Het Bittere Kruid (1985)

Ze was toch ziek in het begin????

Ik had de indruk dat ze de hele film ziek was, tenminste, het leek het op, zo kwam het over op mij.

Ook een heel mooi opgezette oorlogsfilm over het leven van de Joden. Het word ook allemaal schreinend en spannend in beeld gebracht met een hoop ondroering. De acteurs vond ik goed spelen, alhoewel ik nooit van ze heb gehoord. Die scene waarbij die Joden werden afgevoert en vooral met dat huilend kind vond ik echt zeer en zeer tragisch. Allles word ook zeer droevig in beeld gebracht en is het gebasseert op de ervaringen van de schrijver van het boek. Wat ik wel jammer vond is dat de film erg kort duurde dat het ook weer een beetje minder maak. De film leek wel een korte samenvatting en was helaas niet echt uigebreid, zoals ik bij dit soort films gewent ben. Maar dat neemt niet weg dat dit een zeer goede film is.

4*

Alleen die trein die ze gebruiken is van na de oorlog dus er blijft een foutje in zitten.

Nee nee, dat is geen fout, die treinen reden er al eind jaren 30 !

Ik was een beetje verward met Mat '46. Die treinen lijken erg op elkaar.

Was op school verplichte literatuur. Maar ik vond de film toch ook zeker niet slecht, eigenlijk beter dan verwacht.

Zoals hierboven ook al een paar keer geschreven, het eind had een beetje anders gemogen, niet zo zeer langer maar wel een beetje minder emotioneel. Vond het nou gewoon niet passen bij de film.

Heel lastig om hier een stem voor te geven. Op zich een hele mooie verfilming van een ontroerend verhaal, maar zeer wisselende acteerprestaties. Kitty Courbois en Gerard Thoolen zijn natuurlijk prima acteurs, maar hoofdrolspeelster Ester Spitz en haar NSB-vriendin in de film (weet even niet wat haar naam is) acteren soms vlak en zijn bij vlagen wel erg ongeloofwaardig naïef. Ook denk ik dat de actrices op het moment dat de film werd opgenomen een stuk ouder waren dan hun personages.

Ondanks het voorgaande heeft de film me wel geraakt, dus 3,5*.

Het Bittere Kruid... Een matige en langdradige film die nergens ook maar een klein beetje positief opvalt.

De film speelt zich af in de Tweede Wereldoorlog, maar het straalt jaren '80 uit. De cast is bijzonder ongeïnspireerd bezig en zet erg vlakke en oninteressante personages neer. Ook het oninteressant uitgewerkte verhaal zelf is niets meer dan een paar bij elkaar geraapte scènes waarbij de geforceerde verhaallijn met die vriendin werkelijk nergens op slaat. Dit alles wordt ondersteund door onoriginele en veels te emo muziek.

Ontwijken is mijn advies.

Hoezo nergens op slaat. Een jodin met een vriendin uit een nsb-familie. Lijkt me een behoorlijke geforceerde vriendschap.

En omdat die geforceerde vriendschap totaal niet rijmt met het verhaal, slaat het nergens op.

Erg oninteressante film.

De film is een beetje fragmentarisch. Er zit niet echt een lijn in waar de film nu naar toe wil, en de scènes lijken dan een beetje los aan elkaar te hangen. De dreiging van de Duitsers of de NSB'ers is totaal niet aanwezig, en dat terwijl de film wel spannend probeert te zijn. Er gebeurt nagenoeg helemaal niets in de film. Daarnaast is het tijdsbeeld ook niet erg goed in beeld gebracht en doet het helemaal incompleet aan. Ook de vriendschap tussen de twee meisjes komt niet overtuigend over. Toch spreekt het onderwerp nog steeds wel aan, en doet het je bij sommige momenten weer erg verbazen aan hoe het er toen aan toe ging. Drama kwam ook niet vloeiend over en daardoor was het de hele film een beetje een geforceerd gevoel, daarnaast geeft de vreselijke muziek je ook totaal geen gevoel daarbij. Een ontzettend lege film. De cinematografie was dan nog het enige wat nog een beetje boeiend was, want die was dik in orde.

1.5*

Bij lange na een van de minste 2de wereld oorlogs film.

