Su Tutte le Vette È Pace (1999)

Ze bestaan nog : IFFR films zonder gevatte punditcommentaartjes..... . Ja, dat lezen jullie goed: als ik de site van "jullie " festival moet geloven draaide deze prent er toch echt in 1999. Was er zelf niet om het te checken, maar aangezien de regisseurs goede gekenden zijn in deze contreien en er meer van hen vertoond is , neem ik aan dat het klopt. Ik verwacht hier dan ook pronto stemmen, commentaartjes en scherpe observaties. Tot dan moeten jullie het met mij doen, maar die shit roepen jullie over jezelf af.

Veel nieuws valt hier niet te melden van het südfront: zoals gekend is het nu 99 jaar geleden dat Italië zich met weinig succes in de grote oorlog mengde, later bleek deze calamiteit echter een inspiratiebron voor kunstenaars en intellectuelen. Niet alleen voor degenen die erbij waren, maar ook voor Gianikian en RL, geobsedeerd door het krijgstoneel in vooral de Dolomieten. Een rode draad in hun oeuvre, reeds aangekondigd in hun gekendste film DPAE, 10 jaar voor deze.

Hoewel de oorlog dus in bijna al hun werk terugkomt wordt deze productie beschouwd als het tweede deel van de oorlogstrilogie geproduceerd door het oorlogsmuseum te Rovereto ( waar de 3 permanent te zien zijn ), beginnend met prigionieri della guerra en eindigend met oh uomo !, die ook thematisch op elkaar aansluiten . Waar de titel aan refereert begrijpt eenieder behalve dan degene die de internationale titel verzon : Wanderers nachtlied nr. 2., "über allen Gipfeln ist Ruh " etc, dat jullie kennen van het Nachtfernsehen. Uiteraard een sarcastische titel.

Zoals gezegd hierboven spitten de 2 jarenlang in obscure archieven naar materiaal- sought footage zogezegd- dar ze na verzameling onderwierpen aan de gekende speciale behandeling met tinting, Brakhagiaanse verminking, vertraagd afspelen, extreme close ups/ vervormingen enz. Een belangrijke plaats allicht ook voor de score in deze silent, als gebruikelijk geleverd door de Marini's.

Die is zeer prominent aanwezig en niet altijd even geslaagd imho, wat te opdringerig. Vooral de vocalen in 3 talen, met texten gebaseerd op de dagboeken van 2 KIA frontstrijders alsmede een overlevende veteraan : niemand minder dan Robert Musil.

Hun wanhopige mijmeringen begeleiden de al even troosteloze beelden in wat je een abstract- expressionistische oorlogshorrorfilm zou kunnen noemen. Bestaat uit min of meer 2 delen : de eerste helft toont ons de Oostenrijkse zijde van het Alpenfront op de Adamello, de tweede de Italiaanse. Een picknick was het daar niet, zo blijkt zelfs uit deze vermoedelijk toch oorspronkelijk door de ministeries van oorlog geproduceerde filmbeelden. Maar hé : ze hadden wel een mooier uitzicht dan degenen die in het vale, vlakke Belgenland in de loopgraven lagen !

Ik had het over abstract expressionisme, doet visueel wat aan de oudste horrorfilms denken met als abstracte element het beschadigde beeld- niet altijd- waarin we Brakhage benaderen en we in tinting nog slechts nietige vlekken tegen een witte achtergrond zien. De fysionomie van de lachende soldaten in close- up verandert in ...niets. De strekking moge duidelijk zijn.

Werd wel een beetje repetitief op een gegeven moment, vanwege de opzichtige boodschap dat een oorlog voor iedereen kut is en er geen fundamenteel onderscheid bestaat tussen de strijdende partijen . Het tweede deel is derhalve een herhaling van het eerste. Bovendien kwam het hoogte/ dieptepunt aan het eind van het eerste deel : wat wazige vlekken die in de alpiene ijsvlakte en longshot hun dood tegemoet rennen bij een Himmelfahrtsangriff. Gelukkig werden er achteraf nog lintjes uitgedeeld.

De fysieke gevolgen van dit alles worden hier nog slechts aangestipt via een dood paard waar de film mee eindigt, een voorproefje van het volgende deel "oh uomo ! "waar de anatomie van de oorlog en nasleep wordt geschetst middels "body horror " , maar daar hebben we het een andere keer wel over.

De bal ligt nu bij jullie...