We hebben het natuurlijk vaak over acteurs en regisseurs en dat is niet zo gek. We vergeten daardoor echter vaak dat er een groep is die hele grote en belangrijke rol spelen in de filmindustrie: de dappere mannen en vrouwen die al het gevaarlijke stuntwerk doen. MovieMeter sprak met stuntman Geoffrey Thompson van The Inhumans Agency, over hoe je in Nederland stuntman kunt worden, de gevaren van het vak, en de gaafste stunts die hij in zijn carrière heeft uitgevoerd. 

Wilde je altijd al stuntman worden?

Dat is iets wat geleidelijk aan gebeurd is, ik denk niet dat iemand geboren wordt met het idee dat ze stuntman willen worden. Toen ik heel klein was, was ik altijd al heel erg van de Power Rangers en ninja’s en dat soort dingen. Ik had een soort gewoonte om mezelf in mijn hoofd voor te stellen als een soort actieheld met speciale krachten in first-person perspectief. Toen ik klein was stelde ik me dus altijd voor dat ik een ninja was die hele legers aan vijanden versloeg en dat deed ik dan met allemaal flips en salto’s.  Ik weet nog dat ik dat aan het visualiseren was en daardoor weer niet zat op te letten in de les en toen werd ik er weer uitgestuurd. Toen stond ik daar als een kleine Geoffrey, nog nastuiterend van zijn verbeelding op de gang. Ik had nog veel te veel energie en ik besloot ondanks de consequenties toch naar de speeltuin te gaan. Omdat ik me zo vaak verbeeldde dat ik die salto’s deed, en er steeds meer in geloofde, was ik ervan overtuigd dat ik het gewoon moest doen. Ik liep vastberaden richting de zandbak en begon te rennen met de salto vooruit in mijn hoofd en met alles wat ik had ging ik voor de afzet. Net voordat ik afzette ging er voor een seconde "nee" door mijn hoofd, waardoor ik in de lucht begon te spartelen en keihard op mijn muil ging. Ik lag daar op mijn rug en dacht "nee in mijn hoofd was ik niet bang" en besloot ik voor een 2e poging te gaan die meteen beter ging. Nu, volledig overtuigd, ging ik voor mijn derde poging en landde ik tot mijn grote verbazing rechtop. 

Vanaf dat moment begon ik te geloven dat als ik er in mijn hoofd maar in geloof en niet bang ben, dat het dan wel gaat lukken. Dus vanaf dat moment ben ik eigenlijk een beetje met stunts begonnen. Later, na wat research kwam ik er ook achter dat als je dingen visualiseert in je hoofd, dat je dan ook echt je spiergeheugen traint. Ik was zoveel bezig met die salto, ik had het al zo vaak tot in de details voor me gezien in mijn hoofd, dat het ergens niet haal raar is dat het zo snel gebeurde.

Hoe word je stuntman? Welke vaardigheden moet je daarvoor hebben?

Hoe ik erin ben gekomen, is omdat ik die ninja dingen die ik deed naar een hoger plan ging tillen. Ik kwam erachter dat er een hele stam van andere ninja’s was over de hele wereld, die ook allemaal gekke salto’s en flips deden. Ik ben dat toen ook gaan doen alsof ik een soort freerunner of breakdancer was, die gewoon voor zichzelf ging oefenen.

Toen begon ik filmpjes daarvan online te zetten en werd ik internationaal bekend. Vanuit daar ben ik toen workshops gaan geven en kwam ik bij audities. Daar kreeg ik mijn eerste speelfilm uit en toen bedacht ik me dat ik die dingen natuurlijk ook in de filmwereld kon doen. Toen heb ik een stuntbedrijf benaderd en gezegd: ‘Ik kan best wel vette dingen doen, ik heb camera-ervaring, ik wil met jullie werken, vertel me wat ik moet doen.’  Zij hebben me toen in een training gegooid. Het werd serieuzer toen ik echt het stuntteam ging benaderen. Toen was het meteen: ‘kom maar mee, we steken je in de fik,’ of ‘we gooien je van het dak.’ Daar word je gewoon getraind om al die dingen te doen.

