Symboliek in films

Hallo allemaal,

Ik heb een probleem en jullie kunnen zullen mij zeker kunnen helpen.

Ik hoor dikwijls mensen zeggen dat ze bepaalde films fantastisch vinden, terwijl ik niet begrijp hoe dat komt. De meeste mensen zijn dan lyrisch over de symboliek in de films, ..., terwijl ik die symboliek meestal niet zie (tenzij het er vingerdik opligt)

Films die door deze symboliek een goede bespreking krijgen, zijn bijvoorbeeld alle films van David Lynch, 'La Dolce Vita' van Fellini, ...

Misschien kunnen jullie mij laten weten welke symboliek jullie zagen in een bepaalde film, zodat ik deze zelf leer zien en begrijpen.

Ik geef alvast een voorbeeldje (ik heb het uit een interview dat ik gelezen heb): in de film Rosetta tikt het hoofdpersonage (een tienermeisje) een ei tegen het hoofd. Dit luidde volgens het interview het begin in van haar puberteit (ei = teken van vruchtbaarheid, ...)

Alvast bedankt voor jullie reacties!

Groetjes,

Jurgen

Beste Jurgen,

Iedereen, heeft wel eens een probleem en je hoeft je nergens voor te schamen. Ik vind het al heel knap dat je er zo open over durft te praten.

Voor symboliek moet je open staan, je afvragen waarom bepaalde scènes en shots gefilmd zijn zoals ze zijn gefilmd. (Waarom een ei) Niet accepteren dat er geen reden achter zit. Het is handig als je wat algemene kennis hebt. Kennis over bepaalde terugkerende symboliek en de herkomst ervan. Vaak leiden ze terug naar de bijbel of mythelogische verhalen. Kennis over de filosofen bijv Jung en Freud is ook erg handig. Het helpt ook veel als je een regisseur en zijn stijl beter leert kennen. Als laatste zou je de discussies en de recensies bij de films door kunnen lezen en er zelf over praten. Discussiëren helpt bij het begrip. Dat brengt me bij het volgende punt.

Wil je meer informatie hebben over de symboliek van La Dolce Vita, dan zou je bijvoorbeeld het laatste bericht van Zachary Glass kunnen lezen. (Wel de hele tekst selecteren of gewoon stemmen) Misschien heb je er iets aan toe te voegen of je hebt er nog vragen over. Gewoon reageren. Dan kan iedereen iets meer over de symboliek van die film wat leren. Het verzamelen in een apart topic is dan niet meer nodig. Niemand zal in het forum kijken als hij/zij wat meer wil weten over, laten we zeggen, de symboliek in Det Sjunde Inseglet. Wel kan er hier natuurlijk gepraat worden over symboliek in het algemeen.

Sterkte met je probleem. Ik hoop dat je snel beter wordt.

Groetjes,

Yekezzez

Ik ken dat probleem heel goed. Hoewel ik symboliek steeds meer door begin te krijgen gaat er nog wel vaak symboliek aan me voorbij. Ik heb er een soort haat-liefde verhouding met symbolen. Aan de ene kant heb ik respect voor regiseurs die sterke symboliek weten te gebruiken en ze dan ook echt wat laten toevoegen aan films. Aan de andere kant wordt het soms wat flauw en overdreven gedaan. Dat ei-voorbeeld hierboven vindt ik wat onzinnig en klinkt voor mij overbodig. Ook hoorde ik iets over een oude film waar iemand door een draaideur loopt, wat symbool staat voor een soort rad van fortuin van het leven. Dan denk ik toch bij mezelf: 'het zal wel, zo kun je overal wel iets achter zoeken.' Ik moet ook zeggen veel symboliek te achterhalen door de discussies bij films.

Vind dat van het ei een mooi voorbeeld. Typisch het soort symboliek waar ik erg hard om kan lachen.

