Tora no O wo Fumu Otokotachi (1945)

Zondag 28 maart om 01.40 uur op Arte.

Arte is toch die kunstkanaal?

Ja hoor een zeer goede Duitse zender, kijk maar eens in de tv-gids in de meeste staat hij in.

In de meeste gidsen staat hij ja, maar via de meeste kabelaansluitingen is de zender niet te ontvangen...

Schotel

Het wordt eens tijd dat het technisch mogelijk wordt dat je je eigen kabelpakket samenstelt. Kan ik mooi Animal Planet en de kabelkrant eruit gooien en Arte en TCM nemen.

Ik ben blij.... ja ook met animal planet.

Ik heb deze dus als importDVD besteld, omdat ik toch alle Kurosawa's wil gaan zien. Een vermakelijke film waar vooral het clowneske figuurtje voor de grappen zorgt, maar het is natuurlijk een van zijn minste werken. Alhoewel het verhaal rondom de film leuker is (Kurosawa moest nog snel een nieuw script schrijven, omdat hij geen paarden kon regelen), geef ik hem toch nog ***.

Een vroege film van Kurosawa met een mooi staaltje Japanse acteerkunst. Het verhaal, dat an sich niet zoveel voorstelt, moet het hebben van het acteerwerk. Kenichi Enomoto, als vermakelijke sidekick, zorgt voor de vrolijke noot in de film. Alleen kunnen mensen die niet tegen overacting kunnen, deze film misschien beter maar links laten liggen.

Kort samuraiverhaaltje, die echt vlak na het aflopen van de oorlog opgenomen moet zijn. Dat is wel te merken in de minieme uitwerking, maar alles is toch nog heel aardig gelukt. De clowneske sidekick vond ik niet vervelend overigens.

Kurosawa's kortste film is een verfilming van een beroemd verhaal uit het Noh -en Kabuki theater. En dat is er ook aan te merken, tijdens de film hoor je regelmatig geluiden en muziek die eigen zijn aan deze kunstvormen. Ik ben er niet echt een liefhebber van, maar je hoeft absoluut geen kenner te zijn om dit te herkennen. In hoeverre het verhaal historisch correct is weet ik ook niet, maar het is in elk geval niet compleet verzonnen.

Het leukste is natuurlijk de grappige drager die voor een komische noot zorgt. Kenichi Enomoto heeft hier een erg leuke rol. Wanneer hij erachter komt dat zijn gezelschap de gezochte mannen zijn, en zijn dansje wanneer hij dronken is behoren tot de hoogtepunten van de film. Uitstekend idee van Kurosawa om hem een rol te geven, anders zou de film heel wat minder vlot zijn. De andere acteurs zijn ook wel goed gecast, stuk voor stuk van die koppen met veel uitstraling. Mannen die weinig woorden nodig hebben om iets duidelijk te maken.

Misschien is het toeval, maar ik denk dat Sergio Leone ook uit deze film inspiratie haalde. Ik doel dan op de scène dat het spannend wordt en er snelle close-ups van de gezichten van de hoofdpersonages te zien zijn terwijl de muziek oploopt. Ik kan erlangs zitten, maar dit deed me meteen denken aan het einde van Il Buono, il Brutto, il Cattivo.

Korte Kurosawa

Akira Kurosawa is zo'n regisseur waar ik al tijden eens meer van wou zien. Het probleem is dat in de Benelux niet alles altijd even goed te vinden is en dan speelt vaak ook de prijs nog een belangrijke rol. Tijdens een korte trip naar Londen vorig jaar stootte ik echter op twee boxsets waarvan 1 zich concentreerde op het oude werk van de Japanner. Early Kurosawa brengt een groot stuk van de regisseur zijn jaren '40 oeuvre op DVD en uiteraard is The Men Who Tread on the Tiger's Tail er daar één van.

