Queen Christina (1933)

potjandorie wat 2 prachtige filmposters
nu de film maar eens gaan zien

Prachtige titel.

Nadat zij als Queen van Zweden afgetreden is, en dan nog effetjes getart wordt door wat ander soapnoodlot, loopt Garbo naar de voorplecht van een wegvarend schip en staart daar zo nietszeggend mogelijk langs de camera in de verre verte. Dit zou dan een moment moeten zijn met één van de zogenaamde beroemde mysterieuze blikken van Garbo. Ik voel me bij dit shot niet warmer of kouder worden dan bij de aanblik van de Mona Lisa van Da Vinci op een gesteriliseerde koektrommel in een operatiekamer.

Tijdens het kijken naar Queen Christina van Mamoulian word ik de hele tijd afgeleid met gedachten aan de film The Scarlet Empress van Josef von Sternberg met Marlene Dietrich. Dit denken krijgt een hoogtepunt als Garbo kenbaar maakt dat ze er genoeg van heeft om nog langer als symbool te functioneren. Ze verlangt er naar om een gewoon mens te zijn zonder het stijve keurslijf vol formaliteiten van het koningsschap.

Mijn ergernis bij de film Queen Christina is dat er steeds zo netjes formeel gefilmd is. Allemaal eerbiedwaardige rollen ook al is het de figurantenrol van herbergier of de bijrol van een boekhoudkundig noodzakelijke gluiperd. Naast enkele kleine valse knipoogjes wordt er nooit echt lekker meer of minder stevig door wat bestaande cliché's heen geprikt.
Neem de eerste scène uit de film van Von Sternberg, een man die een pijp rookt in een kamer met een ernstig ziek meisje. Dat is gelijk dramatisch spelen met wat wel en wat niet hoort. Met dit soort heerlijk prikkels zit de film The Scarlet Empress vol.

De film Queen Christine blijft voor mij een beetje te veel nietszeggend leeg zonder af en toe iets van een warme mysterieuze glimlach op te roepen.

Ik blijf erbij: Garbo kan niet acteren. Het is het verhaal dat deze film zo mooi maakt, en niét de acteerprestaties. De cast lijkt op een bende kikkers in een poel waar ze niet weten wat te doen. Het is echter dankzij dit mooi uitgewerkte verhaal dat het Garbo's beste film is (volgens mij, dat is). En kon nu echt niemand zien dat Garbo verkleed als man een vrouw was??? Dat gaat er bij mij niet in. Voor de rest alles OK bij deze film.

Vandaag (het schrijven was een aantal weken geleden 11-01-2008), na en door The Dreamers, Queen Christina opgezet. En die viel niet tegen. Voornamelijk natuurlijk door de Grote Ster: Garbo. Alles is prachtig aan haar. Wat moet het vervelend zijn geweest voor John Gilbert om weer tegenover zijn oude geliefde te staan. Garbo, die zich zonder al te veel problemen aan kon passen aan de talkies. Waar Gilberts cariere eigenlijk voorbij was, omdat zijn stem zich niet goed leende voor de talkies. Ondanks dat alles geeft ook hij een prachtige preformance, en zijn de scènes waar ze samen schitteren om te smullen. Verder is er naast de scène die in the Dreamers aangehaald wordt nog genoeg moois. Waaronder de geweldige introductie tussen Christina en Antonio. Een stukje pre-code magie waar we niet lang meer van zouden kunnen genieten. Aanrader. Voor de liefhebbers uiteraard.

Tien jaar lang geen bericht bij wat algemeen gezien wordt als de beste film van de grootste ster die Hollywood ooit gehad heeft, opmerkelijk. Maar het is dan ook een film die niet alleen over een ander tijdperk gaat maar ook uit een ander tijdperk kómt – een ultiem sterrenvehikel over een vrouw die alles opgeeft voor ware passie (hoe romantisch kan een filmisch gegeven zijn?), met luxueuze decors en kostuums, een zware cast en de beste technici van de studio met meer sterren dan er aan de hemel staan, een film die buiten de geschiedenis staat, buiten de eisen van psychologisch en historisch realisme en buiten een serieuze beoordeling als kunstwerk of commercieel product. "Historically it's nonsense, but put across with great style" (Leslie Halliwell). Garbo is prachtig en glanst, en daar gaat het om. Was ooit een vrouw mooier dan tijdens de laatste halve minuut van deze film?