Mutiny on the Bounty (1935)

Een achttiende-eeuwse expeditie naar de Stille Zuidzee was het equivalent van een twintiste-eeuwse reis naar de maan. MGM heeft kosten noch middelen gespaard om dit zeeavontuur er zo spectaculair mogelijk uit te laten zien. Er zitten echte beelden in van Tahiti en Pitcairn Island, maar het grootste deel is opgenomen in Californië en enkele eilandjes in de buurt. Grote sets werden gebouwd, vaak met een scherm van woeste zeegolven op de achtergrond.

Captain Bligh wordt voorgesteld als een megalomane sadist, een rol die Charles Laughton met verve neerzet. Fletcher Christian is de charmante opstandeling, gespeeld door een gladgeschoren Clark Gable. Byam zit tussen hen in met een loyaliteitsdilemma. Enkele nevenpersonages zorgen vor komische intermezzo's. De echte reden voor de expeditie was het verzamelen van broodvruchten en het optekenen van de inheemse taal. Tahiti wordt voorgesteld als een paradijselijk oord met gewillige vrouwen. Hoofdman Hitihiti wordt gespeeld door Bill Bambridge, een acteur die echt op Tahiti geboren is. De historische feiten werden niet overal gevolgd, maar het klopt wel dat Fletcher Christian een nieuwe kolonie stichtte op Pitcairn Island en dat hij kinderen achterliet.

In de eindfase beland met de Oscarwinnaars, en eigenlijk vreemd dat deze Mutiny on the Bounty nu pas voorbij komt. Al is het ook wel bewust niet alle kneusjes onder de Oscarwinnaars tot het laatst te bewaren. Dit is in elk geval een aardige middenmoter, een vlotte avonturenfilm met een knappe rol van Laughton als de wrede kapitein Bligh. Gable speelt zijn ironische grimas iets te vaak uit, waardoor zijn woede ook wat gespeeld lijkt. De rest van de cast doet het naar behoren.

Af en toe is het wel erg fragmentarisch en zijn de handelingen alleen om Bligh's verdorvenheid te tonen, van de ene wreedheid naar de volgende- je vraagt je bijna af waarom meer dan de helft van de bemanning loyaal aan hem bleef (ik las later dat de echte Bligh waarschijnlijk helemaal niet zo'n tiran was en Fletcher en zijn kornuiten wilden waarschijnlijk gewoon terug naar de mooie Tahiti-meisjes). Dat Bligh nog terugkeert en als een kapitein Ahab blijft zoeken naar zijn vijand had ik dan weer niet verwacht.

Leuk weetje: Movita, die de rol van de knappe Tehanni speelde, was de tweede vrouw van Marlon Brando, de man die bijna 30 jaar later in de remake van deze film zou spelen. Zij overleed pas in 2015 op 98-jarige leeftijd. Brando leerde tijdens de opnamen van diezelfde remake zijn derde vrouw kennen, een Tahitiaanse.
Er is toch iets met dat eiland.

Edit: er is schijnbaar nog een vroegere Bounty film: In the Wake of the Bounty (1933)

Degelijke film die de tand des tijds zeer behoorlijk heeft doorstaan. De scènes op zee zien er doorgaans overtuigend uit en dat geldt ook voor de rest van de film. Het acteerwerk is zeer behoorlijk, Laughton en Gable steken qua acteerwerk en uitstraling wel boven de rest uit. Het verhaal wordt gebracht als een wat droge aaneenschakeling van gebeurtenissen. Het wordt nergens echt spannend en ik leefde ook niet enorm met de personages mee. Maar het zit verhaaltechnisch op zich niet verkeerd in elkaar.

Leuk. Erg vermaakt met Laughton (wat een naarling ) en Gable, en de Tahiti scènes zijn leuk om in te vertoeven. Prima klassieke avonturenfilm, waarin de oubolligheid overstemt wordt door de kwaliteit.

Toch wel een beetje een aparte sfeer , de humor lijkt de naarheid en het sadisme van de kapitein ( een zeer sterke rol van Laughton) bijna teniet te doen waardoor van enige grimmige sfeer bijna geen sprake is .

