Recensie | Op weg naar huis vanaf thuis | 'Here'

Soms is de cirkel al rond voordat je bij wijze van spreken een potlood op papier - of een stap in de juiste richting - hebt gezet. Zo zit heel Here eigenlijk al in de titel besloten. De hoofdpersonen hebben bepaalde aspiraties, grotendeels buiten Brussel, maar de film focust zich heel erg op het hier en nu en hoe diep ze daarin geworteld zitten. Als het fundament van een gebouw. Of als mos.

De laatste werkdag zit erop voor bouwvakker Stefan en zijn collega's. Zijn plan is om de komende vier weken thuis in Roemenië te spenderen. Hij bereidt zich voor op zijn reis door zijn koelkast leeg te halen en de inhoud in de vorm van soep te verspreiden onder collega's, familie en vrienden. De zeeën van tijd die hij heeft, laten zich al gelden aangezien hij nauwelijks tot geen aanstalten maakt om te vertrekken. In plaats daarvan gaat hij uitgebreid zijn oude contacten na en neemt de tijd om met hen te spreken voordat ze malkander voor onbepaalde tijd niet zullen zien. Bovendien maakt hij wandelingen door Brussel en neemt hij zijn omgeving in zich op. Misschien wel voor het eerst.

Lees meer: Waargebeurde oorlogsfilm 'The Endless Trench' is een verscholen Netflix-parel: 'Zo verstikkend als een thriller moet zijn'

Shuxiu heeft dat beslist vaker gedaan. Sterker nog, voor haar is het dagelijkse kost. De wetenschapster van Chinese afkomst bestudeert mossen en catalogiseert welke verschillende soorten in de omliggende bosgebieden groeien. Daarnaast geeft ze les en zit ze urenlang door een microscoop naar haar verzamelde monsters te turen. Bovendien werkt ze part-time in het buurtrestaurant van haar tante. Haar plek is hier. Iets anders lijkt ze niet te kennen.

Gevestigde orde

Uit bovenstaande valt waarschijnlijk af te leiden dat er niet gek veel gebeurt in Here van Bas Devos. Zolang je dat als kijker weet, is het gemakkelijker om de film te beleven. Dan nog zal dit schoolvoorbeeld van slow cinema niet aan iedereen besteed zijn. Verhalen hoeven zich beslist niet te laten raden, maar het uitgangspunt van een film is als een soort kompas: het stuurt je een bepaalde richting op.

Dat is hier absoluut niet het geval. Als kijker ben je net zo verdwaald als Stefan. Hij is zich mentaal op zijn vertrek aan het voorbereiden, maar hij doolt rond als iemand die weet dat hij iets vergeten is. Wat? Geen idee. Maar nu hij weet dat hij de stad spoedig zal verlaten - en geen idee heeft of hij nog terugkomt, zo zegt-ie zelf - kijkt hij nog eens goed om zich heen. Details van de plekken die hij dagelijks passeert, vallen hem nu pas op.

Voor Shuxiu geldt ongeveer hetzelfde. Zij gaat helemaal op in haar werk, dat haast niets meer indruk lijkt te maken. Ze leeft op een automatische piloot en lijkt compleet overdonderd wanneer mensen uit het ene deel van haar vertrouwde omgeving zich plots in het andere vertonen. Bijvoorbeeld door een klant uit het restaurant van haar tante tegen het lijf te lopen in het bos waar ze onderzoek doet. Maar dat leidt dan wel weer tot betekenisvolle connecties.

Focus zonder focus

Voor wie gewend is om emotioneel geïnvesteerd te zijn in een film, kan Here een frustrerende ervaring zijn. De titel kent lange sequenties met geringe shot wissels en een voice-over die tot nadenken aanzet. Maar dat is geen verhaal. Normaal gesproken horen de centrale karakters obstakels te overwinnen. Ze krijgen de mogelijkheid om betere versies van zichzelf te worden en het slot vertelt ons of ze dat ook daadwerkelijk hebben gedaan. Dit concept is in zekere zin aanwezig, omdat Stefan en Shuxiu meer inzichten in zichzelf krijgen door gesprekken die ze hebben met anderen. Maar verwacht geen dramatische, opzwepende of hartverscheurende taferelen.

Gelukkig zijn die absoluut onnodig. Daar is deze film niet voor bedoeld. En met 82 minuten is die ook nog eens niet zo heel erg lang. Bovendien helpt de 4:3 beeldverhouding om je te concentreren op... niets. Beslommeringen. Fragmenten. Details. Maar het zorgt er in ieder geval voor dat je ogen niet moe worden.

Dus weet waar je aan begint. Het klinkt misschien heel erg uit de hoogte, maar Here is niet voor iedereen. Lang niet alle kijkers zullen hier voldoening uit halen of worden teleurgesteld wegens hun verlangen naar een beetje meer structuur. Wie dat verwacht, komt van een koude kermis thuis. Echter, zoals Stefan en Shuxiu kunnen beamen: schoonheid is overal. Zolang je maar om je heen kijkt.

Here

Is dit wel een film? Het heeft misschien meer weg van een installatie in een museum of galerij, of een onderdeel daarvan. Maar hoe je het ook beschouwt - letterlijk, Here is wel degelijk in de bioscoop te bewonderen. Wegens het gebrek aan focus is het bijzonder dat er een conclusie bereikt wordt, ook al blijft die wel enigszins in het midden hangen. Dat is ook helemaal geen probleem, de film is meer een soort van momentopname in twee levens. De balans wordt opgemaakt en wanneer we ze verlaten, mag je voor jezelf bepalen hoeveel de hoofdpersonages nou hebben geleerd. En wat. Vanuit de redactie belonen we deze film met een 4/5, maar we zijn benieuwd wat jullie mening is.

Gezien in Slieker Film te Leeuwarden, waar Here nu te zien is. De film draait nu in filmtheaters door het hele land. Bekijk de trailer hieronder.

De beste Hollywoodfilms zie je elke dag om 20:00u op Paramount Network. Gewoon op TV! Bekijk hier het aanbod.

Partnerbijdrage