Acteerwerk was niet erg goed.

Rest Qua film technisch goed.

3 sterren

Film die eigenlijk met de kijkbeurt groeit, al is dat met zeer kleine stapjes.

Onderhoudende Nederlandse oorlog/drama. Soms niet echt boeiend en een beetje vervelend. Voor de rest is er op zich niet veel mis mee. 2,5.

Mooie film, die mijns inziens het tijdsbeeld van het verhaal redelijk goed neerzet, al voelt de film soms wat onaf aan.

Goed acteerwerk is er vooral van Gerard Thoolen.

De hoofdrolspeelster acteerde in het begin op een wat statische manier, maar werd verder in de film steeds beter.

De film kijkt goed weg.

Minpunt is dat de film redelijk kort is, en naar het einde toe wordt alles nogal snel afgewerkt.

4,0 / 5

Ik heb deze weer eens bekeken. ik moet zeggen dat hij veel beter is dan de vorig keer. Af en toe wordt er wat onduidelijk gesproken maar erg storend voor het volgen van het verhaal toch ook weer niet. Op sommige momenten is hij traag, dat is vooral in het begin het geval maar naarmate de film vordert wordt dat steeds minder. Er zitten best heel aangrijpende momenten in maar toch ook weer niet al te overdadig. Ik vind het maar een mooie film, met een goed verhaal dat bovendien ook goed in beeld wordt gebracht.

Ik ken de achtergrondinformatie bij deze film wel en dat zal de film dan ook blijven achtervolgen maar ik laat mij daarbij toch niet leiden om dan maar lager te gaan stemmen of zo. Ik vind trouwens Ester Spitz best heel goed spelen met haar vragen en in het begin niet weten wat er allemaal gaande is al is het acteren van alle acteurs wel dik in orde. Komt daar nog bij de regelmatig zeer goede camera-opnamen. De sfeer van ons Nederland in die tijd en de sombere, onzekere toestand van Joden wordt misschien wel niet al te diepgaand maar toch wel goed in beeld gebracht aan de andere kant zie je dan ook wel weer heel grote huizen die rijkelijk zijn ingericht. Ik vind de vriendschap tussen Sara en Greet goed uitgebeeld, dat zie je in Soldaat van Oranje bijvoorbeeld ook dat door die rotoorlog vriendschappen zwaar op de proef worden gesteld. Natuurlijk is het niet conform het verhaal, weet ik ook wel maar het had gekund. De bioscoopopnamen met daarbij de propaganda zijn treffend gebracht. Het einde is wel triest maar toch ook weer niet zo overdreven emotioneel als ik had gedacht.

Onterecht afgekraakte film. Hoort wat mij betreft in het rijtje van betere Nederlandse films. 4.0

Deze film vond ik maar bitter traag, zo nu en dan vervelend, acteerprestaties waren ook maar matig, nee, niet mijn ding.

Het boek van Marga Minco stond destijds op mijn literatuurlijst voor mijn gymnasiumexamen. Ik herinner mij dat ik toentertijd erg onder de indruk was van het verhaal. Bij het (her)zien van de film, heb ik dat gevoel veel minder. Het is per definitie een schrijnend verhaal, maar ik mis een beetje spanning. Dat kan natuurlijk ook komen omdat ik inmiddels weet hoe het verhaal eindigt. Wel vreemd dat de carrière van Esther Spitz nooit van de grond is gekomen, want zij doet het lang niet slecht in vergelijking met de rest van de cast.

Het sobere oorlogsdrama was, zo te zien, integer gemaakt, maar het verhaal was te oppervlakkig en te vlak waardoor het bij de kijker afstandelijk en kil overkwam. Wat meer drama was niet verkeerd geweest. Maar de cast was sterk en debutante Ester Spitz speelde de sterren van de hemel.

Ik heb me sinds een paar jaar voorgenomen om nog zo min mogelijk drama's (serieuze films/tragische films...) te kijken (want daar is het nieuws al voor. Films zijn er voor ontspanning/vermaak) daarom is deze film ook een beetje voor de bijl gegaan want het blijft toch best een goed gemaakte film en daarom ook eerst hoog in mijn favorietenlijst en daar mag hij wel in blijven zij het een beetje onderin.