Wat doet een stuntman precies?

Het is een beetje als dansen eigenlijk. Je gaat niet voor elke show hetzelfde soort danser gebruiken. Je gaat niet een salsadanser vragen voor een breakdance-optreden. Voor stunts heb je dat ook, je hebt auto-stunts, je hebt motor-stunts, je hebt ‘high fall-guys’, je hebt sommige jongens die echt van 60 meter hoog naar beneden springen. Als je zoiets wil, moet je zo’n specifieke gast hebben. Dat zijn vaak van die skydive mensen die daar dan weer in gespecialiseerd zijn. Of je hebt van die jongens die echt wedstrijden in de motorsport hebben gedaan, die gaan dan ook stunts doen in films, omdat ze al die gekke dingen al kunnen. 

Je hebt natuurlijk ook stuntmannen die zich heel breed laten opleiden, die meer verschillende dingen doen. Mijn visie is heel erg dat ik gevecht scenes op een goed niveau wil kunnen neerzetten. Ik wil mezelf dan ook breed kunnen inzetten, want hoe vet is het als je een gevecht scene hebt, maar je weet ook hoe mensen worden aangereden, dat kun je er dan ook in verwerken. Ik weet ook van kabelstunts hoe ze werken, dat heb ik mezelf ook aangeleerd. Gewoon om het als performer te doen, maar ook zodat ik weet hoe het werkt en ook weet hoe ik iemand anders erin kan hangen. Dus net als dat je in de danswereld dansers hebt die zowel salsa als breakdance kunnen, heb je dat in stunts ook. Het is natuurlijk mooi om een team te hebben dat alle vlakken kan dragen.

Hoe werkt dat dan? Zo’n grote gevecht scene neerzetten?

Het is voor mij heel erg verbeelden en visualiseren, ik ben eigenlijk weer die kleine Geoffrey als ik aan het werk ben. Elke choreograaf pakt het natuurlijk anders aan, maar omdat ik ook acteur ben, en ook weet hoe scripts geschreven worden, begrijp ik ook dat je met een vechtscène iets moet vertellen. Het laat zien hoe het karakter is en hoe hij reageert in bepaalde situaties. Is hij dan juist bang? Blijft hij doorgaan? Is hij juist ice cold? Dat zijn dingen die ik bespreek met de regisseur en dan kom ik tot ideeën van wat we willen zien. Dan ga ik in mijn specialisme zitten en dan ga ik al die kleine details verzorgen en zorgen dat het zo goed mogelijk op beeld komt. Dan gaan we natuurlijk de casting doen, zorgen we ervoor dat we alle vechters hebben, alle mensen die aan de actie gekoppeld zijn en dan gaan we alles een paar keer doornemen, en ook al filmen. Zodat we alles al een keer gefilmd hebben en weten hoe we het met de camera gaan doen in die acties. Zodat wanneer de jus eroverheen komt, het licht, de locatie en de kleding en alles, dat het dan in een keer goed gaat.

Hoe gevaarlijk is het eigenlijk om stuntman te zijn?

