Een origineel verhaal...

Het valt me steeds vaker op: veel gebruikers verwachten dat iedere film, jawel iedere film, een origineel verhaal heeft. Zelfs als het verhaal totaal niet van belang is voor de film. Mijn vraag is dus: is een origineel verhaal wel echt zo belangrijk?

Ten eerste wil ik wel even een onderscheid maken tussen een origineel en een goed verhaal. Een verhaal in een film moet uiteraard gewoon goed zijn, anders heeft de film meteen een minpunt te pakken. Maar een goed verhaal hoeft niet altijd meteen origineel te zijn.

Zelf merk ik steeds meer dat ik minder begin te letten op de originaliteit van het verhaal. Ik begin ook steeds meer een voorliefde te krijgen voor westerns en zoals de meeste filmkenners hier wel weten blinken de westerns niet uit door hun originele verhaallijnen. Op The Man Who Shot Liberty Valance en het aparte Johnny Guitar na heb ik dan ook nog geen verrassend verhaal gezien in een western. Toch zijn ze vaak de moeite waard door de andere kwaliteiten die bij het maken van films komen kijken. Ook is het script van deze films vaak gewoon goed, zonder de originalteiten. Leuke dialogen en situaties zijn er genoeg te vinden. En toch moeten mensen dan weer in topics zeggen dat de film wel leuk was maar dat het verhaal niet origineel was.

Nou is dat natuurlijk ieders eigen mening, maar soms komt het gewoon overdreven over om punten af te trekken over een film die niet eens om het verhaal draait. Neem Goodfellas bijvoorbeeld; een film die sowieso al regelmatig onder vuur staat de laatste tijd. Perfecte maffiasfeer, geweldige acteerprestaties met leuke personages, schitterende dialogen, veel gedenkwaardige scénes, goede muziek; wat willen we nog meer? Veel mensen waarderen dit ook, maar klagen er dan toch weer over dat het verhaal weer het zoveelste 'opkomst en val van een gangster'-verhaal is. Tijdens het kijken van Goodfellas heb ik niet een keer het gevoel gekregen dat Goodfellas om het verhaal draait. Scorsese richt zich bijna compleet op de sfeer en gebruikt het lichte verhaaltje dan ook alleen maar als rode draad. Is er dan werkelijk een reden om te klagen?

Denk nou niet dat ik een origineel verhaal niet kan waarderen. Het is vaak verfrissend als je eens iets totaal anders krijgt. Maar hoevaak krijg je dat? Veel films die origineel moeten zijn, zijn dat vaak niet eens. Al die plottwisters van de laatste 10 jaar leunen vaak op hetzelfde trukje en staan in mijn ogen zelfs te veel in dienst van het plot. Bij films als The Usual Suspects en Memento was ik aanvankelijk ook overrompelt door de slimme verwarring die de makers weten te zaaien. Maar uiteindelijk blijkt het toch niet zo een succes, want van beide film herrinner ik me werkelijk niets anders meer dan het einde. De rest was minder de moeite waard.

Andere zogenaamde originele verhalen zijn vaak ook veels te ver gezocht om nog leuk te zijn, of ze worden zo vaag mogelijk gehouden zodat de plotholes niet opvallen. Er komt zo nu en dan wel eens een werkelijk origineel verhaal voorbij rollen die ook nog eens werkt (Being John Malkovich bijvoorbeeld), maar over het algemeen valt het toch wat tegen. Bij sommige verhalen die als origineel beschouwt worden kun je zelfs vraagtekens zetten hoe origineel ze zijn.

De kracht van veel écht goede zit hem vaak in de eenvoud en wellicht kunnen we stellen dat de beste verhalen eigenlijk al verteld zijn. Maar moeten we daarom stoppen met ze vertellen? Een totaal andere of gewoon een perfecte uitwerking kan net zo'n mooi effect hebben als een origineel verhaal.

Toevallig kwam ik deze week een uitspraak tegen van regisseur Howard Hawks, die mijn gedachtes hierover een beetje verwoord:

"I don't think plot as a plot means much today. I'd say that everybody has seen every plot twenty times. What they haven't seen is characters and their relation to one another. I don't worry much about plot anymore."

Ik ben het niet 100% met de man eens, maar hij heeft een punt. Zijn Rio Bravo is ook een van de films waarmee hij dat het beste bewijst. De meeste gebruikers vinden dit ook een goede film, maar wat is de kritiek: het verhaal is niet origineel.

Nou is dit maar mijn mening en ik zou graag eens willen horen hoe andere gebruikers hier over denken.

Originaliteit is voor mij soms mooi meegenomen bij films als: Being John Malkovich, Mononoke Hime en Mulholland Drive. Maar het is absoluut niet zo dat ik een film een punt in mindering geef als hij niet origineel is. Zeker in mijn favoriete genre: komedie, is originaliteit niet het belangrijkste. Het gaat om het gevoel dat ik bij de film krijg en wat hij met me doet. Ik zal hem wel vergelijken met soortgelijke films maar niet straffen als hij minder origineel is.

