Még Kér a Nép (1972)

In ieder geval een heel apart geschoten film (slechts 27 takes!). Triest en toch hoopvol tegelijkertijd. Vol van volksdans en zang (en mooie vrouwen als bonus ).

Verder zit de film boordenvol van symboliek en socialistische propaganda. Een voorbeeld van dat laatste is een héél aparte intrigerende versie van het 'Onze Vader'.

Een bijzondere film, die nog even moet laten bezinken....

Wat moeilijke Hongaarse film die niet echt op gang komt. Visueel gezien mooi gemaakt (ook opgenomen in enorm weinig takes: slechts 27), maar het verhaal wordt nooit echt duidelijk.

Duidelijk een film om lang te laten bezinken. Deed me verreweg wat denken aan Parajanov en aan Tarkovsky. Mijn interesse voor de Hongaarse cinema is echter nog overminderd, een interessante film was het zeker.

Veel muziek (Hongaarse muziek begint mijn hart te stelen) en zoals altijd het eeuwige Hongaarse en Oostblok-thema: de onderdrukking van het individu. De naakte meisjes waren ook een plusje natuurlijk.

Deze film bestaat uit 27 takes,wisten jullie dat? .Serieus nu:als je zou zeggen dat hij uit 1 take bestond,zou je het bij wijze van spreken ook nog geloven.Cinematografofielen dienen MKAN in vol ornaat te bekijken,want anders lopen ze het risicico dat ze van pure opwinding hun beeldscherm vervuilen met een bepaalde slijmerige substantie.De stunts die J. met de camera uithaalt zijn werkelijk fenomenaal en duizelingwekkend,geen moment komt de dynamiek tot stilstand.Voeg daar nog bij de geweldige choreografieen ,duidelijk afgetekend in de poesta,en je zou een absoluut meesterwerk onder ogen moeten hebben.

And yet...er is ook nog een soort van inhoud die helaas grotendeels bestaat uit Godardiaans geneuzel van recht in de camera kijkende acteurs die emotieloos hun bolsjewistische riedeltje afdraaien,gekruid met een vleugje christelijk socialisme(hence de titel) en Hongaars nationalisme.Dit gaat al snel een beetje heel veel vervelen.Verder gebruikt J. plenty moeilijk te doorgronden symboliek,al lijken b.v. de weer prominent aanwezige paarden voor vrijheid te staan en de reeds gememoreerde naakte wijven voor slachtofferschap,maar dat is ook maar een saloninterpretatietje.

meestal vind je dit soort films onder 'geneuzel' vallen inderdaad, pippo, wellicht dat daarom de ambivalentie en nogal dynamische wisselingen in allianties niet opvielen? Ook de interpretatie van de symboliek kan scherper. De paarden zijn toch constant in handen van een overheersende elite en als er iets bevrijdend is dan zijn het toch wel de strippende meiskes?

Poëtisch vormgegeven en symboolrijke film over de confrontatie van opstandige landarbeiders met landeigenaren, de kerk en het leger. Het monotone gebruik van long shots met een voortdurend bewegende camera, de vaak cirkelvormige choreografie en het gezang konden mij allemaal niet bekoren. Niet mijn ding derhalve, allicht omdat ik van de symboliek meestal weinig begreep. Jammer dan.

WOW!

De derde film van deze regisseur die ik gezien heb en deze is om in te lijsten. Nog nooit zulke mooie vrouwen gezien. En dan heb ik het nog niet gehad over die strippende dames. Zo mooi zal je ze in een nachtclub echt niet aantreffen.

Over de film verder;

Op visueel vlak - en laten we het nu even niet over de dames hebben - is dit natuurlijk ook een prachtige film. Dat geldt trouwens ook voor die andere twee films Szegénylegények (1966) en Csillagosok, Katonák(1967) die ik gezien heb. Ja, Miklós Jancsó is toch wel een grote ontdekking voor mij. Uiteraard zijn zijn films niet vrij van propaganda, zeker niet in deze film, die toch zonder meer een lofzang is voor de communistische idealen. Memorabele scène vond ik die van de brandende kerk waar de dames en heren van de boerencommune zingend omheen trokken.