Het maakt de film met dit thema bijna luchtig en dat begint al bij de ronseling van bemanningsleden en dat komt nogal vreemd over soms .

Toch heb ik prima genoten van deze klasieker die toch lekker wegkijkt en geen moment verveeld .

Een titel die klinkt als een klok, althans voor mij dan, op deze zondagavond. Mogelijk dat dit ook komt omdat mijn vader deze titel in de boekenkast staan had en aangezien deze filmversie van voor de oorlog is lijkt het duidelijk dat dit al een ontzettend oud verhaal betreft. Mede door de goede beoordelingen deze zomer aangeschaft in een klassieker actie bij BookSpot en gisteravond nieuwsgierig aan begonnen. Maar die nieuwsgierigheid en hoop op iets goeds werd niet helemaal beantwoord.

Sterk is het begin met de ronselaars die het niet uitmaakt wie ze meenemen of hun situatie, het plan met de vaarroute en het vooruitzicht twee jaar weg te zijn, en de angst die de naam van kapitein Bligh in boezemt bij de geronselden spreekt voor zich. Me vast ingelezen in bepaalde zaken en de synopsis gaat de film niet anders van start dan verwacht. Kapitein Bligh is een machtswellusteling, deelt straffen te over uit, in sommige gevallen wreed en met dodelijke afloop, en werkt in de lange reis met verschillende tegenslag zoals windstilte de bemanning steeds verder tegen zich in het harnas.

Tot daar interessant, de sfeer en afstraffing zijn soms op het grimmige af, ziet het geheel er overtuigend uit voor een film uit 1935, en dan met name het schip dat te pletter slaat of het schip op zware zee met storm, en is de muziek wel redelijk standaard voor een film van die leeftijd. Zou er dan nog veel mis kunnen gaan...? Ja best wel. Want de aanloop naar alle ellende en de in de titel benoemde muiterij voelt eindeloos aan. Als het schip met bemanning uiteindelijk aan komt in Tahiti vraag ik me überhaupt af of het er nog van gaat komen. En de vaart gaat er nog meer uit op het tropische eiland met alle romantische besognes aldaar. En dan zijn we toch al behoorlijk lang onderweg.

The Mutiny on the Bounty is dan ook een film waar ik met grote gretigheid aan begon maar waar mijn interesse toch serieus begon af te kalven richting het einde. Toch is het absoluut geen slechte film en moet het waarschijnlijk vanuit het tijdsbeeld van de jaren '30 en '40 gezien worden. Het is dan ook zo dat ik uiteraard de film in mijn collectie hou en de film zeker nog een keer aan een kijkbeurt ga onderwerpen. Maar voor nu is een 3,5 voldoende.

In 2024 een film bekijken uit 1935 die een verhaal verbeeldt uit 1789. In dat jaar werd het sadisme van kapitein Bligh uiteindelijk niet gepikt door de bemanning van The Bounty. Dat leidde tot muiterij. In 1935 werd de wreedheid van deze kapitein louter als gegeven en ééndimensionaal uitgedrukt door Charles Laughton. Ik, als kijker in 2024 verwacht nu wat meer nuance en achtergrond en wil weten wat er mis is gegaan in het leven van deze Bligh. Waarom is hij zo geworden en kent zijn karakter nog andere kenmerken die de persoon meer diepte geven.

Toch is er een bescheiden vorm van karakterontwikkeling gaande als we hem halverwege de film enigszins zien transformeren naar een zichzelf opofferende doch streng en rechtvaardige kapitein. Het mag gezegd worden, Laughton onderscheidt zich van de andere acteurs door het 'kleine acteren' waardoor hij meer aansluiting vind in de moderniteit dan een acteur als Clark Gable die speelt en spreekt alsof hij op het toneel staat.

Dat laatste deed hij in werkelijkheid ook. Het merendeel van de opnames vond plaats in de studio. En dat is te zien. De bemanning trotseert hevige stormen maar het haar op de hoofden blijft keurig in vorm.