Dat hangt natuurlijk heel erg af van de mensen waarmee je werkt. Het hangt er ook vanaf op welk niveau je het wil doen. Als ik kijk naar mijn collega’s in Amerika, dan hoor ik nog vaak genoeg dat mensen een arm verliezen of bij een stunt om het leven komen. Alle risico's worden zoveel mogelijk beperkt, maar tot op zekere hoogte horen risico's wel bij het vak. Het is net zoals het feit dat mensen verwachten dat acteurs bij bepaalde rollen niet hun verstand verliezen, maar het gebeurt wel. Je bent getraind om met die dingen om te kunnen gaan. Er gaat wel eens iets fout, er zijn wel eens mensen die zichzelf overschatten, er kunnen altijd kleine dingetjes fout gaan. Het gevaarlijkste is, wanneer je werkt met regisseurs die niet weten wat veilig is. Die haalt er dan een action director en een stunt coördinator bij, en is helemaal enthousiast over wat er moet gebeuren en hoe hij het voor zich ziet. Die action director en stunt coördinator merken dan dat het allemaal een beetje gevaarlijk wordt om uit te voeren, maar die willen de klus niet kwijtraken, omdat er ook steeds meer geld in meespeelt natuurlijk. Dan bezwijkt er soms wel eens iemand onder die druk, en dan doen ze iets wat eigenlijk niet helemaal veilig is. Ik denk dat zoiets wel vaak gebeurt, maar dat is natuurlijk niet hoe je dit werk wil doen. Voor stunt performers is het belangrijk dat je met een stunt coördinator werkt die echt de veiligheid van zijn mensen voorop zet. Vertrouwen in je team is alles in dit beroep.

Wat is de coolste stunt die jij ooit hebt gedaan?

Ik hou heel erg van de gevechten, goede fights gaan voor mij altijd heel erg lekker. Ik ben ook meerdere keren van meer dan 20 meter hoogte gesprongen. Er ligt natuurlijk een mat onder, maar ik heb hoogtevrees dus dat was altijd wel eng voor mij. Omdat ik ook acteur ben heb ik ook stunts gedaan waarbij je niet alleen focust op de stunt, maar tegelijk ook acteert. Ik denk de stunt die ik zelf het lijpste vindt is de volgende: Ik zat vastgebonden aan een stoel en ze hadden mijn nek en rug toen geprepareerd met brandgel. Toen hebben ze me in de fik gestoken, maar ik moest naar voren lopen en er zat geen brandgel op mijn gezicht, want ze moesten me zien acteren. Dus het was heel heet en ondertussen moest ik schreeuwen alsof ik aan het doodgaan was, en dan viel ik op mijn gezicht en toen lieten ze me nog even nasmeulen. Dan ruik je jezelf, je ruikt het branden, dat was wel echt crazy. Zeker omdat je er emotioneel ook naar toegaat, want je staat echt in de fik, en je schreeuwt ook alsof je in de fik staat en je doet in je hoofd alsof je in de fik staat en dan ruik je dat ook nog eens, dat was wel echt lijp.

Hoe bereid je je voor op zoiets?

Het is een beetje hetzelfde als toen ik begon als kleine jongen en het in mijn hoofd voor me zag hoe ik zoiets zou doen. Ik dacht altijd: als ik bang ben dan val ik en als ik niet bang ben dan kan ik het. Dat heb ik nu nog steeds met dit soort stunts. Ik zie mezelf die stunt helemaal doen in mijn hoofd, en ik ga helemaal in die emotie zitten. Ik blijf dat afspelen in mijn hoofd en ik zet mijn lichaam er al een beetje in, alsof ik het voel, en op het moment dat het dan ready, set, go is, dan ga je gewoon. Je mag dan ook niet echt een ander gevoel hebben dan wat je had gevisualiseerd van tevoren. Het is een beetje angst voor het bang zijn, dus daarom visualiseer ik zoveel en blijf ik het in mijn hoofd afspelen, zodat ik het ook precies doe zoals ik het voor me zag. Dan zit dat zo in mijn hoofd gebeiteld, dat de angst me altijd weer terugduwt in dat plaatje dat ik zo vaak voor me heb gezien, daar durf ik dan niet vanaf te wijken en dan forceer ik mezelf, programmeer ik mezelf bijna om door alle angst heen de actie precies uit te voeren zoals het besproken is.

Geoffrey Thompson speelt de hoofdrol in de korte film Cible, is te zien in Kill Mode en in de videoclip van het nummer Ewa Safi van Sam J'taime doet hij de vurige stunt waarbij hij in brand werd gestoken, daarvan zijn hieronder de beelden achter de schermen te bekijken.