Nog even om bij die topless dames terug te komen; duidelijk waar die FEMEN protestgroep uit Oekraïne haar inspiratie vandaan haalde om topless te protesteren. Erg origineel waren ze dus niet. De dames van Red Psalm waren ze dus mooi voor geweest.

4,5*

Ik geloof dat die mooie blote dames hier meer indruk hebben gemaakt dan de boodschap van de film. Die is duidelijk: de strijd van de bezitslozen tegen de uitbuitende heersende klasse. Wij zullen daarvan niet de vruchten plukken. Dat doen pas volgende generaties, laat Jancso iemand zeggen. In het begin lijkt het wel één groot feest. De arbeiders dansen, zingen en praten over hoe dat socialisme er uit moet gaan zien. Dat is natuurlijk een regelrechte kritiek op het regime, want de werkelijkheid zag er anno 1972 en na de Hongaarse opstand en het schrikbewind van Rakosi, heel anders uit. De vruchten waren uitermate bitter.

Als de militairen arriveren en door de kerk gezegend zijn, en aangevoerd door de grootgrondbezitter of bezitster, lijkt een verbroedering tussen soldaten en arbeiders nog mogelijk. Maar al gauw weet de gevestigde macht de opstand te onderdrukken. Jancso schildert dat in prachtige, zonnige kleuren met heel gestileerde beelden. Ik had het gevoel dat ik er zelf bij was.

De titel betekent in het Hongaars zoiets als 'raadpleeg het volk'. Red Psalm dekt de lading beter: het rood van het socialisme en het rood van het bloed. Want er vloeit veel bloed in deze film. Wat ik opvallend vond is dat iedereen oranje kokardes en linten draagt. Dus geen rode.

János Kádár zal genoten hebben van deze film.

Plattelandsritueel in filmvorm, met een duidelijk afgescheiden arbeidersklasse die de revolutie levend probeert te houden in een mixage van pagan folklore en christelijk heilsdenken. De titel is continu met zichzelf in conclaaf: noem het film-ritueel een eigengemaakt gebed (psalm op socialistische rijm) om bescherming en victorie, dat dan toch onvermijdelijk eindigt in fatalistisch bloedvergieten; noem het gedachtegoed van de arbeiders een deur die open staat, maar bemerk ook dat een kerk in vlammen opgaat.

Red Psalm was mij ideologisch te hermetisch en verreweg te contra-intuïtief om me daadwerkelijk bij de hand te nemen, maar de dynamische cameravoering (met prachtige lange, doorlopende shots) en de aandacht voor stiltes (eerder dan bombast) maakten het nodige goed.

Bij vlagen waande ik mij nog het meest in een communistische variant van The Wicker Man, getuige (onder meer) de representatie van vrouwelijkheid en de maypole (phallus/obelisk) die beide films kleurt; TWM in de dans, RP in de massa-slachting van de arbeiders.

In de loop der jaren is Jancso stap voor stap veranderd van een realistische verhalenverteller met een neiging tot lange shots naar een regisseur in en veel kunstmatiger stijl. Deze is wat later en zit duidelijk in de tweede groep. Dit is Jancso's musical. Niet helemaal in de klassieke Hollywoodzin van het woord, maar het is duidelijk wel ongeveer dat. Veel folkliedje die het plot stilzetten en er ergens ook onderdeel van zijn. Qua plot is het een soort verbinding tussen de totale historie en de poging tot een onvermijdelijke revolutie vol hang naar een beter leven. We zijn in Hongarije in 1972 dus vooral socialisme, maar de film legt verbindingen met christendom, voorchristelijke godsdiensten en mythologie. En is zelf vooral een bijdrage aan dat. De mythologisering van een bijzonder verhaal. De film weet dat heb ik de indruk stiekem los te trekken van de rechtlijnige kijk van de machthebbers van toen. Fascinerend en zeer geslaagd.