Colectiv (2019)

Verbijsterende docu.

Ongelooflijk hoe dicht bij de minister de makers hebben kunnen komen. En onvoorstelbaar wat er gaandeweg allemaal aan het licht komt.

Vanaf 9 april in de bioscoop (Cinema Delicatessen)

Schone Slaapster Roemenië - Movies that matter: ‘Colectiv’ – De Groene Amsterdammer

In de nasleep van een clubbrand legt een reeks dodelijke ziekenhuisopnames een web van bestuurlijke corruptie en nalatigheid bloot. Menig auteur van medische thrillers zou tekenen voor een premisse van deze aard, maar Collective is ‘gewoon’ een documentaire uit Roemenië. Het is, en dat mag een understatement heten, niet gemakkelijk om dit verslag van mensonterende praktijken en medische misère te bekijken tijdens een lopende gezondheidscrisis van mateloze omvang.

Boekarest, 30 oktober 2015. Een korte, maar felle brand maakt een tragisch einde aan een muzikaal optreden in een nachtclub. 26 mensen laten het leven, mede door een gebrek aan goede branduitgangen. In de nasleep van de ramp belanden brandwondenslachtoffers van de regen in de drup: 38 van hen sterven aan infecties die bestreden worden met sterk verdunde desinfectiemiddelen. De verantwoordelijke partij, Hexi Pharma, opereert onder het fiat en medeweten van de Roemeense overheid.

Verder lezen (indebioscoop)

Volgens mij gaan alle Roemeense films die ik ken over de enorme corruptie in het land en ook deze Roemeense documentaire gaat over de enorme corruptie in het land, meer in het bijzonder over de enorme corruptie in de gezondheidszorg van het land. Iets nieuws biedt de documentaire dan ook niet: toen het communistische regime in 1989 viel werd al de deplorabele staat van de weeshuizen in Roemenië wereldnieuws en dat bleek nog slechts het topje van de Roemeense ijsberg van ellende en corruptie, als we alle nieuws en films over Roemenië mogen geloven. Kortom, door de corruptie functioneert praktisch niets naar behoren in het land en Roemeense ziekenhuizen zijn dan ook niet veilig waardoor na de Roemeense ‘Volendam’-brand in 2015 tientallen brandslachtoffers onnodig stierven aan ziekenhuisbacterieën. Deze documentaire brengt simpelweg deze boodschap zonder diep of verrassend te zijn en ik begrijp dan ook niet helemaal waarom de kranten zo lovend zijn en zelfs gretig vijf sterren uitdelen.

Onwillekeurig denk je in deze tijd ook aan de huidige coronacrisis: aan de ene kant zou je denken dat dat in Roemenië dan helemaal een ramp moet zijn die de gezondheidszorg er niet aan kan maar daar hoor je weinig over (misschien is er toch wat verbeterd?) en aan de andere kant kan zelfs Nederland iets leren van de transparantie waarmee de interim-minister zich liet volgen en filmen in zijn poging de gezondheidszorg in Roemenië weer ‘gezond’ te maken en vraag je je af in hoeverre de Nederlandse gezondheidszorg vrij is van corruptie. In ieder geval lijkt in Nederland een erg kritische media over zo’n coronacrisis (ook) geheel afwezig waarmee ik iets bedoel tussen doorgeefluik van de regering zijn enerzijds en wilde samenzweringstheorieën verspreiden anderzijds.

Krachtige docu en sterk van opzet, boeiend van begin tot eind.

Het is nooit een goed teken als een film begint met een lange, schriftelijke uitleg van de beginsituatie. Het blijkt de inleiding van een documentaire die jammer genoeg vooral bestaat uit bureaucraten die eindeloos discussiëren over de problemen waar ze mee te kampen hebben. Het betreft hier een tijdelijke regering van technocraten die orde op zaken probeert te stellen in de periode richting de eerstvolgende landelijke verkiezingen in Roemenië.

De vorige regering is gevallen als gevolg van een schandaal betreffende een brand in nachtclub Colectiv in Boekarest en de ernstig falende medische hulpverlening voor de bij die ramp gewond geraakte slachtoffers, waarvan een flink aantal nodeloos stierven door een combinatie van erbarmelijke hygiëne, grootschalige corruptie en het daardoor veroorzaakte gebrek aan faciliteiten. Het is een verhaal dat zeker de aandacht verdient die het hier krijgt en Alexander Nanau weet in ieder geval de onmacht van de tijdelijke regering op pijnlijke wijze bloot te leggen, maar hij had er beter aan gedaan om de film iets open te breken. Als kijker krijg je vooral te horen wat de problemen zijn in de vorm van praten hoofden en dat maakt het bepaald niet gemakkelijk om de aandacht zo lang vast te houden.

