Chemi Bebia (1929)

Zeer bijzondere - en omstreden - Sovjet-film in avant garde stijl die maar liefst 50! jaar werd verboden. Inmiddels uitbebracht op DVD met de originele soundtrack opnieuw uitgevoerd (zie poster). Deze film wordt vaak vergeleken met 'Modern Times' van Charlie Chaplin. Kijk voor meer informatie hier en hier. Verder staat er ook een trailer op YouTube.

Ziet er erg interessant uit, al is die prijs voor de dvd mij natuurlijk iets te gortig (dat is trouwens ook een versie van 65 minuten, ipv de 80 minuten die hier staan).

Een zeer aparte film. Er mocht toen nooit in een bioscoop komen. Heel kritisch over de Sovjet Bureaucratie. Ze, communisten maakten het creatieve leven van de regisseur een hel.

Excentrieke Russische avant garde.

Chemi Bebia wilde ik al een aantal jaar zien aangezien de film vol zit met allerlei - voor die tijd - vooruitstrevende filmtechnieken. Daarmee is de film ook een bewijs dat veel van deze foefjes al heel wat ouder zijn dan de meeste mensen denken (zeker op dit forum). Daarnaast is de film een interessante satire op het communisme.

De hoofdpersoon is een luie ambtenaar die zo incompetent is dat hij wordt ontslagen. Zijn vrouw is woedend, want ze ziet haar luxueuze levensstijltje in rook op gaan en wil van hem scheiden als hij niet snel een nieuwe baan vindt. De "grootmoeder" verwijst naar een invloedrijk persoon die je gunsten verleent. De ambtenaar weet na enige moeite een referentiebrief van zo'n persoon los te peuteren en gaat daarmee solliciteren. Een op Lenin lijkende figuur wijst hem echter af, terwijl op het scherm teksten worden geprojecteerd als "dood aan de bureaucraten" en dergelijke.

De film is dus een vroege kritiek op het communistische systeem, zij het zeer mild. Niettemin was dat voor de toenmalige machthebbers genoeg reden om de film voor liefst 50 jaar te verbieden. Natuurlijk hebben de makers van Chemi Bebia uiteindelijk gelijk gekregen, want het communisme werkte inderdaad bureaucratie, luiheid en incompetentie in de hand en is als een kaartenhuis in elkaar gestort.

Naast een sterke boodschap is de film ook een vroege vertegenwoordiger van "style over substance". Want het komische verhaal stelt verder niet veel voor, maar de manier waarop het wordt verteld des te meer. Stop motion, animatie in live-action, versnelde montage, distorted lens, bevroren beelden en poppenspel kom je als kijker allemaal tegen. Misschien zitten er nog meer bijzondere technieken in verwerkt, maar dit waren degenen die het meest in het oog sprongen. In ieder geval creëert het een surrealistische en anarchistische atmosfeer die uniek is voor zijn tijd en zelfs nu nog kan fascineren.

De volle vijf sterren zal ik de film niet geven; ten eerste is een film van deze leeftijd per definitie gedateerd en daar kan ik minder van genieten dan van een moderner werk. Dat is mijn persoonlijke mening. Wat echter iedereen zal storen zijn de nogal malle en soms slecht verstaanbare Amerikaanse voice-overs, terwijl je ook Russische stemmen hoort. De nieuw uitgevoerde muzikale begeleiding van het Beth Custer ensemble is overigens prima. Daarom begrijp ik niet waarom ze de stem geluidsband niet ook direct vervangen hebben. Of gewoon Engelse ondertitels hebben geplaatst. Neemt niet weg dat ik de film zeker aan iedereen zal aanraden die van experimentele cinema houdt.

Chemi Bebia verpakt een interessante boodschap in een zeer bijzonder jasje, middels een simpel, maar best grappig verhaaltje. Mocht de film ooit fatsoenlijk gerestaureerd worden, dan zitten vier of meer sterren er zeker in. Voor nu blijft het bij een ruim voldoende. 3,5*

P.S. De film zwerft thans op internet rond, wie is geïnteresseerd mag me PMmen.