Vind dit soort dingen ook alleen maar serieus te nemen als ze door de regisseur zelf als symbool aangegeven worden. Alle symbolische hints gevonden door derden laat ik liever voor wat ze zijn.

Volgens mij hebben regisseurs als Lynch, maar ook veel poëten en schilders al uren plezier gehad met de nonsens en symboliek die sommige mensen in hun werk zien.

Over eien gesproken .... kijk eens bij de berichten bij de film Angel's Egg

Interessante vraag waar je denk ik van iedereen een ander antwoord zult op krijgen . Er bestaan echt wel films waarin letterlijk symbolen zitten, dingen die gedaan worden of voorwerpen die een belangrijke rol spelen en die eigenlijk een andere, symbolische betekenis meedragen. Dat is de elitaire vorm van symboliek en ook de minst interessante, als je wat op de hoogte bent van mythologie en dat soort dingen dan zie je het en je bent dan blij dat je slim genoeg was om het te zien, zoiets. Ik heb er persoonlijk weinig boodschap aan, als je de symboliek van iets zo doorhebt dat je echt kunt uitleggen wat de andere betekenis ervan is dan komt dat meestal erg simplistisch over. Als je vertelt dat dat ei eigenlijk overgang naar de pubertijd betekent, dat klinkt eigenlijk erg stom. Je kunt wel de film bekijken en je erom verkneukelen dat je dat weet, maar meer draagt het niet bij.

Symbolen zijn volgens mij veel interessanter als je niet weet wat ze betekenen. Als er in PI hersenen op de grond liggen dan is dat duidelijk niet normaal, maar het is wel lekker mysterieus, en ik heb er geen boodschap aan wat het nu juist betekent, als er al een letterlijke betekenis aanhangt. Veel symbolen roepen trouwens gewoon een bepaalde sfeer op, en dat volstaat (bijvoorbeeld de Red Room in Twin Peaks, daar kun je werkelijk alles achter gaan zoeken, maar eigenlijk is het gewoon een mysterieus en sfeervol gegeven. Sommige mensen hebben het nodig dat daar een echte betekenis achter zit, en die hebben dan stapels websites ter hunner beschikking om uit te zoeken wat hen het beste bevalt, maar voor mij volstaat het gegeven op zich al. )

Symbolen verliezen meestal hun charme als je ze een betekenis gaat geven, dat vind ik er van .

Er zijn natuurlijk een hoop dingen die zo evident zijn dat ze altijd werken : als het onweert in een Disneyfilm dan weet iedereen dat het spannend gaat worden, dat hoort er gewoon bij. Je kunt dat belachelijk vinden, maar het is zo'n gewoonte dat het niet stoort. Hetzelfde met kleurgebruik in veel films, kleuren roepen associaties op die je als symboliek kunt betitelen, maar die eigenlijk eerder onder het label 'sfeer' horen.

Dat lijkt me er vanaf hangen wat voor symbool het is. The Shining zit vol met symbolen en als je daarvan de betekenis weet krijg je plotseling een totaal andere visie op de film. Daar heb ik best bewondering voor en zo moet in mijn ogen symboliek dan ook gebruikt worden. Ik heb Rosetta niet gezien, maar dat ei klinkt als een voorbeeld zoals het in mijn ogen niet moet. Ik vind het maar een flauw symbool, wat in mijn ogen ook niet relevant lijkt voor het verhaal. Sterker nog, symbolen op die manier gebruiken komt vreselijk pretentieus over.

Maar daar heb ik dus helemaal geen boodschap aan, ik vind de film goed zoals ie is .

Ik zeg ook niet dat hij niet goed is zoals ie is, integendeel, hij is erg goed, maar het is toch knap dat Kubricks symboliek de film gewoon compleet op zijn kop weet te zetten.

