Koko, le Gorille Qui Parle (1978)

Interessant onderwerp, helaas is de focus van de documentaire - de training van Koko - voor mij niet genoeg om de hele speelduur echt te boeien. Wel fascinerend hoe er gecommuniceerd wordt, en goed dat Schroeder op het einde wel wat vragen stelt (had al eerder gemogen wat mij betreft).

Boeiende docu blijkens welke de aap qua leercapaciteit mij bizonder wist te verrassen, dito
overigens af en toe de welhaast menselijke gelaatstrekken: Dat eindshot ook wanneer Koko
aandachtig in de camera kijkt. Kan mij nog een fragment herinneren van een docu over een
kolonie gorilla's en waarin ik meen de beroemde Dian Fossey (Ik heb het niet over die
speelfilm met Sigourney Weaver) een gorilla een schrijfpen overhandigt. Het object wordt
even bekeken, en daarna teruggegeven, wat zou kunnen wijzen op een beschaafd besef
van persoonlijk bezit. Ook weleens chimpanzees in de weer gezien met blokken die al gauw
in de juiste openingen werden geplaatst. Een onderzoekende leergierigheid die evenals bij
de mens, duidelijk aanwezig is bij de gorilla en de chimpanzee. Voor verstokte creationisten
is de vermeende evolutietheorie een doorn in het oog, maar de resultaten bij dit soort
experimenten lijken toch aardig te wijzen op een schakel tussen aap en mens. Ontroerend
ook de knuffelbehoefte af en toe van Koko, ook zozeer des mensen. De docu heeft overigens
nergens de opdringerigheid om de verbazingwekkende resultaten als bewijsvoering te
gebruiken voor Darwin's theorie. Ik zat vooral ademloos te kijken, naar een vriendelijke
omgang tussen mens en dier. Grappig nog vond ik de scene waarin Koko zijn voorkeur aangaf
voor het rode truitje... Ook bepaald een menselijk trekje...

Dit klonk bijzonder interessant, maar in de praktijk viel het me best wel tegen. Het idee van communiceren met een gorilla (en met andere diersoorten i.h.a.) intrigeert natuurlijk enorm en ik wist ook wel van het bestaan van Koko. Maar het is bijna knap hoe dodelijk saai dit potentieel interessante onderwerp gebracht wordt. Het grootste deel van de film zien we Koko en een hele irritante onderzoekster, die een beetje in gebarentaal communiceren en waarbij Koko de aap uithangt - net als een kleuter overal aanzitten, dingen proberen, enzovoorts. Dat is een paar minuten grappig om te zien, maar een uur lang is veel te veel van het goede, en de paar pratende hoofden tussendoor weten ook niks meer te brengen dan open deuren en platitudes. Na een half uur was ik er al aardig klaar mee, en met hangen en wurgen heb ik het uit kunnen kijken. Gelukkig wordt het nog iets boeiender tegen het einde, maar het bleef maar matig.