Mijn god, wat was dit slaapverwekkend.

Eigenlijk kreeg ik wel een beetje medelijden met die nieuwe minister die alleen maar de vele feiten van corruptie en onvoorstelbare vakonbekwaamheid uit het verleden kon toegeven, beterschap beloven maar terzelfdertijd ook zijn nek uitstak, wetende dat die giftige adder die het Roemeense maatschappelijk leven kapot maakt, niet zomaar direct weg te cijferen valt.

Een sterke documentaire en weer een onthutsend voorbeeld van verloedering van een Staat.

De beelden van de lichamelijke besmettingen zijn amper voor te stellen en wetende dat daarbij de stervende slachtoffers werden afgedekt, om zich aan het beeld te onttrekken ipv van ultieme hulp te bieden of te zoeken naar de oorzaken. Verschrikkelijk.

Even erg is het vast te stellen dat de feiten uit een heel recent verleden stammen. Ceausescu is al lang voorbij...

Heftige documentaire over de dodelijke en verlammende gevolgen van decennialange corruptie. Indrukwekkend werkje, je wordt er stil van. Te zien op NPO.

Tamelijk shockerende docu. Niet altijd even makkelijk om naar te kijken. De corruptie in Roemenië is zo diepgeworteld dat het een haast onmogelijke taak om er echt mee af te kunnen rekenen. Het meest schokkende is hoe achteloos er over mensenlevens wordt gedacht. De gezondheidszorg is niet alleen niet op orde in het land, het brengt patiënten regelrecht in gevaar. In deze documentaire krijgt die corruptie echt een gezicht, zonder dat het op een sensationele manier of uitleggerige wordt gebracht. Geen interviews, voice-overs of begeleidende teksten. Nanau laat altijd de beelden voor zich spreken.

De camera zit ook echt bovenop de zeer vasthoudende journalist en zijn collega's, en later de jonge nieuwe minister. Die komt zo sympathiek en idealistisch over dat je je als kijker echt in hem kan verplaatsen, en dat maakt de docu beter. De ontdekkingen van de journalisten worden ook extra meeslepend omdat de camera zo op hun huid zit. Het is ook niet bepaald alledaags dat je een minister en zijn directe medewerkers van zo dichtbij kan volgen. Wendingen zoals de dood van de directeur van Hexi Pharma hadden zo uit een politieke thriller kunnen komen. 4.0*.

Niet zozeer alleen maar een aanklacht tegen de corruptie in het verdienmodel van big farma maar ook een aanklacht tegen het politieke systeem zelf ( hoe managers worden benoemd , omkoping etc ).

Deze docu legt pijnlijk bloot dat desinteresse en corruptie van media , politiek niet op zichzelf staat maar ook tot in de veel lagere regionen van bestuurlijke functies is doorgedrongen , en dat maakt deze film zo pijnlijk goed .

Hm.

Alle lof en respect voor de aanpak uiteraard, maar dit soort documentaires behoren tot de soort waar ik echt amper doorheen kom. Ik had vooraf ook meer een documentaire verwacht die zich direct op de feiten stort. Dat doet deze film ook, maar laat eigenlijk meer zien hoe ze precies op de feiten komen, en dat vind ik persoonlijk niet zo interessant.

Eigenlijk begon de aandacht al na enkel 10 minuten al te verslappen. Het zag er allemaal nogal filmisch uit. Huilende mensen, onderzoekende journalisten die met elkaar discussiëren etc. Het zal uiteraard echt gebeurd zijn, maar het gevoel dat ze het allemaal opnieuw voor de camera deden is aanwezig, en dat haalt me een beetje uit de bui om het allemaal geloofwaardig te vinden.

Daarnaast vond ik het om eerlijk te zijn ronduit oersaai. Het onderzoeken en achterhalen van de feiten kon me volledig gestolen worden. Hoe ze erop komen maakt me helemaal niks uit, als ze er maar opkomen, dit kunnen beargumenteren en kunnen presenteren aan de kijker. Hoe ze het nu aanpakken is gewoon niet voor mij weggelegd, en de 109 minuten dat de docu duurt is dan ook een enorme opgave.

Toch is het bewonderenswaardig hoe dicht deze mensen bij hun vondsten mochten komen. Dat is nog wel leuk om te volgen, maar wederom, niet voor zo lang. Het voelt allemaal nogal langdradig en overbodig aan, terwijl de inhoud juist heel belangrijk en doeltreffend is. Ik mis alleen die inhoud, omdat de buitenkant me gewoon niet zo kan boeien.