Beeldkwaliteit van de dvd is goed en geluid vaak ook. Soms niet helemaal te verstaan verder wel goede film over Joods gezin dat tijdens WO2 uiteenvalt. In het begin is het nog redelijk opgewekt maar wordt van kwaad tot erger. Lotte de vrouw van David, die de broer is van Sara wordt langzamerhand gek met alle gevolgen van dien. Mooi gefilmd met propaganda tussendoor en goed ingetogen spel van allen maar dat is het ook.

Samen met Spetters de afgelopen dagen op de Nederlandse toer, het is ook maar net wat je tegenkomt bij de kringloop, maar eerst was deze Het bittere kruid aan de beurt. Een film die me niet meteen iets zei maar wel een bekende titel was of dat moet door het boek komen van Marga Minco, en even was er na het lezen van de synopsis de hoop dat dit zou lijken op De aanslag of Als twee druppels water, de redelijk tot behoorlijk vefilmde nederlandse oorlogsliteratuur. Maar na het zien van de beoordelingen hier op MM vreesde ik al voor een tegenvaller.

Bevreemdend is het eerste wat me in gedachten schiet, het is gemakkelijk oordelen met de kennis die er reeds is over zaken die zouden volgen in de oorlogsjaren, maar waarschijnlijk is de naiviteit van het hele gezin Meijer reeel, toch voelt het vreemd aan. Middelpunt het al net zo vreemde kind Sarah waar eigenlijk geen pijl op te trekken valt, waarschijnlijk kindeigen want Sarah moet zo interpeteer ik een jaar of vijftien zijn, jammer dat ze daar dan de al 23jarige Spitze voor casten die op alle mogelijke manier veel te oud overkomt en eruit ziet. Opnieuw iets dat niet soepel aanvoelt of goed overkomt. Dan is er nog het fenomeen dat de film zelden echt op gang komt en op enkele interesante mometen na fases heeft waar weinig lijkt te gebeuren, dingen weinig toevoegen en het tempo zich letterlijk voortsleept. Een soort van leemte...

Daar staat tegenover de momenten waar de film wel even boeit met kleine subtiele dingetjes, zoals de achteloze logica waarmee Greet aanvaard dat ze in een Joods huis wonen, haar bandeloze en frigide gedrag wellicht kenmerkend voor meer mensen in die tijd, of de angst van vader en moeder aan tafel als ze voertuigen horen aankomen en het verzet tegen de regels. Dan is er de sfeer die bij deze situaties wel iets van dreigen heeft en onwerkelijk voelt, sowieso was het een onwerkelijke tijd natuurlijk, en mag de muziek genoemd worden met al net zo sterke wisselende melodieen en toevoeging aan wat er op het serhem gebeurt.

Het Bittere Kruid is dan ook een merkwaardige film te noemen met vreemde karakters en rare gebeurtenissen die het grootste deel van de film niet weet te boeien en te overtuigen. Desalniettemin heeft het boek nu wel mijn aandacht getrokken waarvan ik eigenlijk verwacht dat deze toch aanzienlijk beter is, de film is toch vooral een mislukkin te noemen.

Schrijfster Marga Minco op 103-jarige leeftijd overleden | Boek & Cultuur | NU.nl

Ik blijf moeite houden met deze film. Sommige rollen zijn erg mooi, zoals die van Courbois en Thoolen, dat zijn ook gewoon topacteurs, maar Ester Spitz overtuigt mij nergens, ze straalt iets ongeïnteresseerds uit, net of ze helemaal geen zin had in deze rol. Dat maakt de film wat mij betreft altijd weer ongemakkeiljk om naar te kijken.

De kracht van het boek is de eenvoud.

De beklemmende dreiging dat iets in het leven volledig fout gaat lopen terwijl de vader dat eerst niet ziet, vervolgens zichzelf en zijn gezin voor de gek houdt door de dreiging te bagatelliseren terwijl vrienden en kennissen om hem heen al geprobeerd hebben veiligheid te zoeken.

Vervolgens de berusting als hij merkt dat het te laat is.

