Atlas Shrugged: Part III (2014)

Weer een nieuwe Dagny voor weer een nieuwe Atlas Shrugged, gelukkig lopen er nog wel wat blondines rond in Hollywood. In dit derde en laatste deel komt ze dan toch eindelijk in contact met de mysterieuze John Galt, die haar een dilemma voorlegt welke alle inwoners van Atlantis voor zich krijgen: of proberen te overleven in de 'echte' wereld of verdergaan in de idylle die ergens is gecreëerd voor de chosen few.

Dit alles is in potentie nog wel interessant als gedachtenspelletje natuurlijk, maar erg coherent wil het allemaal niet worden en de gaten die in de praktische toepassing van het objectivisme kunnen worden geschoten komen werkelijk helemáál niet aan bod, waardoor de film (en ongetwijfeld ook het boek) niet verder komt dan een uiteenzetting van de eigen theorie waar ik echt heus nog wel enige sympathie voor op kan brengen, maar met de nodige (grote) reserves die hier niet te vinden zijn.

Wel leuk om Needlenose Ned nog eens terug te zien, maar verder een teleurstellend einde aan de trilogie die nooit echt van de grond kwam, waarbij ook de goedkope look niet heeft geholpen. Die overbodige romance was ook om te huilen overigens, waarom zat dat er nu weer in?

Hoewel dit het minste deel is van de reeks, verdient deze zeker een ruime voldoende. En bij een tweede keer kijken ga je meer begrijpen wat er achter zit.

Wederom is het wennen aan nieuwe acteurs door beperkingen in het tijdschema van de producties. Helaas is Dagny in dit deel echt miscast. Een te breekbaar tiepje. John Galt zien we eigenlijk pas voor het eerst. Wel is het raar dat staalboer Hank Rearden bijna buiten beeld blijft. Hij zit in een vliegtuig dat even genoemd wordt en dat is het dan. Dit voelde voor mij verkeerd na de romance in deel 2. Zeker nu Dagny opeens voor John met de benen wijd gaat. In het boek zal het meer fases kennen maar dit is erg gehaast, rondneuken met de zeven mijlslaarzen aan.

De omgeving waar Galt zijn nieuwe samenleving opgebouwd heeft is interessant maar roept teveel vragen op. Hoe zit dat met dat energieschild bijvoorbeeld. Waarschijnlijk gevoed met die revolutionaire energiebron.

Ook andere zaken worden te kort aangestipt. Zo is er een uitvinding van een wetenschapper die uiteindelijk gebruikt wordt voor marteling. Op zich een belangrijk punt: mag een wetenschapper gedwongen worden iets voor het collectief in te zetten? Het antwoord is duidelijk.

Het gehele derde deel rent te haastig naar de finale. Neemt niet weg dat de TV boodschap van John Galt wel mooi is (doet klein beetje denken aan wat gebeurt in Running Man). Hij laat zich gevangen nemen en laat daarbij zijn energieapparaat verwoesten om te voorkomen dat het in verkeerde handen komt. Het martelapparaat waar hij vervolgens mee mag kennis maken laat al zien wat er gebeurt als je zo iets aan mensen geeft die teveel macht hebben.

De redding van Galt hierna is wat kort door de bocht en het doodschieten van die bewaker onnodig, hoezeer die ook een befehl ist befehl houding heeft en voor het kwaad werkt. Misschien een stukje botte Russische inslag van Rand.

Dan het einde. Het is over voor je het weet. Toch is de boodschap over het belang van vrijheid belangrijk.

Wie geen aansluiting ziet met de realiteit kan kijken wat er momenteel gaande is met allerlei initiatieven om eigen soevereniteit te behouden tegenover de staat, die teveel macht is gaan misbruiken. Een voorbeeld is cryptogeld. De staat heeft er niets over te zeggen waardoor gebruikers zich kunnen beschermen tegen monetaire inflatie. Zo zijn er andere voorbeelden waarbij de staat wordt buitengesloten, van thuisonderwijs tot Hart voor Humor die gewoon doorgingen met optreden tijdens de (niet werkende) lockdowns en Herenboeren, die aan leden groenten kunnen leveren zonder BTW. Hoewel bescheiden nog van omvang, de geest van Atlas Shrugged lijkt uit de fles. Maar het merendeel van de mensen kiest nog steeds voor (schijn-)veiligheid boven vrijheid waardoor ze zowel hun vrijheid als hun veiligheid kwijtraken. En ze zullen dit voor de machthebbenden gevaarlijke gedachtengoed nooit tot zich nemen. Hoe het met hun kan eindigen zien we ook in de film, maar die laat wel zien hoeveel mensen eigenlijk toch achter de ideeen van Galt staan.