The Notebook is een mooi voorbeeld, volgens sommige al vaker gedaan. Maar ik vind hem zo prachtig. Datzelfde geld voor teenerkomedies zoals: American Pie I/II/III/IIII, Road Trip, Boat Trip en teenerslashers als House of wax, Wrong Turn enz.: Deze belandden bij mij al snel op een 4*.

Uitgaan van een vertrouwd concept is dus zeker geen probleem voor mij. Ik blijf ze toch wel leuk vinden. Zolang het met de sfeer, typetjes, decoratie, spanning enz. maar goed zit. Verhaal is dan ondergeschikt aan vermaak!

Maar wat betreft een gevangenisfilm zal hij toch wel wat origineel moeten zijn. Anders zou het verhaal mij niet zo trekken. Het zou mij doen denken aan The Shawshank Redemption.

Ik denk dat The One Ring nu twee discussies door elkaar heen aanhaalt: er is het belang van een goed verhaal, en er is het belang van originaliteit. Dat zijn twee heel verschillende kwesties, die niet per se een relatie tot elkaar hebben. Ik vind het persoonlijk positief aan films als er originaliteit in zit, maar er is geen enkele reden waarom die originaliteit uitgerekend in het verhaal zou moeten liggen. Ik vind het eveneens positief aan films als ze een goed verhaal hebben, maar dat hoeft niet wereldschokkend origineel te zijn (echt originele verhalen zijn sowieso een zeldzaamheid).

Verder geldt natuurlijk altijd dat een film niet valt of staat met een enkel element: een goed verhaal maakt nog geen goede film, maar omgekeerd kan een film zonder goed verhaal nog steeds een goede film zijn. Dus is originaliteit belangrijk in films? Zeker wel, maar originaliteit alleen is niet zaligmakend (zie de films van Godard).

Overigens zie ik in veel gevallen (hangt ook van m'n stemming af) liever een originele maar half-geslaagde film, dan een vakkundig gemaakte onoriginele. Maar dat is dan eigenlijk het verschil tussen interessante en goede films, dat ik nooit helemaal in sterrenaantallen kan uitdrukken.

Wat mij betreft is de gehele focus op het "verhaal", "script" en al het omliggende veel te nadrukkelijk aanwezig bij filmliefhebbers.

Mijn mening is nog steeds dat een bekwaam regisseur die carte blanche krijgt van elk script dat hij voorgeschoteld krijgt wat kan maken. Een origineel verhaal is uitzonderlijk een meerwaarde. En dat mag ook in kleine dingen liggen. Zo zag ik laatst een "catch the serial killer" film waar de killer op het einde helemaal niet gevat wordt. De politie blijkt niet eens close te zitten. Zo'n twist kan op zich wel een meerwaarde betekenen, maar als de rest van de film niet overtuigt is zo iets ook maar van marginaal belang.

Om het voorbeeld van Goodfellas nog even aan te halen ... volgens mij is het zo dat mensen expliciet klagen over het verhaal net wanneer de sfeer het niet de volledige speeltijd kan boeien. Ik klaag ook omdat Goodfellas het zoveelste "rise and fall" verhaal is, maar dat is vooral omdat ik verder de film redelijk waardeloos vind qua sfeer, en als je dan drie uur film voorgeschoteld krijgt begin je uit noodzaak wel op het verhaal te letten. Op die moment is zo'n uitgekauwd gedoe dan extra storend.

Ik denk dat ik meer aandacht besteed aan de originaliteit van de uitwerking van een film, niet zozeer het verhaal en aanverwanten.

Het ligt maar net aan de film. Ik hou van films met een origineel verhaal maar ik hou ook van films zonder origineel verhaal zolang dit verhaal maar wel goed uitgewerkt is!

Echter, zit het verhaal vol met cliches dan zie je dit in veruit de meeste gevallen ook in mijn waardering, ik stoor mij daar dan gewoon aan.

Om het even met voorbeelden aan te duiden; het originele verhaal in Donnie Darko draagt flink bij aan mij 5*-waardering, The Shawshank Redemption heeft in vergelijking met Donnie Darko een heel wat minder origineel verhaal, toch geef ik deze film ook 5 sterren. Het principe is vrij standaard maar het is allemaal wel geweldig uitgewerkt zonder de irritante cliches.

Overigens bepaalt het verhaal(originaliteit en/of uitwerking) samen met mijn beleving van de film het grootste deel van m'n cijfer.

Helemaal mee eens. Een personage dat goed wordt uitgewerkt is per definitie origineel, aangezien alle mensen en alle menselijke relaties uniek zijn. Een origineel verhaal gaat niet over een gebeurtenis, een avontuur of iets dergelijks, maar over een mens.

Een menselijke relatie is toch een plot?

Een origineel verhaal is zeker wel van belang, of laat ik het zo stellen: de film moet originelen aspecten aanhalen want anders heeft het geen zin om een film te maken (als het niet origineel is is het al eerder gedaan en dan krijg je dus een film die zó veel op een andere film lijkt dat de laatste film niet om aan te zien wordt). Om het even bij de remakes te houden is het van belang dat je met het verhaal hetzelfde verhaal houd, maar er wel originele aspecten of verhaallijnen aan toevoegd. Remakes zijn nooit erg, zolang ze maar respectvol met hun voorganger omgaan en ook daadwerkelijk iets weten toe te voegen aan het verhaal. Nu is dit zelden het geval, waardoor veel films gewoon waardeloos zijn.