Iedereen mag uit een film halen wat 'ie zelf wil, dat geldt dus ook voor symboliek. En ook bij symboliek is er een kwestie van smaak (iedereen heeft nou eenmaal zijn favoriete ei). Helaas blijkt het voor velen nog steeds moeilijk een dergelijk uitgangspunt daadwerkelijk volledig in de praktijk brengen en andermans invalshoek, hoe onbegrijpelijk dan ook, met respect of minstens interesse te benaderen.

Dat maakt metaforen ook vaak zo omstreden en op z'n minst glad ijs. Als het subtiel gedaan is, ziet lang niet iedereen het en wordt de toeschouwer die erover begint wat lacherig aangekeken. Maar als het er dik bovenop ligt, heet het vaak weer simplistisch effectbejag. Wat mij betreft mag het op alle manieren gebeuren, of dat nou 'de bedoeling' van de regisseur is of niet. Analyse op dat vlak vind ik namelijk een stuk dodelijker voor filmbeleving dan vrolijk subjectief in het rond filosozweven.

Kijk, 'The one ring', dat bedoel ik nou. Je zegt dat de 'The shining' (wat ik trouwens ook een zeer goede film vind) vol symboliek zit, maar ik zou ook graag eens enkele voorbeeldjes zien... (behalve dan het doolhof in de tuin, want die heb ik dan weer wel door). Misschien vind ik de film dan nóg beter.

Dus, feel free...

Het zal toch vooral ook gaan om wat je er zelf in ontdekt, lijkt me.

Al te onsubtiele symboliek stoot mij overigens ook af.

Ik heb op het internet trouwens nog een voorbeeld gevonden. Ditmaal gaat het over 5x2 (ook een hele mooie flm, trouwens).

Dit is het uittreksel:

Een man en een vrouw zitten samen aan het strand. Ze hebben elkaar nog maar net ontmoet, tijdens een vakantie en hun conversatie beperkt zich tot platitudes, banaliteiten. Tenslotte vraagt hij aan haar of zij mee wil gaan zwemmen. ‘De stroming is hier gevaarlijk,’ zegt ze, ‘je wordt zo meegesleurd.’ Maar hij laat zich niet overhalen, loopt naar de zee. En zij volgt hem. Wij, in het publiek, weten dat de vrouw gelijk had over het gevaar van de stroming – met iemand anders in zee gaan is altijd een gevaarlijke bezigheid, en meestal loopt het verkeerd af. De stroming die de beide personages meesleurt, zal evenwel geen gewone golf zijn, maar wel de verraderlijke zee van een huwelijk. Jawel, dames en heren, wij hebben hier te maken met een film met symboliek: ‘5 x 2’

Dat is inderdaad een mooi voorbeeld van geslaagde symboliek. Maar als je de film ziet dan is het behoorlijk evident wat ermee wordt bedoeld.

De symboliek in The Shining is dan weer zo hermetisch dat je er al over moet gaan lezen voor je het doorhebt, en dat is iets waar ik niet aan begin.

Het is zeker waar dat je over The Shining moet lezen om de symboliek echt te begrijpen, maar of dat iets uit maakt is voor iedereen anders. Als het er voor zorgt dat ik een sowieso al mooie film nog beter kan waarderen is het nauwelijks een probleem. Ik geef toe dat Kubrick af en toe een beetje doordraaft met het verbergen van zijn symboliek (wat hij ook in 2001 al doet), alsof hij haast niet wil dat we zijn boodschap begrijpen, maar aan de andere kant maakt het de film weer langer interessant en leidt het niet direct af van het verhaal. En een geforceerde boodschap is het dan zeker niet meer. Ik moet ook zeggen dat ik soms niet begrijp hoe mensen het voor elkaar krijgen bepaalde symboliek (zoals in The Shining) te ontrafelen. Het zal wel komen omdat ik er zelf niet al te goed in ben, maar ik heb zeker een soort bewondering voor mensen die het wel zo goed voor elkaar krijgen.

En bJayTee, voor een uitleg van de symboliek in The Shining verwijs ik je door naar dit topic.