Het samoerai aspect is een thema dat Kurosawa wel eens vaker heeft aangesneden in zijn carrière, maar dit is volgens mij de enige keer dat hij het in zo'n korte film doet. The Men Who Tread on the Tiger's Tail duurt niet langer dan een uur en speelt zich nagenoeg op dezelfde setting af. Altijd lastig om zoiets boeiend te houden, maar Kurosawa levert een intrigerende film af. De opzet van het plot is misschien net iets te chaotisch (ik ben eerlijk gezegd niet te vinden voor zo'n wall of text aan het begin van de film die dan een situatie schetst), maar op zich is dit niet meer dan een heer die met zijn lijfwachten de grens probeert over te steken en daar te maken krijgt met een stel argwanende grenswachten. Het resulteert in ieder geval in een aantal indrukwekkende scènes (wat is die Benkei toch een cool personage) en met het personage van de drager is er nog ruimte voor een flinke dosis humor.

Al kan ik me wel voorstellen dat de aanwezigheid van Ken'ichi Enomoto van het goede teveel is. In een soort van slapstick-achtige manier die niet zou misstaan in een film van Laurel & Hardy, zorgt Enomoto voor veel gekke bekken en grote gebaren. Het geeft in ieder geval wel een leuke tegenstelling ten opzichte van Denjirô Ôkôchi (Benkei) en de andere lijfwachten. Verder is dit visueel niet zo indrukwekkend, je moet ook meer een focus op dialogen in plaats van gevechten verwachten, en wordt er hier en daar nog wat gezongen. Had voor mij niet perse gehoeven, maar misschien had hij gewoon nog wat tijdsvulling nodig.

Een Korte Kurosawa film, het is eens een aangename afwisseling in vergelijking met die epossen van 3 uur die hij normaal gezien aflevert. The Men Who Tread on the Tiger's Tail is in ieder geval een fijn tussendoortje dat vooral vanwege een aantal sterke scènes (de confrontatie met de grenswachters is toch wel het hoogtepunt) en een amusant nevenpersonage.

3.5*

Ik sluit me graag aan bij het lange bericht van mijn gewaardeerde voorganger. Het hoogtepunt is inderdaad de confrontatie tussen de leider van de "priesters" en de commandant van de grenspost, de eerste bliksemsnel improviserend, de tweede lichtelijk geamuseerd omdat hij wel begrijpt dat hier iets niet in de haak is maar tegelijkertijd vol bewondering voor zijn sluwe opponent. Leuk dat deze twee personages gespeeld worden door respectievelijk de mentor (Denjiro Okochi) en de leerling (Susumu Fujita) uit de twee Judo saga-films, en met name Okochi levert hier opnieuw vakwerk af. De toegevoegde waarde van de komiek is dubieus (in het boekje bij mijn BFI-boxset wordt met instemming de Amerikaanse historicus Donald Richie geciteerd, die dit "a bit like adding Jerry Lewis to the cast of Hamlet" vond), maar het geeft de film in ieder geval wel een zekere vlotheid en schwung. En natuurlijk is er het zowel visueel als thematisch prachtige einde wanneer de komische drager tegen de ochtendlijke hemel wakker wordt en ontdekt dat de zeven vertrokken zijn. Een leuk, slim en vermakelijk tussendoortje.

Gemaakt aan het einde van de oorlog en het budget zal vast beperkt zijn. Gebaseerd op een toneelstuk en dat is te merken. Dit ding is echt heel duidelijk in drie akten gesplits en kent eigenlijk maar drie locaties: in het bos, in een soort tempel (vooral wat doeken) en op een open veld. Makkelijk op toneel uit te voeren, maar ook goedkoop op film te doen. Aan decors zal weinig aan kosten zijn geweest. Ook de hele setting verder met veel statische shots en vooral gepraat oogt in alles als toneel en dan specifiek het Noh-theater. Dat maakt dat de film vooral enorm duf is en haast doods. Die nar is weliswaar ook niet echt geweldig maar brengt wel wat leven in het geheel. Qua camerawerk probeert Kurosawa er nog wat van te maken maar heel bijzonder is het allemaal niet. Door de korte lengte valt de score nog wel mee want echt kans om je stierlijk te vervelen is er niet. 2,5*.