Daarom stel ik ook bij iedere film de eis dat het originele aspecten moet hebben. Want anders is er toch geen kijkplezier? Tenzij je andere films over het soortgelijke onderwerp niet hebt gezien, dan is een film altijd origineel, wat het kijkplezier weer optimaal maakt op dat gebied. Het is dus wel degelijk van belang, naar mijn mening, dat een film origineel is.

Volgens mij is het scenario altijd belangrijk, zelfs bij het soort film waar jij van houdt. Je hebt wel een punt als je zegt dat een film niet naast een literaire lat moet worden gehouden.

Dan zal stap 1 het herschrijven van het scenario zijn.

Ik vind het moeilijk precies te vatten wat jij sfeer noemt. (Ik vind de sfeer in Goodfellas bijvoorbeeld uitstekend.)

Misschien is het zinvoller als je wat specifieker bent.

Met als aantekenening dat jij die waarde vindt verwateren als het jarenlange navolging krijgt. Een film uit de jaren vijftig die destijds heel origineel was zegt jou toch weinig?

ik kijk al films zins ik 6 ben, toch wel 7 of 8 per week van actie tot horror. ben nu 22 en moet zeggen dat ik nog maar heel heel weinig echt originele films zie.

als er een film met een ander einde komt volgen in de jaren er na 20 tot 30 andere films met hetzelfde einde.

houdt het me tegen om films te kijken? nee, waarom zou het (oke het is erg irritand als je vanaf het begin al weet wat er gaat gebeuren) iedere film staat op zich, door de manier van filmen, de personages, de geloofwaardigheid en alle andere dingen die van toepassing zijn.

maar als er dan toch weer zo een originele film is, kijk ik het met vreugde in mijn hard en geniet ik van elk moment.

Oud topic maar ik haak hier toch op in.

Kom de laatste tijd steeds vaker tegen dat een film hier leentjebuur speelt of dat die en die film het al eerder gedaan heeft. Al helemaal als bij die voorbeeldfilms een zgn betere films zit, heeft de besproken film een stuk minder kans hoog te scoren. Vooral binnen het horrorgenre, een van mijn favoriete genres, zie je het vaak.

Hechten mensen teveel waarde aan originaliteit? Willen teveel mensen slim uit de hoek komen door iedere gelijkenis/verwijzing te kunnen traceren? Als je mikey bij The Boy (2016) leest, kan ik me aan die indruk niet onttrekken:

Want dat is toch het belangrijkste? Of het werkt of niet? Dát iets eerder verfilmd is, zal bij 99% van de films minimaal deels het geval zijn. Dat we in een tijd van herkauwing en pastiche leven en originaliteit steeds meer in de marge gaat zitten, hoeft wat mij betreft niet eens erg te zijn; genoeg regisseurs die cliché’s vernuftig weten om te buigen naar effectieve cinema.

Er wordt vaak voorbijgegaan aan veel positieve punten die geen betrekking hebben op het scenario, of de aspecten die aan een “gejat” verhaal zijn toegevoegd om een film eigenheid te verschaffen.

Binnen de literatuur kun je geen zin schrijven die niet naar iets anders verwijst. De invalshoek, context, behandeling en samenstelling van het geheel bepaalt of je een werk origineel vindt; dat alle bouwstenen eerder gebruikt zijn, zal steeds moeilijker te vermijden zijn. Ik denk niet dat dat bij cinema meer of minder het geval is; wel dat mensen het bij films sneller tegen de film gebruiken.

Ik lees graag terug welke verwijzingen mensen in films terugzien (dus bedankt voor je extra uitleg wat betreft The Boy) maar jammer genoeg zie ik erg weinig mensen uitleggen welke elementen zij herkennen uit andere films (het blijft vaak bij "gejat van Alien" of "kopie van Tarantino" en belangrijker: wáárom dat volgens hen afbreuk doet aan de film in kwestie. Omdat ik vind - en dat is misschien mijn stellingname hier - niet origineel toch niet per definitie slecht betekent?

Mensen lijken vaak "trots" op het feit dat ze in een film zo drie, vier vijf films herkennen waarvan gejat zou zijn en daarin het gelijk afserveren van de besproken film gerechtvaardigd zien, want: niet origineel. Zonder verdere uitleg wordt dat al snel pedant (en dat vond ik dus wat storen in jouw aanvankelijke post, mikey), want "de kenners hebben het al eerder gezien".

Onderhond stelt hierboven dat gebrek aan originaliteit pas opspeelt als de overige elementen niet op orde zijn en dat ben ik best met hem eens. Ik zie graag hoe mensen een criterium als originaliteit in hun filmbeleving verwerken maar zou het verrijkend vinden als ze dan ook uitleggen waarom ze vinden dat de gejatte elementen in de nieuwe film niet werken.