Luka (2023)

Vanaf 21 september 2023 in de bioscoop (Filmfreak)

EDIT: vanaf 14 september 2023 in de bioscoop

Luka [Jonas Smulders] meldt zich vrijwillig aan als sluipschutter bij een fort, waar De Generaal [Geraldine Chaplin] haar mannen voorbereid op de naderende strijd met de vijand ‘uit het noorden’. Wat volgt, is een zogenaamde ‘rigoureuze training’ vol homo-erotische rituelen (inclusief een uiterst belabberde Haka) onder de buitengewoon bezielende leiding van de androgyne Raf [Jan Bijvoet]. Het lijkt elk moment over te kunnen gaan in groepsseks, maar maak je niet ongerust: 70 minuten lang gebeurt er helemaal niets! Dan is er een weinig interessant incidentje dat Woodworth (net als de rest van de film) behandelt alsof het een melodrama is. Vol nietszeggende stiltes, veelzeggend bedoelde, nietszeggende blikken en ook nog eens in stemmig zwart-wit gefilmd. Als het niet zo saai was, had ik er waarschijnlijk hardop om gelachen.

Er gebeurt maar weinig in dit vreemde werkje dat ellenlang lijkt te duren terwijl de speeltijd relatief kort is. En terwijl de aftiteling zegt dat het hier om een boekverfilming gaat lijkt een hoop thematiek toch rechtreeks uit Game of Thrones gehaald te zijn.

Gewaagde film die de kijker flink laat zwemmen. Over de roman van Dino Buzzati, waarop deze film gebaseerd is, las ik dat die net zoveel lezers als interpretaties kent. Dat geldt voor de film waarschijnlijk ook.

Een plot is er nauwelijks, of komt in ieder geval langzaam op gang. De film schetst vooral een wereld. Die wereld is klein, zij bestaat slechts uit een fort waarin een groep soldaten zich opmaakt voor de komst van de vijand uit het noorden, die al generaties niet van zich heeft laten horen. Je ziet de rituelen, je maakt kennis met de wetten en regels die er gelden, en leert een paar personages min of meer kennen.

Soms had ik meer het idee naar een dansvoorstelling te kijken dan naar een film. Het gaat vooral om sfeer. Het was een sfeer waarin ik me graag liet vangen.

Uiteindelijk ontspint zich toch zoiets als een plot, al blijft het vrij vaag hoe de vork in de steel zit. Je mag er, zoals ik al schreef, je eigen interpretatie aan geven. Of niet, natuurlijk. Ik merkte dat ik eigenlijk helemaal geen behoefte had aan verklaringen. Het was goed zoals het was. Heerlijke film om je anderhalf uur in onder te dompelen.

Fans van Béla Tarr kunnen er vast mee uit de voeten (al duurt hij misschien een beetje kort voor jullie). Ik moest ook denken aan Sputum en was ervan overtuigd dat deze film van dezelfde maker(s) moest zijn, maar dat was niet zo. Wel zag ik dat Jessica Woodworth heeft meegewerkt aan King of the Belgians. Daar vond ik dan weer geen klap aan. Zo zie je maar.

De ene na de andere mooie foto na de andere. Gelukkig was er ook een soort van verhaal, naast sfeer.

Anders werd het ondraaglijk.

Het Noorden was lang verwacht, maar opeens moest het toch snel gevonden worden.

Toch een twijfel tussen 3,5 of 4 sterren.