De kracht van het boek ligt vervolgens in het gebeuren dat min of meer in een opwelling via de tuin wegrennen redding oplevert voor Marga.

Die kracht van dit simpele maar enorm sterke verhaal was voor de makers van deze film niet goed genoeg want ze vonden kennelijk dat er geen spanning in zat en dat moest natuurlijk wel voor het bioscoop publiek.

Die kon je niet vervelen met een saaie film met de epiloog van een vlucht in een opwelling via de tuin.

Dus werd besloten dat er toch echt een leuk verhaal van gemaakt moest worden met dit gedrocht als resultaat.

Helemaal begrijpelijk dat Marga Minco afstand nam van dit gedrocht dat eigenlijk als een belediging aan haar adres beschouwd kan worden.

Saaie film. Gebeurd niet zoveel.

Na Soldaat van Oranje had Verhoeven gebroken met Houwer. Het conflict ging over erkenning en geld. Grijpstra en de Gier maakte Houwer met Wim Verstappen en Verhoeven maakte Spetters met Joop van den Ende. Beide films waren succesvol, maar minder als de films die ze samen hadden. Verhoeven ging nog een keer met Houwer in zee voor De Vierde Man voor hij naar de VS vertrok. Houwer zocht naar andere projecten. Kees van Oostrum had in de jaren ´70 een filmopleiding in de VS gevolgd en daarna werk gevonden als cameraman bij de TV. Maar hij wilde eigenlijk Het Bittere Kruid verfilmen., Dat idee kwam bij Houwer terecht en die tilde de film van de grond.

Het Bittere Kruid was een succesvol boek over een joods meisje in de tweede wereldoorlog. Veel was gebaseerd op het leven van schrijver Minco, maat helemaal een op een is het niet, Zo was Minco ten tijde van de oorlog ouder dan Sara in het boek overkomt. De schrijfstijl was bewust erg sober en zonder veel dramatiek. En ook het verhaal was klein gehouden. Toen ze een film van het boek wilden maken lijkt het erop dat Houwer zich realiseerde dat de film zo sober maken als het boek een wellicht een film voor een kleiner publiek zou opleveren en dat wilde hij niet. Dus werd het boek verbouwd. Er verdwenen personages uit het boek en er werd een heel NSB-gezin aan toegevoegd waar Sara mee omging. Dat schoot Minco in het verkeerde keelgat en ze sleepte Houwer als producent voor de rechter omdat ze haar boek nauwelijks nog herkende en wilde dat de film een andere naam kreeg. Dat proces verloor Minco en het enige dat ze kreeg is een verklaring aan het begin waarin ze afstand neemt van de film. Ook de componist Loek Dikker sleepte Houwer voor de rechter. Hij vond dat in de montage zijn muziek vernield was. Ook hij verloor.

Het is lang geleden dat ik Het Bittere Kruid las. In mijn herinnering gaat het boek primair over twee dingen. Hoe een keuze het verschil tussen leven en dood kan zijn in zulke extreme omstandigheden en het verlies van dagelijkse zekerheden. Ik heb de Sara uit het boek als een kind ervaren. Hier is Sara een jonge vrouw, maar eentje die zich, op basis van het boek deels jonger gedraagt als ze is met dialoog waar je bijna kindertaal in hoort. Toch is ze ook niet op Minco's echte leeftijd gebracht. De film is uiteindelijk een vlakke en oppervlakkige film. Met slecht uitgewerkte karakters, maar ook totaal zonder de formalistische soberheid van het boek en dan kom je feitelijk nergens uit. Spitz is weinig overtuigend in de hoofdrol maar dat is deels ook een scriptissue. De film blijft in een niemandsland hangen. Het had of een droge formele weergave van het boek moeten zijn of veel verder afstand van het boek moeten nemen en bijvoorbeeld een thrillerachtige opbouw moeten nastreven.

De film kreeg matige kritieken en was geen succes. Van Oostrum trok weer naar de VS en ging voornamelijk als cameraman werken. Hij nam Spitz mee met wie een relatie had gekregen. Minco overleed vorig jaar pas . Ze was 103 en in haar overlijdensadvertentie maakte ze nog een statement. Haar in de oorlog vermoorde familieleden werden nadrukkelijk genoemd.