Un Pas în Urma Serafimilor (2017)

Ik ben doorgaans nogal allergisch voor films die met het geloof te maken hebben. Laat staan dus deze: twee en een half uur over de belevenissen van priesters in opleiding in een orthodox klooster ergens in Roemenië in de jaren negentig. Maar ik moet toegeven, het is een uitstekend gemaakte film en ik heb me geen minuut verveeld.

Waarom gingen jongeren in het klooster? Niet omdat ze zo religieus waren of een 'roeping' hadden. Ze lieten zich opleiden tot priester omdat het een goedbetaalde baan betekende in een onzekere economische tijd. En voor de status. En omdat vader en moeder het zo graag wilden. Jongens uit de gegoede middenklasse, wel te verstaan. Zo maken we kennis met de twijfelende Gabriel en zijn medestudenten. Ze worden gedrild door Vader Iwan, hun klassenleraar, die ieder klein vergrijp afstraft en er een systeem van verklikkers op nahoudt. Het ergste dat de leerlingen ('tien keer bidden op een dag') kan overkomen is van de opleiding te worden gestuurd. Daar zorgt Vader Iwan wel voor.

Maar dan begint het kwartje te vallen. Deze hele samenleving in het klein is een getrouwe kopie van het Roemenië onder Ceausescu, met de Securitate (geheime dienst), die mensen afluisterde en dwong elkaar te bespioneren en daarover te rapporteren. De ene ideologie vervangen door de andere. Zo blijken boezemvrienden in het klooster elkaars 'misstappen' te rapporteren aan Vader Iwan en wordt er van iedere leerling een dossier bijgehouden waarmee ze gechanteerd worden. Het is griezelig echt.

Daniel Sandu houdt de (Roemeense) kijker (en ons) een indringende spiegel voor. Maar het is geen politiek pamflet. Je leeft mee met die jongens die steeds meer klem komen te zitten onder dat regime en hoe Gabriel daaraan poogt te ontsnappen. Maar uiteindelijk zit ook hij bij Vader Iwan in de auto om verslag uit te brengen over zijn medescholieren. Oppassen dus, voor iedere ideologie. En kijken!