Uiteindelijk vond ik het vooral een opgave. Alle respect voor waar ze zijn gekomen en wat ze hebben ontdekt, maar met alle respect, hoe je erachter komt maakt me helemaal niets uit, en haalt me uit de documentaire. Het zal vast de soort docu zijn waar ik weinig mee kan, maar ik heb liever een vlotte documentaire die gewoon meteen tot z'n punt komt.

Hoewel geen heuse eyeopener, toch een schokkende documentaire die kijkt als een thriller. Een vertwijfelde zoektocht naar rede. Een poging om het waarom te achterhalen. Een ontstellend tijdsdocument vol uitwassen van populistische politiek en tomeloos gehanteerd neoliberalisme. De documentaire is niet per se een openbaring, maar wel een enge confrontatie.

Colectiv vertelt in eerste instantie de tragische geschiedenis van een brand in de nachtclub Colectiv in de Roemeense hoofdstad Boekarest. Een brand waarbij 64 mensen omkwamen en 146 mensen gewond raakten. Het is de aanleiding voor een vervolgverhaal. Tientallen stierven niet aan hun brandwonden, maar overleden in ziekenhuizen aan ziektekiemen die zich door het gebruik van sterk verdunde desinfecteermiddelen ongehinderd konden verspreiden.

De documentaire schetst een beeld van het hoe en het waarom. De toon waarop dat gebeurt is rustig maar dwingend en volhardend. De camera is confronterend aanwezig en zit dicht op de hoofdrolspelers. Bijna terloops wordt de brand afgehandeld. De brand in een club waar de veiligheidsvoorschriften werden genegeerd. Een ramp die in de kern al weergeeft wat in de documentaire nog gaat komen. Het blootleggen van een falende overheid. Een autoritaire machtsstructuur die baadt in corruptie en eigen gewin.

De documentaire doet verslag. Stap voor stap en zeer gedetailleerd (soms iets te uitgerekt) wordt de waarheid achterhaald. Regisseur Alexander Nanau concentreert zich daartoe op de wandelgangen van onderzoeksjournalist Cătălin Tolontan wiens onderzoek het aftreden van de regering betekent. Als die wordt vervangen door een interim-regering richt de camera zich op de minister van gezondheid Vlad Voiculescu. Het is fascinerend om de minister te volgen op zijn kruistocht tegen de misstanden in de ziekenhuizen. De camera is aanwezig bij vergaderingen en legt behalve de ad-hoc-besluitvorming van zijn departement ook heel intiem de vertwijfeling van Voiculescu vast. De transparantie is verbazingwekkend. Het zijn indringende scènes van de gedreven journalist en de gedreven politicus.

Colectiv richt zich niet alleen op een falende gezagsstructuur en op de doorwerking daarvan in de samenleving, maar laat ook een helingsproces zien. Een vrije pers die misstanden aan de kaak durft te stellen. En natuurlijk een bevolking die massaal in opstand komt tegen corruptie en wangedrag van de overheid. Dat diezelfde bevolking in de verkiezingen daaropvolgend dan weer kiest voor dezelfde populistische machthebbers die verantwoordelijk waren voor alle onmin, legt het positieve gevoel ietwat aan banden. Een bevolking gelooft blijkbaar meer in holle beloftes dan in een oprechte poging iets structureels binnen de samenleving te veranderen. Dat doet immers pijn. De kiezer vergeet en vergeeft snel.

Beetje langdradig maar heel interessant om te zien hoe corruptie werkt en hoe diep het zit. Zelf een paar jaar in Roemenië gewoond en dit van dichtbij meegemaakt. Komt 100% overeen met mijn eigen ervaringen. Corruptie overal in de wereld gezien maar dat het zover gaat dat anderen in gevaar komen is schokkend. Dit roei je ook niet zomaar uit. Dat de sociaaldemocratische Partij weer aan de macht is (ex communisten) die altijd de corruptie hoog in het vaandel hebben is ongelofelijk. Opkomstpercentage van 33% is ook diep triest. Zegt een hoop. De conclusie dat je dit de komende decennia niet uitroeit is een juiste

Bijzondere inkijk in corruptie en journalistiek. Helaas naar t einde toe steeds rommeliger. Onafgerond ook. Had graag meer eindresultaat gezien. Groot pijnpunt los van de corruptie is ook hoe bestaande wetten en regels juist de handen binnen om verandering door te voeren op die wetten

Flink ingekort voor tv. Zonde.