdat het demoniseren van dit soort daders ons eigenlijk geen steek dichter bij de waarom vraag brengt .
De film zelf word pas echt interessant als Hannah haar uitleg moet verdedigen en de slotscene met haar speech zit goed in mekaar .

Akkoord, Hannah Arendts verhouding met Martin Heidegger is belangrijk geweest voor haar ontwikkeling als filosofe. Maar is het nodig om, in een film die focust op de controverse die volgde op Arendts verslaggeving van Eichmanns proces, flashbacks te integreren van het jonge meisje en de geile docent? Ik bedoel: wat voegt dat toe?

Zo schort er trouwens wel meer aan Margarethe von Trotta's 'Hannah Arendt'. Trouwens, een beetje een pretentieuze titel, niet? Alsof het dé definitieve biopic betreft. Daarvoor zijn de karakters echter te vlak, daarvoor wordt er te expressief geacteerd en daarvoor is de setting te eng. Een handvol passages, waarin Arendts fenomenale ideeënwereld zich openbaart, redden de film van het worden van een flop. Verder heb ik me evenwel geërgerd aan de heroïek van de denkster, het benadrukken van haar naïviteit voor wat de publieke opinie betreft, en natuurlijk ook: het stelletje Duitsers dat zich in erbarmelijk Engels uitdrukt. Schade.

Niettemin - geloof het of niet - volgens mij enigszins aan te bevelen. Al was het maar om eens in aanraking te komen met haar gedachtegoed. Die Banalität des Bösen - de willekeur van het kwade, dat niet radicaal is maar wel verrestrekkende manifestaties kent, ah ah, boeiend boeiend...!!

2,75*

Zonder meer een ijzersterke rol van Barbara Sukowa die de fiiosoof Hannah Arendt speelt. Ze was aanwezig bij het proces van nazi-kopstuk Adolf Eichmann, die door de Mossad ontvoerd werd in Buenos Aires. Eichmann was de boekhouder van de holocaust, een man die gehoorzaam orders opvolgde, want 'befehl ist befehl". Volgzame kuddedieren die de bevelen van hogerhand, ook als het gaat om genocide keurig netjes uitvoeren. Juist deze dienende houding, zonder ideologische diepte, ziet Arendt als de banaliteit van het kwaad. Over deze controversiële visie schreef zij het gelijknamige boek dat veel stof deed opwaaien. De kracht van de film zit er in dat precies duidelijk wordt wat zij bedoelt. Tijdens het proces worden de beelden afgewisseld met het originele materiaal uit het proces waar Eichmann verklaringen aflegde, in de glazen kooi in de rechtbank in Jeruzalem.

Ik kende Hannah Arendt vooral van naam, omdat ze nogal eens aangehaald wordt door schrijvers en filosofen in morele discussies. In de ruim anderhalf uur dat deze film duurt heb ik de indruk dat ik veel te weten ben gekomen over Hannah Arendt en dat is zeker de verdienste van deze film. Hannah Arendt maakt pijnlijk duidelijk hoe graag mensen, zeker net na de oorlog, in zwart wit denken. In het kwaad dat eigenlijk niet menselijk is. Arendt leert ons dat het kwaad in ons zit en wanneer het institutionaliseert kan het leiden tot de catastrofe waarop WOII is uitgedraaid. Eichmann was een mens, Hitler ook, daar moeten we het mee doen. Helaas kwam haar relatie met haar leermeester Martin Heidecker niet goed uit de verf. Daar had ik graag meer van willen zien en daar zat volgens mij ook veel meer drama in. Desalniettemin: mooie film over een krachtige vrouw.

Hannah Arendts gedachtegoed is interessant genoeg om de film te kunnen uitkijken, maar verder is de film nogal saaiìg. En fragmentarisch met stukjes die volgens mij nergens toe doen? De stukjes tribunaal vond ik nog het meeste interessant en zeker de observatie van Arendt dat er allerlei getuigen worden opgevoerd, waarmee Eichmann eigenlijks niets van doen heeft gehad en die eigenlijk niet terzake zijn. En natuurlijk dat Eichmann zelf eigenlijk maar ee zielig mannetje is, waar toch zoveel kwaad uit is voortgevloeid. 3*